خط سامی جنوبی خانواده‌ای از الفبا است که نهایتاً در قرن دهم قبل از میلاد از خط نیاسینایی جدا شده است.[۱] این خانواده دو شاخه اصلی دارد که شامل خط عربستان شمالی باستان (ANA) و خط عربستان جنوبی باستان (ASA) می‌شوند.

الفبای سامی جنوبی
نوعابجد
زبان‌هاعربی جنوبی باستان، گعز، دادانی، تیمایی، دومایی، ثمودی، صفائی، حسمائی
دورهٔ زمانیح. قرن دهم قبل از میلاد تا قرن ششم میلادی
سامانهٔ مادر
هیروگلیف مصری
سامانهٔ فرزند

خطوط مختص عربستان و شاخ آفریقا بودند. تمام خط عربستان شمالی باستان و بیشتر خط عربستان جنوبی باستان در قرن ششم پس از میلاد از کار افتادند.

کتیبه‌ای در جنوب عربستان راجع‌به خدای ملی سبائیان (المقه)

خط گعز که از مشتقات خط عربستان جنوبی باستان بود که در اتیوپی استفاده می‌شد از این قاعده مستثنی شد. خط گعز و انواع آن امروزه برای نگارش زبان‌های سامی اتیوپیایی کاربرد دارد. در عربستان، خط عربی که از خط نبطی گرفته شده است جایگزین خط سامی جنوبی شد.[۲]

منابع

ویرایش
  1. Ahmad Al-Jallad, "Script and Orthography", An Outline of the Grammar of the Safaitic Inscriptions (Brill, 2015), p. 26.
  2. Michael Everson and Michael Macdonald, "Proposal to Encode the Old North Arabian Script in the SMP of the UCS", Proposals from the Script Encoding Initiative, UC Berkeley, 2010.