هوارزمیه (ساتراپی هخامنشی)

ساتراپی هخامنشی در منطقه خوارزم و کشورهای ازبکستان و قزاقستان امروزی
(تغییرمسیر از خوارزم (ساتراپی))

هوارزمیه (به پارسی باستان: 𐎢𐎺𐎠𐎼𐏀𐎷𐎡𐎹، hUvārazmiya) یا (به پارسی باستان: 𐎢𐎺𐎠𐎼𐏀𐎷𐎡𐏁، hUvārazmiš) یکی از ساتراپی‌های هخامنشی، براساس سنگ‌نوشته داریوش یکم در نقش رستم است.[۱] بنظر می‌رسد این منطقه پیش از سال ۵۲۲ پ.م. به جزئی از قلمرو شاهنشاهی تبدیل شده باشد، چرا که داریوش بزرگ در کتیبه بیستون که در سال ۵۲۰ پ.م. حکاکی شده، از این ساتراپی نام می‌برد. به نظر می‌رسد که این ساتراپی، توسط ساتراپ پارثوه اداره می‌شده‌است.[۲] اینگونه پیداست که هوارزمیه پیش از حمله اسکندر به ایران از زیر فرمان هخامنشیان خارج شده باشد و پادشاهش در سال ۳۲۷/۳۲۸ پیش از میلاد، با اسکندر مقدونی یک عهدنامه صلح به امضا رسانده‌است.

هوارزمیه  (پارسی باستان)
𐎢𐎺𐎠𐎼𐏀𐎷𐎡𐎹
𐎢𐎺𐎠𐎼𐏀𐎷𐎡𐏁

hUvārazmiya
hUvārazmiš
ساتراپی شاهنشاهی هخامنشی
پیش از ۵۲۲ پ.م.–نامشخص
Flag of

جایگاه ساتراپی هوارزمیه در قلمرو هخامنشی
تاریخچه
دولت
شاهنشاه 
• ۵۲۲–۴۸۶ پ.م.
داریوش بزرگ
دوران تاریخیشاهنشاهی هخامنشی
• تأسیس
پیش از ۵۲۲ پ.م.
• انحلال
نامشخص
پسین
مقدونیه باستان
سنگ‌نوشته خشایارشا، یک سرباز هوارزمی ارتش هخامنشی در حدود ۴۷۰ پ.م.

واژه ʰUvārazmi به معنای «سرزمین خاک سیاه» است، اگر آن را به دو قسمت تبدیل کنیم، *(h)uvāra- به معنای «سیاه» است و *zmī- به معنای «زمین»، این واژه در زبان‌های ایرانی شرقی به شکل *Xvārazmī-، یعنی خوارزمی آمده‌است.[۳]

منابع

ویرایش
  1. «Satraps and satrapies». Livius. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۵.
  2. «Chorasmia». Livius. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۵.
  3. "𐎢𐎺𐎠𐎼𐏀𐎷𐎡𐎹". Wiktionary, the free dictionary (به انگلیسی). 2023-03-01. {{cite journal}}: C1 control character in |url= at position 46 (help)