پارت
پارت یا پَهلَو (پارسی باستان: 𐎱𐎼𐎰𐎺 پَرثَوه،[۱]پارتی: 𐭐𐭓𐭕𐭅 پَرثَو، پارسی میانه: 𐭯𐭫𐭮𐭥𐭡𐭥 پَهلَو) یا پارته،[۲] یکی از مناطق تاریخی ایران باستان و از ساتراپی‌های هخامنشی بود. در سنگ‌نوشته‌های هخامنشی از ایالت پارت به عنوان یکی از ساتراپ‌های هخامنشی نام برده شده‌است. ایالت پارت از شمال به داها و از مشرق به هریوه (هرات امروزی) در غرب افغانستان امروزی و از جنوب به کارامانی (کارامانیا - کرمان امروزی در جنوب ایران) و از مغرب به ایالت ماد محدود بوده‌است. پارتها که از اقوام ایرانیان شرقی بودند، هنگامی که شاهنشاهی تشکیل دادند و به فلات ایران آمدند، به پیروی از ادیان باستانی ادامه دادند، اما به تدریج تحت تأثیر فرهنگ ایرانیان غربی در شهرها ساکن شدند تا اینکه در دوره ساسانیان پیرو دین زرتشتی و با ایرانیان غربی ادغام شدند. در سال‌های ۵۴۹ تا ۵۴۸ پیش از میلاد سرزمین‌های پارت، هیرکانی و احتمالاً ارمنستان توسط کوروش بزرگ تسخیر می‌گردد.[۳] پس از حمله اسکندر به ایران و سپس مرگ ناگهانی او، باختر تحت سلطه استاسَندر از فرماندهان سلوکوس یکم قرار گرفت و او به عنوان فرمانده پارت نیز گمارده شد. وی تا رستاخیز اشک اول فرمانده آن سرزمین‌ها بود.
| پهلَو 𐭐𐭓𐭕𐭅 (پَرثَو) | |
|---|---|
| منطقه تاریخی ایران | |
 سرزمین پارت در سال ۶۱۲ پیش از میلاد | |
| مرکز | نِسا |
| تاریخچه | |
| امروزه بخشی از |  ایران |
در زمان سلوکیان، دولت محلی اشکانی نخست در این ناحیه تشکیل شد و سپس بقایای نفوذ جانشینان اسکندر را از نواحی غربی ایران نیز برانداخت. نخستین پایتخت اشکانیان برای مدتی در شهر نسا در جنوب شهر عشق آباد ترکمنستان امروزی یود. پایتخت‌های بعدی شهر صد دروازه در نزدیکی دامغان امروزی از استان سمنان در شمال ایران، سپس همدان و تیسفون بودند.
منابع ویرایش
- ↑ دانشگاه فرانکفورت آلمان. "Old Persian Corpus, Part No. 8, Text: DB1". titus.uni-frankfurt.de (به انگلیسی).
- ↑ از پارسی میانه Partha پَرثَ
- ↑ c. 708 Deioces founds Median Kingdom with its capital in Ecbatana. iranicaonline.org
- «کشف بقایای یک اسب در گورستان اشکانی تپه اشرف اصفهان - ایرنا». خبرگزاری جمهوری اسلامی |صفحه اصلی | IRNA News Agency. ۲۰۲۰-۰۶-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۱-۱۰.
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ پارت موجود است. |
 | این یک مقالهٔ خرد تاریخ است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |