خودکامگی

شیوه حکومت دیکتاتوری

خودکامگی[۱] یا دیسپوتیزم(انگلیسی:Despotism) از شیوه‌های حکومتی تمامیت‌خواه و شکلی از حکومت است که در آن قدرت سیاسی در دست یک حاکم خودگمارده قرار دارد. در حکومت خودکامه دامنه اختیارات حاکم و طول دوره حکومت آن‌ها بسیار است و توزیع قدرت عادلانه نیست.

خودکامگی نوعی از یکه سالاری است که می‌تواند توسط یک گروه یا قشر اعمال شود.[۲]

طرف‌داران حکومت خودکامه معتقدند که این نوع حکومت امکان انباشت سرمایه، برنامه‌ریزی متمرکز و تصمیم‌گیری قاطع برای رفع موانع راه را برای توسعه فراهم می‌سازد. در حالی که مخالفان این نوع حکومت معتقدند که خودکامگی باعث احساس بی‌قدرتی سیاسی در بین مردم می‌شود و کارایی و خلاقیت آن‌ها را کاهش می‌دهد.

باید توجّه داشت که اگرچه مفاهیم خودکامگی، تمامیت‌خواهی، یکه‌سالاری، استبداد، حکومت مطلقه و جبّاریّت، مترادف‌های هر یک از آنها و نیز نام فرمانروایانشان در ادبیّات و محاوره‌ها اغلب به یک معنا به کار می‌روند، هم معنا نبوده و در علم سیاست دارای تعاریف جداگانه می‌باشند.

ریشه شناسی واژه

ویرایش

این واژه همانند بسیاری از دیگر واژگان تاریخی-سیاسی-اجتماعی مانند سیاست،دموکراسی،دیپلماسی،تراژدی و ... ریشه یونانی دارد.

و از زبان یونانی باستان میاید،در زبان یونانی باستان به این واژه دیسپوتیسموس(یونانی باستان:ΔΙσποτισμοσ) میگفتند.

جهان اسلام

ویرایش

اکثر کشورهای جهان اسلام آمار پایینی در مردم‌سالاری و آمار بالایی در استبداد، تمامیت‌خواهی، یکّه‌سالاری و خودکامگی دارند.[۳][۴][۵][۶][۷][۸]

جستارهای وابسته

ویرایش

پی‌نوشت و منابع

ویرایش
  1. «خودکامگی» [علوم سیاسی و روابط بین‌الملل] هم‌ارزِ «despotism»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ خودکامگی)
  2. Encyclopædia Britannica, Inc. 1946.
  3. Cochran, Judith (2018-11-05). "Democracy in the Middle East: The Educational Battle". Public Management and Administration (به انگلیسی). doi:10.5772/intechopen.77581.
  4. Deconstructed (۲۰۱۹-۰۲-۱۴). «Deconstructed Podcast: The Truth About Islam and Democracy (With Anwar Ibrahim)». The Intercept (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۳۰.
  5. «In the Arab world, Islam means democracy and the West dictatorship». www.decolonialtranslation.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۳۰.
  6. "There is nothing inevitable about dictatorships in Muslim states | Opinion". Newsweek (به انگلیسی). 2019-01-08. Retrieved 2020-09-30.
  7. "Military dictatorships in the Middle East: The real enemies of the Arab Spring - Qantara.de". Qantara.de - Dialogue with the Islamic World (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-30.
  8. "Dictators and civilizational thinking in Iran: From the Great Civilization to Islamic Civilization". Middle East Institute (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-30.
  • آناتومی جامعه یا سنة الله: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی کاربردی. فرامرز رفیع پور. تهران: انتشارات کاوه، ۱۳۷۷.