درگاه:حافظ/آثار/۲
دیوان غربی-شرقی کتاب شعری است از گوته —شاعر، فیلسوف و دانشمند آلمانی— که در سال ۱۸۱۹ منتشر شد. این کتاب که گفتارهای گوناگون آن از حافظ و فرهنگ ایرانی الهام گرفته، از یکسو بازتابانندهٔ باورها و اندیشه‌های ایرانی و به ویژه حافظ، و از سوی دیگر بازتاب‌دهندهٔ نگاه منتقدانهٔ گوته به آنهاست. گفته‌ها و پندارها، اندیشه‌ها، شخصیت و نام حافظ در سراسر این دیوان مشاهده می‌گردد؛ گویی، گوته برای سرودن بیشتر شعرهای دیوان غربی-شرقی از حافظ یاری جسته‌است. در این دیوان واژگان فارسی و عربی بسیاری یافت می‌شود که به همان وجه به کار رفته‌اند نظیر «الله» بلبل، ساقی، درویش، حوری، مشک، میرزا، مفتی، فتوام‌پنبه وزیر، ترک و غیره.
آشنایی گوته با حافظ و فرهنگ ایرانی را باید گونه‌ای خوش‌اختری معنوی-تاریخی برای هردو فرهنگ مشرق‌زمین و مغرب‌زمین تلقی کرد، که خود به آفرینش تعداد بی‌شماری از آثار ادبی در سده‌های نوزده و بیست میلادی انجامید. دیوان غربی-شرقی جزء واپسین آفریده‌های گوته بشمار می‌رود، وی آن را در جایی به عنوان «برآیند زندگی خود» معرفی می‌کند. گوته، نابغه‌ترین ادیب آلمانی، «دیوان غربی-شرقی» خود را تحت تأثیر «دیوان حافظ» سرود، و فصل دوم آن را با نام «حافظ‌نامه» به اشعاری در مدح حافظ اختصاص داد که از جملهٔ آن‌ها می‌توان به دو شعر زیر اشاره کرد:
- حافظا، در غزل‌هایت می‌شنوم
- که شاعران را بزرگ داشته‌ای.
- بنگر که اینک پاسخی فراخورت می‌دهم:
- بزرگ اویی است که این سپاس به بزرگ‌داشتِ اوست.