درگاه:پزشکی/نوشتار برگزیده/۶
سیفلیس نوعی بیماری آمیزشی است که از باکتری ترپونما پالیدوم ناشی میشود. اولین بار فریتز شادین و اریش هوفمان در سال ۱۹۰۵ باکتریای را که باعث این بیماری میشود، یعنی ترپونما پالیدیوم را شناسایی کردند.
سیفلیس میتواند در یکی از این چهار مرحله اولیه، ثانویه، نهفته و سوم ظاهر شود. سیفلیس اولیه از طریق ارتباط مستقیم جنسی با زخمهای عفونی شخص مبتلا به این بیماری عارض میشود. سیفلیس ثانویه به شیوههای مختلفی ظاهر میشود و علایم آن غالباً پوست، غشاء مخاطی و غدد لنفاوی را درگیر میکند. در سیفلیس نهفته عفونت با استفاده از سرمشناسی شناسایی میشود و در آن علایم بیماری مشاهده نمیشود. مرحله سوم به سه شکل دمل سیفلیسی، سیفلیس عصبی متاخر و سیفلیس قلبی–عروقی تقسیم میگردد و در یک سوم افراد آلودهای که تحت درمان قرار نمیگیرند بروز میکند. همچنین ابتلا به سیفلیس به صورت مادرزادی نیز میتواند در دوران بارداری یا هنگام زایمان رخ دهد و دو سوم نوزادان سیفلیسی بدون علایم این بیماری به دنیا میآیند.
راه اصلی انتقال سیفلیس آمیزش جنسی است؛ اما میتواند در دوران بارداری یا هنگام زایمان هم از مادر به جنین منتقل و منجر به سیفلیس مادرزادی شود. این بیماری میتواند با بوسهزدن بر روی محلی در نزدیکی زخم و نیز از راه دهانی، مهبلی و نزدیکی مقعدی، انتقال یابد، اما نمیتواند از طریق صندلی توالت، فعالیتهای روزانه، وانهای داغ یا استفاده مشترک از ظروف غذا یا لباس منتقل شود. سیفلیس معمولاً با زخمهای بدون درد روی اندام تناسلی یا در دهان یا مقعد (عفونت اولیه) شروع میشود. پس از این مرحله باکتریها ممکن است تا سالها در بدن به صورت نهفته و غیرفعال باقیمانده و پس از آن دوباره فعال شده و مرحله بعدی سیفلیس بروز کند. بنابراین تشخیص بالینی سیفلیس در ابتدای بیماری دشوار بوده و تایید ابتلا به این بیماری، از طریق آزمایش خون یا با بررسی میکروسکوپی امکانپذیر است.
پرهیز از تماس فیزیکی با شخص مبتلا و همچنین استفاده صحیح از کاندوم در کاهش خطر انتقال سیفلیس موثر است، همچنین میتوان از طریق غربالگری مادران در طول دوران بارداری و درمان کسانی که مبتلا هستند، از ابتلای نوزادان به سیفلیس مادرزادی پیشگیری کرد. سیفلیس را میتوان به طور موثری با آنتیبیوتیکها درمان کرد.