دست‌باله (نام علمی: Cheirolepis) نام یک سرده از رده پرتوبالگان است.

دست‌باله
محدودهٔ زمانی: Middle Devonian تا Late Devonian
دست‌باله، Cheirolepis
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرتوبالگان
راسته: Cheirolepiformes
تیره: Cheirolepidae
سرده: Cheirolepis

ماهی پرتوباله‌ی دست‌باله ابتدایی‌ترین عضو گروه خارپایگان است که نمونه‌ای کامل از آن یافته‌ایم. این ماهی در دریاچه‌های کم‌عمق حدود ۳۸۰ میلیون سال پیش زندگی می‌کرد و بدنی دراز و پوشیده از فلس‌هایی ریز، متداخل و لوزی‌شکل از جنس گانوئین -ماده‌ای شبیه مینای دندان- داشت. باله‌های صدری این ماهی گوشتی بودند و بیشتر به باله‌های صدری شش‌ماهی امروزی شباهت داشتند. دست‌باله فقط یک باله‌ی ظهری داشت و دمی شبیه دم کوسه با پشت‌مازه‌ای (میله‌ی اسکلتی) در امتداد نرمه‌ی بالایی بزرگ‌ترش. بیشتر شبکه‌ی باله‌ای این ماهی به پایین آویخته بود.[۱]

دست‌باله احتمالاً می‌توانست با سرعت زیاد برای گرفتن شکار شنا کند و آن را به کمک ردیف دندان‌های تیز و متعدد آرواره‌هایش گرفتار کند. طول آرواره‌های این ماهی نشان می‌دهد می‌توانسته دهانش را خیلی باز کند و تکه‌های بزرگ غذا را، که شاید دوسوم اندازه خودش بوده‌اند، بگیرد. از محتویات معده‌ی دست‌باله می‌شود فهمید که ماهی‌ها، از جمله همنوعان خودش، هم جزو رژیم غذاییش بوده‌اند.[۲]

منابع ویرایش

  1. Prehistoric Life: The Definitive Visual: History Of Life On Earth - Devonian - Page 135. Writer: A Group Of Authors.
  2. Prehistoric Life: The Definitive Visual: History Of Life On Earth - Devonian - Page 135. Writer: A Group Of Authors.

پیوند به بیرون ویرایش