دولت‌آباد (تهران)

شهرک دولت‌آباد یکی از محله‌های شهر تهران است که در قسمت جنوب شرقی پایتخت و در ضلع جنوبی بزرگراه آزادگان و در کنار بزرگراه امام علی واقع شده‌است.

این محله نسبت به محله‌های جنوب تهران از دیدگاه فرهنگ، رفتار مردمی و بافت شهری در جایگاه مطلوبی قرار دارد. در کنار شهرک دولت‌آباد، محله‌هایی چون شاه عبدالعظیم و مشیریه واقع شده‌اند.

این شهرک در سال ۵۰–۱۳۴۹ توسط شرکت دولت‌آباد (خصوصی) ساخته شد. از آغاز ساخت، این شهرک دارای سیستم فاضلاب بوده و می‌توان گفت اولین شهرک تهران است که در سال ۱۳۵۰ مجهز به فاضلاب شهری شد.

شهرک دولت‌آباد تهران دارای سه فلکه و یک میدان بزرگ به نام میدان دولت‌آباد (بروجردی) می‌باشد. اطراف این میدان‌ها مغازه‌های متعدد و مختلفی وجود دارد. علاوه بر وجود مغازه های شیک و متنوع و مدارس مختلف بین فلکه دوم تا فلکه سوم شهرک، میتوان گفت این محدوده یکی از قدیمی ترین و پُر رفت وآمد ترین مکان های این محله قدیمی پایتخت می باشد.

در سال‌های اخیر به دلیل توسعهٔ اطراف فلکه سوم و ایجاد ساختمان‌ های نوین و تغییر کاربری برخی مغازه‌ها و ایجاد ساختمان تجاری-پزشکی به جای گرمابه قدیمی ولیعصر، و نزدیکی به ایستگاه مترو، باعث رونق محدوده فلکه سوم گشته است.

بخشی از ساکنان محله دولت‌آباد را ایرانیان مقیم و بازگشته از عراق (معاودان ایرانی عراق) تشکیل می‌دهند. معاودین مردمی هستند ایرانی‌تبار که در زمان حکومت رژیم حزب بعث ودر زمان ریاست جمهوری احمد حسن البکر در سال ۱۳۵۰ شمسی و پس از آن در سال ۱۳۵۹ ش و در زمان ریاست صدام حسین به دلیل عدم تمدید اقامتشان از کشور عراق به ایران بازگشتند.

حسینیه کربلائی ها و کاظمینی ها، مسجد صاحب الزمان، مسجد امام حسن، جامع المهدی، حسینیه امیر المؤمنین از اماکن مذهبی این شهرک می باشند.

محلهٔ دولت‌آباد (آمار سال ۱۳۹۷) تعداد زیادی حسینیه، ۷ مسجد، ۵ ورزشگاه، ۲ استخر، ۲ ایستگاه آتش‌نشانی، ۱ پارک آبی روباز و ۹ شعبه مختلف بانکی دارد. همچنین تعدادی دفتر و آژانس هواپیمایی و ۶ داروخانه در این شهرک دایر می‌باشد.

کلانتری شهرک دولت‌آباد در خارج از این شهرک قراردارد، در حالی که در پیش از انقلاب در نزدیکی فلکه اول قرار داشت و به راحتی در دسترس دولت‌آبادی‌ها بود.

علاوه بر درمانگاه شهید یغمائی وبا وجود درمانگاه علی‌اصغر و درمانگاه خیریه دارالتوحید (بلوار قدس)، درابتدای سال ۱۳۹۳ بیمارستان و زایشگاه صدیقه طاهره در بلوار قدس افتتاح گردید.

قرار بود در سال ۱۳۹۲ و در فاز اول، مترو خط ۶ از شهرک دولت‌آباد تا میدان سپاه به بهره‌برداری برسد اما متأسفانه به سال ۹۴ و سپس به سال ۹۶ موکول گشت و اجرایی نشد. در نتیجه در فروردین سال ۱۳۹۸ ایستگاه متروی دولت‌آباد افتتاح گردید.

این محله در سال ۱۳۹۶ دارای یک رسانه مردمی شد که در شهرری (جنوب دولت‌آباد) و خود محله دولت‌آباد فعالیت می‌کند.

این محله دارای بوستان بزرگی به نام آزادگان است و ساکنان محله و حتی اهالی مناطق دیگر پایتخت هم به این بوستان بزرگ برای تفریح می‌روند اما در سال‌های اخیر به دلیل بی‌توجهی، قسمت‌هایی از آن از بین رفته‌است یا در حال تخریب است.

بقعهٔ امام زادگان ابراهیم و اسماعیل مسجد اباذر در قلعهٔ دولت‌آباد از آثار قدیمی این محله می‌باشد.

شعاع‌السلطنه در زمان صفویان (اوایل قاجار) در این محل بوده و محل تفریح مردم تهران قدیم به‌شمار می‌رفته و در مقابل قلعه آثار تاریخی بوده که در دههٔ ۶۰ مورد تخریب قرار گرفته و به جای آن منازل مسکونی شهرک وحدت احداث شده همچنین در محله باروتکوبی دولت‌آباد باغی به نام شازده وجود دارد که هنوز هم آثار سردَر این باغ باقی است.

منابع

بر پایهٔ داده‌هایی از: روشن، یسنا، محله معاودین ساکن تهران، در ایرانیان انگلستان، برگرفته از بی‌بی‌سی فارسی.

پیوند به بیرون

رسانه دولت آباد بایگانی‌شده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine