دونالد ساترلند

صداپیشه و بازیگر کانادایی

دونالد مک‌ نیکول ساترلند (به انگلیسی: Donald McNicol Sutherland؛ ۱۷ ژوئیه ۱۹۳۵ – ۲۰ ژوئن ۲۰۲۴) بازیگر کانادایی بود.[۱][۲] او در طول حرفه‌ای که شش دهه را در بر می‌گرفت، افتخارات متعددی شامل یک جایزه امی ساعات پربیننده و دو جایزه گلدن گلوب دریافت کرد و همچنین نامزد یک جایزه فیلم بفتا شد. او یکی از بهترین بازیگرانی دانسته می‌شود که هرگز نامزد جایزه اسکار نشدند.[۳][۴][۵] به او جایزه اسکار افتخاری در سال ۲۰۱۷ داده شد.[۶]

دونالد ساترلند
ساترلند در ۲۰۱۳
نام هنگام تولددونالد مک‌نیکول ساترلند
زادهٔ۱۷ ژوئیهٔ ۱۹۳۵
درگذشت۲۰ ژوئن ۲۰۲۴ (۸۸ سال)
میامی، فلوریدا، ایالات متحده
محل تحصیلدانشگاه ویکتوریا، تورنتو
آکادمی موسیقی و هنرهای نمایشی لندن
پیشهبازیگر
سال‌های فعالیت۱۹۶۳–۲۰۲۴
همسران
  • لوئیس می هاردویک (ا. ۱۹۵۹–۱۹۶۶)
  • شرلی داگلاس (ا. ۱۹۶۶–۱۹۷۰)
  • فرانسین راسته (ا. ۱۹۷۲)
فرزندان۵، شامل کیفر و روسیف
خویشاوندانسارا ساترلند (نوه)
ساترلند در نوامبر ۱۹۸۱
ساترلند در سال ۲۰۰۵

ساترلند پس از بازی در فیلم‌هایی مانند دوازده مرد خبیث (۱۹۶۷)، مش (۱۹۷۰) و قهرمانان کلی (۱۹۷۰) به شهرت رسید. او سپس در فیلم‌های زیادی هم در نقش‌های اصلی و هم در نقش‌های مکمل بازی کرد که شامل کلوت (فیلم) (۱۹۷۱), حالا نگاه نکن (۱۹۷۳), روز اقاقیا (فیلم) (۱۹۷۵), کازانووای فلینی (۱۹۷۶)، ۱۹۰۰ (۱۹۷۶)، خانه حیوانات (۱۹۷۸)، حمله جسددزدها (۱۹۷۸)، مردم معمولی (۱۹۸۰)، سوراخ سوزن (۱۹۸۱)، فصل سفید خشک (۱۹۸۹), بازافروختگی (۱۹۹۱)، جی‌اف‌کی (۱۹۹۱)، شش درجه جدایی (۱۹۹۳)، گاوچران‌های فضا (۲۰۰۰)، کسب‌وکار ایتالیایی (۲۰۰۳) و غرور و تعصب (۲۰۰۵) می‌شوند. ساترلند همچنین نقش رئیس‌جمهور اسنو را در مجموعهٔ بازی‌های گرسنگی بازی کرد.

در تلویزیون، نقش‌آفریمی ساترلند در فیلم شهروند مجهول (۱۹۹۵) محصول اچ‌بی‌او برای او جایزه امی ساعات پربیننده در رشتهٔ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در سریال یا فیلم محدود را به ارمغان آورد. او همچنین نقش کلارک کلیفورد را در فیلم راهی به‌سوی جنگ (۲۰۰۲) ایفا کرد و برنده جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل مرد – سریال، مینی‌سریال یا فیلم تلویزیونی شد.

ساترلند افتخارات گوناگونی از جمله ورود به پیاده‌روی مشاهیر کانادا در سال ۲۰۰۰ و پیاده‌روی مشاهیر هالیوود در سال ۲۰۱۱ دریافت کرد. به او همچنین نشان هنر و ادب در سال ۲۰۱۲ داده شد. او پدر کیفر، روسیف و انگوس بود که همگی بازیگر شدند. در سال ۲۰۲۳، اداره پست کانادا تمبری را به افتخار او منتشر کرد که یادبودی برای حرفهٔ او به‌ عنوان یکی از محترم‌ترین و همه‌کاره‌ترین بازیگران کانادا بود.[۷]

آغاز زندگی

ویرایش
 
ساترلند (نفر سوم از راست) در مدرسه ویکتوریا، ۱۹۴۸

دونالد مک‌نیکول ساترلند در ۱۷ ژوئیهٔ ۱۹۳۵ در سنت جان، نیوبرانزویک زاده شد.[۸][۹] پدرش فروشنده بود و شرکت گاز، برق و اتوبوس‌رانی را اداره می‌کرد.[۱۰] او تبار اسکاتلندی، آلمانی و انگلیسی داشت.[۱۱] پدربزرگ او خادم کلیسای اسکاتلند بود.[۱۲] او در کودکی تب روماتیسمی، هپاتیت و فلج اطفال داشت.[۱۳] ساترلند و خانواده‌اش در شش سال نخست زندگی‌اش در همپتون زندگی می‌کردند. وقتی او نوزاد بود خانواده از سنت جان به آنجا نقل مکان کرده بودند. او ابتدا در مدرسه‌ای یک کلاسه در همپتون تحصیل کرد. خانواده ساترلند زمانی که او شش ساله بود به سنت جان بازگشتند؛ آن زمان پدرش شغلی را در شرکت برق نیوبرانزویک به‌عنوان معاون و مدیر کل کسب کرده بود. ساترلند در مدرسه ویکتوریا در سنت جان تحصیل کرد و بعداً برای مدرسه هاکی بازی می‌کرد. در این مدت ساترلند به تمرین عروسک‌گردانی نیز می‌پرداخت.[۱۴]

ساترلند در نامه‌ای که در سال ۲۰۱۷ به نمایندهٔ کتابخانه عمومی سنت جان فرستاد، توضیح داد که چگونه او و خانواده‌اش در خانه‌ای مزرعه‌ای در لیک‌ساید، واقع در همپتون کنونی، پیش از نقل مکان به بریج واتر، نوا اسکوشیا (در ۱۲ سالگی)، زندگی می‌کردند.[۸] او سال‌های نوجوانی خود را در آنجا گذراند.[۱۳] او نخستین شغل پاره‌وقت خود را در ۱۴ سالگی به‌عنوان خبرنگار اخبار ایستگاه رادیویی محلی CKBW به دست آورد.[۱۵] ساترلند در ۱۹ سالگی چهار ماه را به‌عنوان دانشجو در فنلاند گذراند. او در فنلاند در نزدیکی معدن آهن واقع در کاینو زندگی می‌کرد.[۱۶][۱۷]

ساترلند از دبیرستان بریج‌واتر فارغ‌التحصیل شد.[۱۸] او سپس پیش از انتقال به کالج وابسته به آن، یعنی دانشگاه ویکتوریا،[۱۹] تحصیل در دانشگاه تورنتو را آغاز کرد. او نخستین همسرش لوئیس می هاردویک را در دانشگاه ویکتوریا ملاقات کرد.[۲۰] او در سال ۱۹۵۸[۱۹] با مدرک دوگانه در مهندسی و نمایش فارغ‌التحصیل شد.[۲۱] او زمانی عضو یک گروه کمدی در تورنتو بود. او ابتدا تصمیم داشت مهندس شود، اما در سال ۱۹۵۷[۲۲] کانادا را به مقصد بریتانیا ترک کرد و در آکادمی موسیقی و هنرهای نمایشی لندن به تحصیل پرداخت.[۲۳]

زندگی خصوصی

ویرایش

ساترلند سه بار ازدواج کرد. ازدواج نخست او، با لوئیس می هاردویک، مدیر مدرسه،[۲۴] از سال ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۶ به طول انجامید. ازدواج دوم او که از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۰ به طول انجامید، با شرلی داگلاس، دختر تامی داگلاس، فرماندار سابق استان ساسکاچوان بود.[۲۵] ساترلند و داگلاس دو فرزند داشتند، دوقلوهای کیفر و راشل.[۲۶] او از سال ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۲ با جین فوندا که در کلوت هم‌بازی شدند و با او در فعالیت‌های ضد جنگ ویتنام شرکت کرده بود، رابطه داشت.[۲۷][۲۸]

ساترلند در پشت صحنهٔ فیلمی با بازیگر کانادایی فرانسوی، فرانسین راسته، آشنا شد و در سال ۱۹۷۲ با هم ازدواج کردند. آن‌ها سه پسر داشتند: روسیف ساترلند، آنگوس ردفورد ساترلند، و روگ ساترلند.[۲۵] نام همه آن‌ها برگرفته از کارگردانانی بود که ساترلند با آن‌ها کار کرده بود. نام کیفر (پسرش با داگلاس) به اقتباس کارگردان و نویسنده آمریکایی‌تبار وارن کیفر بود، که تحت نام فرضی لورنزو ساباتینی[۲۹] نخستین فیلم بلند ساترلند را کارگردانی کرد.[۳۰][۳۱] نام روگ به اقتباس از کارگردان نیکلاس روگ و نام روسیف به اقتباس از کارگردان فرانسوی فردریک روسیف انتخاب شده است. آنگوس ردفورد نام میانی خود را به اقتباس از رابرت ردفورد دارد.[۲۵]

بخشی از فیلمشناسی

ویرایش
عنوان فیلم سال در نقش
خانه وحشت دکتر ترور ۱۹۶۵
رویداد بدفورد ۱۹۶۵
مغز بیلیون دلاری ۱۹۶۷
دوازده مرد خبیث ۱۹۶۷
فاصله ۱۹۶۸
ادیپ شهریار ۱۹۶۸
مش ۱۹۷۰
قهرمانان کلی ۱۹۷۰
آلکس در سرزمین عجایب ۱۹۷۰
جانی تفنگش را برداشت ۱۹۷۱ عیسی
کلوت ۱۹۷۱
حالا نگاه نکن ۱۹۷۳
جاسوس‌ها ۱۹۷۴
روز اقاقیا ۱۹۷۵
۱۹۰۰ ۱۹۷۶
کازانووای فلینی ۱۹۷۶ جاکومو کازانووا
عقاب فرود آمده ۱۹۷۶
فیلم کنتاکی فراید ۱۹۷۷
خویشاوندان ۱۹۷۸
خانه حیوانات ۱۹۷۸
حمله جسددزدها ۱۹۷۸
نخستین سرقت بزرگ قطار ۱۹۷۹
مردم معمولی ۱۹۸۰
گاز ۱۹۸۱
سوراخ سوزن ۱۹۸۱
مکس دوگان بازمی‌گردد ۱۹۸۳
کرکرها ۱۹۸۴
انقلاب ۱۹۸۵
گرگ پشت در ۱۹۸۶
فصل سفید خشک ۱۹۸۹
زندان ۱۹۸۹
فریاد سنگ ۱۹۹۱
جی‌اف‌کی ۱۹۹۱
بازافروختگی ۱۹۹۱
بافی قاتل خون‌آشام‌ها ۱۹۹۲
جوان‌تر و جوان‌تر ۱۹۹۳
شش درجه جدایی ۱۹۹۳
قرمز پرحرارت ۱۹۹۳
استادان عروسکی ۱۹۹۴
افشاگری ۱۹۹۴
شیوع ۱۹۹۵
شهروند مجهول ۱۹۹۵
زمانی برای کشتن ۱۹۹۶
سیمپسون‌ها ۱۹۹۶
توطئه سایه ۱۹۹۷
وظیفه ۱۹۹۷
فروافتاده ۱۹۹۸
ویروس ۱۹۹۹
غریزه ۱۹۹۹
وحشت ۲۰۰۰
گاوچران‌های فضا ۲۰۰۰
هنر جنگ ۲۰۰۰ دبیرکل سازمان ملل متحد
فاینال فانتزی: ارواح درون ۲۰۰۱
راهی به‌سوی جنگ ۲۰۰۲
کسب‌وکار ایتالیایی ۲۰۰۳
کوهستان سرد ۲۰۰۳
جستجوگر اوقات فراغت ۲۰۰۴
فرانکنشتاین ۲۰۰۴
غرور و تعصب ۲۰۰۵
تفنگ آمریکایی ۲۰۰۵
ارباب جنگ ۲۰۰۵
یک جن‌زده آمریکایی ۲۰۰۵
از غبار بپرس ۲۰۰۶
جشن آبجو ۲۰۰۶
بر من حکمرانی کن ۲۰۰۷
عصر ظلمت ۲۰۰۷
پیریت ۲۰۰۸
پسر فضایی ۲۰۰۹
کلاهبردار ۲۰۱۰
مکانیک ۲۰۱۱
عقاب ۲۰۱۱
رئیس‌های وحشتناک ۲۰۱۱
بازی‌های گرسنگی ۲۰۱۲ فهرست شخصیت‌های بازی‌های گرسنگی
گلوله قاتل ۲۰۱۲
بهترین پیشنهاد ۲۰۱۳
بازی‌های گرسنگی: اشتعال ۲۰۱۳
مسیرهای عبور ۲۰۱۳–۲۰۱۵
بازی‌های گرسنگی: زاغ مقلد - بخش ۱ ۲۰۱۴
صدا زدن ۲۰۱۴
رهاشده ۲۰۱۵
بازی‌های گرسنگی: زاغ مقلد - بخش ۲ ۲۰۱۵
راز میلتون ۲۰۱۶
بلوز باسماتی ۲۰۱۷
اعتماد ۲۰۱۸ جی. پال گتی
به‌سوی ستارگان ۲۰۱۹
عمل‌زدایی ۲۰۲۰

منابع

ویرایش
  1. «Donald Sutherland, whose career spanned 'M.A.S.H. ' to 'The Hunger Games,' dies at 88». Press Herald. ۲۰۲۴-۰۶-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۰.
  2. «دونالد سادرلند بازیگر سینما در ۸۸ سالگی درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰۲۴-۰۶-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۶-۲۱.
  3. Singler, Leigh (19 February 2009). "Oscars: the best actors never to have been nominated". The Guardian. Archived from the original on 17 January 2024. Retrieved 6 June 2013.
  4. Kiang, Jessica (1 January 2016). "30 Great Actors Who've Never Been Oscar Nominated". Indiewire. Archived from the original on 15 October 2022. Retrieved 6 June 2016.
  5. Robey, Tim (1 February 2016). "20 great actors who've never been nominated for an Oscar". The Daily Telegraph. Archived from the original on 11 January 2022. Retrieved 6 June 2016.
  6. "The Academy to honor Charles Burnett, Owen Roizman, Donald Sutherland and Agnès Varda with Oscars at 2017 Governors Awards". Academy of Motion Picture Arts and Sciences. 6 September 2017. Archived from the original on 2 December 2017. Retrieved 10 July 2018.
  7. "Film star Donald Sutherland depicted in profile on new Canadian stamp". گلوب اند میل. The Canadian Press. 19 October 2023. Archived from the original on 24 November 2023. Retrieved 12 December 2023.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ "Donald Sutherland honoured in his hometown of Saint John". CTV Atlantic (به انگلیسی). 22 November 2017. Archived from the original on 4 February 2018. Retrieved 28 November 2023.
  9. Chase, W.D.R.; Chase, H.M. (1994). Chase's Annual Events. Contemporary Books. ISBN 978-0-8092-3732-6. ISSN 0740-5286. Archived from the original on 1 September 2023. Retrieved 6 December 2014.
  10. "Donald Sutherland Biography". Movies.yahoo.com. Archived from the original on 3 June 2011. Retrieved 2 March 2011.
  11. Buckley, Tom (17 October 1980). "At the Movies". The New York Times. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 7 February 2017.
  12. Hepburn, David (2024-06-21). "Donald Sutherland and Scotland: Looking back at the actor's Scottish roots and pride at his Scottish heritage". The Scotsman.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ Thomas, Bob (14 October 1989). "Sutherland gets a 'kick-start' for his soul". Gainesville Sun. Associated Press. Archived from the original on 7 December 2022. Retrieved 17 June 2012.
  14. Dwyer, Erin (February 16, 2002). "The Sutherland connection; Saint Johners recall Donald Sutherland's clumsiness and love of puppets as a boy". Telegraph-Journal. ProQuest 423170787. Archived from the original on 22 June 2024. Retrieved June 21, 2024 – via ProQuest.
  15. Schulman, Michael (5 February 2018). "Road Trip with Donald Sutherland and Helen Mirren". The New Yorker. Condé Nast. Archived from the original on 6 June 2023. Retrieved 20 June 2024.
  16. Pyrhönen, Kari (17 November 2014). "Nälkäpeli-tähti asui nuorena Suomessa: Rakastuin kainuulaiseen tyttöön" ['The Hunger Games' star lived in Finland when he was young: "I fell in love with a Kainuu-born girl!"]. MTV Uutiset (به فنلاندی). Retrieved 22 June 2024.
  17. Kanto, Erkki; Kanto, Ilona (2001). Miten Hollywood valloitetaan? Suomalaisella sisulla menestystä tavoittelemassa – tositarinoita showmaailman mekasta (in Finnish). Hämeenlinna: Karisto. pp. 27, 28. شابک ‎۹۵۱−۲۳−۴۱۶۲-X.
  18. Allen, Tess; Fahey, Mary (August 3, 2015). "New Brunswickers make their mark in entertainment". The Daily Gleaner. p. A8. ProQuest 1700592223. Archived from the original on 22 June 2024. Retrieved June 22, 2024 – via ProQuest.
  19. ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ "Don Sutherland films 'Casanova'". The Sault Star. 1 August 1975. p. 21. Archived from the original on 22 June 2024. Retrieved 22 June 2024.
  20. "Obituary: Lois Sutherland, 1936-2010" (PDF). the-archer.co.uk. The Archer. December 2010. Archived (PDF) from the original on 1 June 2011. Retrieved 25 March 2021.
  21. "In memoriam: Donald Sutherland, Canadian acting legend and U of T alum". University of Toronto Alumni (به انگلیسی). 21 June 2024. Archived from the original on 21 June 2024. Retrieved 22 June 2024.
  22. Sutherland in a TV interview during the shooting of The Eagle Has Landed (on the DVD): "I was in England from 1957 until 1968." [Checked 17 June 2012.]
  23. "Obituary: Donald Sutherland". BBC. 20 June 2024. Archived from the original on 20 June 2024. Retrieved 20 June 2024.
  24. "Obituary: Lois Sutherland, 1936-2010" (PDF). The Archer. Archived (PDF) from the original on 1 June 2011.
  25. ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ The Observer بایگانی‌شده در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine, 30 March 2008: On the money – interview with Donald Sutherland; retrieved 16 June 2012.
  26. Kaloi, Stephanie (20 June 2024). "Donald Sutherland's 5 Children: All About His Sons and Daughter". People (به انگلیسی). Archived from the original on 21 June 2024. Retrieved 22 June 2024.
  27. World Entertainment News Network (14 March 2001). "Donald Sutherland's Love For Jane Fonda". www.cinema.com. Archived from the original on 29 October 2020. Retrieved 21 July 2023.
  28. "Donald Sutherland, magnetic Hollywood star whose work ranged from Don't Look Now to The Hunger Games – obituary". The Daily Telegraph. 20 June 2024. Archived from the original on 21 June 2024. Retrieved 22 June 2024.
  29. Curti, Roberto (December 2011). "Warren Kiefer: The Man Who Wasn't There". Offscreen. 15 (12). Archived from the original on 17 May 2013. Retrieved 22 June 2024.
  30. "Donald Sutherland". The South Bend Tribune. 2 March 1985. p. 16. Archived from the original on 22 June 2024. Retrieved 22 June 2024.
  31. "Castle Of The Living Dead". TV Guide. 2016-03-04. Archived from the original on March 4, 2016. Retrieved 2024-06-22.

پیوند به بیرون

ویرایش