رامتین (موسیقیدان)

موسیقی‌دان و چنگ‌نواز ایرانی در عهد ساسانی

رامتین (نام‌های دیگر: رام، رامی، رامین و رامنین) از موسیقی‌دانان به نام ایران در دوران پادشاهی ساسانیان و هم عصر دیگر موسیقی‌دانانی چون باربد و نکیسا است. او را واضع چنگ و استاد در نواختن این ساز می‌دانند.

رامتین در خیلی از منابع معتبر نوازنده و سازنده معنی شده است. معنی آرام و آرامش نیز برای این نام قابل تعبیر است. برخی بر این باورند که "رامتین"، خطاشدهٔ (شکل دیگر) "رامنین" است. اسعد گرگانی از "رامنین" یا "رامین" نام برده، و به باور دکتر محمد معین، "رامنین" با افزودن یک نقطه "رامتین" شده‌است. البته رامنین در منابعی چون دهخدا یا عمید نیامده است. ولی باید دانست که در گواه‌های دیگری، واژهٔ "رامتین"، که امروزه معمول‌تر است، دیده می‌شود.[۱] برخی رامتین را همان رامین عاشق ویس (در داستان ویس و رامین) می‌شناسند. دکتر معین در فرهنگ فارسی اعلام خود در معرفی رام (رامتین) معشوق ویس چنین آورده است: "آن را نام شخصی دانسته‌اند که واضع چنگ بوده است".[۲] بر این اساس این تعبیر وجود که رامتین همان رامین است پس از نظر معنای اسم معادل معنی نام رامین و به معنای آرامش بخش و آرامش دهنده می‌باشد. .[۳]

از شخصیت های معروف با نام رامتین می توان به رامتین خداپناهی و رامتین سلیمان‌زاده اشاره کرد.

در اشعار فارسی نیز نام رامتین ذکر شده است:

(منوچهری)
حاسدم خواهد که شعر او بُوَد تنها و بسبازنشناسد کسی بربط ز چنگ رامتین
(فخرالدین اسعد گرگانی)
نشان است او که چنگ با آفرین کردکه او را نام، چنگِ رامتین کرد
([[فرخی سیستانی]])
خوشتر آید روز جنگ آواز کوس او را بگوشزانکه مستانرا سحرگه بانگ چنگ رامتی

پانویس

ویرایش
  1. ستایشگر، مهدی. نام‌نامهٔ موسیقی ایران‌زمین جلد سوّم. چاپ اوّل، تهران: اطلاعات، ۱۳۷۶، شابک ‎۹۶۴−۴۲۳−۳۷۷−۸ (جلد ۳)، صفحهٔ ۲۴۲.
  2. رامتین | دهخدا
  3. اسم رامتین | نام فارسی