رضا ورزنده

غلامرضا مرشد ورزنده معروف به رضا ورزنده (متولد ۱۳۰۵ کاشان تا ۱۳۵۵) موسیقیدان و نوازنده سنتور بود. پدرش استاد او بود و پس از مهاجرت به تهران به دعوت استاد حسین قوامی در دهه ۱۳۳۰ و ورود به رادیو ، با نوازندگانی چون رضا محجوبی و ابوالحسن صبا ، سبک سنتور نوازی خود را اعتلا بخشید. وی در بسیاری از برنامه‌های گلها، گل‌های رنگارنگ، یک شاخه گل، گل‌های جاویدان ، برگ سبز به اجرای سنتور پرداخته است.

سبک سنتورنوازی

ورزنده با سبک و شیوه‌ای کاملاً شخصی سنتور مینواخت و در هنر بداهه نوازی سنتور توانا بود. توجه به جملات آوازی، ریزهای پر، تحرک بسیار در اجرای جمله‌ها، سونوریته شفاف اما ویژه و خاص از ویژگی‌های ساز او به‌شمار میرفت. سنتور او نیز منحصر به فرد بود و اندازه‌ای متفاوت نسبت به سازهای مرسوم داشت. این ساز که توسط پدرش ساخته شده بود یک ساز ده خرک بود که رضا ورزنده از خرک دهم پوزسیون سیمهای زرد یک خرک به پوزسیون سیمهای سفید اضافه کرده بود و تعداد خرک های پوزسیون سیم سفید را ۱۱ عدد کرده بود به عبارتی میتوان گفت تعداد خرکهای سمت سیمهای زرد ۹ عدد و سمت سیمهای سفید ۱۱ خرک شده بود از دیگر تغییراتی که ورزنده روی این ساز داده بود میتوان به پنج سیم کردن پوزسیون سفید و ۳ سیم کردن پوزسیون زرد اشاره کرد البته لازم به ذکر است که ساز ایشان تماما از سیمهای سفید ۰.۴۵ پوشیده شده بود و سیمهای زرد نداشت. مضرابهای او که بدون حلقه بود و خودش آنها را از چوب انار میساخت ،مضراب آزاد نام گذاری کرده بود و هنگامی که میخواست در هنگام جواب آواز رزونانس صدا را کاهش دهد ،حوله‌ای روی سیم‌ها می انداخت، آن‌گاه روی ساز می‌نواخت. شخصی بودن و درونی بودن سبک ورزنده و عدم تدریس مداوم شیوه او سبب شد که شیوه سنتورنوازی ورزنده چندان گسترش نیابد. البته از معدود شاگردان او میتوان به رحمت الله عنایتی اشاره کرد.و افرادی که به شیوه استاد ورزنده نوازندگی میکنند میتوان از دکتر پرویز افتخاری و کاوه شفیعی(شاگرد اقای رحمت الله عنایتی) نام برد.

درگذشت

او سرانجام در ۲۹ دی ۱۳۵۵ در حال نواختن سنتور درگذشت و بروی سنتور خود جان به جان آفرین تسلیم کرد و در تاریخ ۲ بهمن ۱۳۵۵ درقطعه ۸ بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

منابع

• سالروز درگذشت رضا ورزنده

پیوند به بیرون

رضا ورزنده (راسخون)