زبان مانکیالی
مانکیالی یک زبان هندوآریایی در حال انقراض از شاخه داردیک[۴][۵] است که در ایالت خیبر پختونخوا، در شمال پاکستان صحبت می‌شود. این زبان توسط یک جامعه کوچک که گاهی اوقات به عنوان Trawara خوانده می‌شود[۶] در روستای دورافتادهٔ دانا (یا داننا) واقع در شهرک باندی شنگلی در ناحیهٔ مانسهره صحبت می‌شود. [۷] همچنین برخی سخنوران آن در روستاهای همجوار دامکا، گلدار، ارغانیه، چمراسی و شوشنی پراکنده هستند. [۸] گزارش شده‌است که کل جامعه در هندکو، زبان میانجی گسترده این منطقه، دوزبانه هستند، [۷] این زبان هنوز در حال انتقال به نسل بعدی است، اما به‌طور کلی در حال از دست دادن جایگاه خود به هندکو است. [۷] اولین مطالعه ای که وجود این زبان را مستند می‌کند تنها در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. نام مانکیالی تازه ساخته شده‌است و توسط اعضای جامعه برای جایگزینی اصطلاحات قدیمی تر Tarawara و Tarawari که اکنون به عنوان انگ تلقی می‌شوند، ابداع شده‌است. [۹]
| مانکیالی | |
|---|---|
| زبان بومی در | پاکستان |
| منطقه | ناحیه مانسهره، ایالت خیبر پختونخوا |
| قومیت | Trawara |
شمار گویشوران | ۵۰۰ (۲۰۱۶)[۱] |
| کدهای زبان | |
| ایزو ۳–۶۳۹ | nlm |
| گلاتولوگ | mank1256[۳] |
مانکیالی با هیچ‌یک از زبان‌های اطراف قابلیت درک متقابل ندارد. آزمون‌های تشابه واژگانی نشان داده‌اند که کمی بیش از یک سوم واژگان اصلی خود را با زبان‌های محلی هندکو و گوجری ، و درصد کمی بالاتر (۴۱ تا ۴۲ درصد) با گورو و بَطِری (دو زبان از گروه کوهستانی داردی) مشترک دارد.[۱۰] این میزان شباهت تا حدودی بیشتر با بطری می‌تواند نشان‌دهنده یک منشأ مشترک باشد که با سنت‌های شفاهی جامعه هم‌خوانی دارد. [۷]
مانکیالی تحت تأثیر هندکو و گوجری قرار گرفته‌است، به ویژه در توسعه لحن آوایی: یک تحلیل اولیه نشان داد که سیستم آهنگی آن از نوع پنجابی است، مشترک با هندکو و گوجری است و با سیستم‌های موجود در زبان‌های داردی شمالی در تضاد است. [۷] واکه‌های کشش‌دار از بین رفته‌اند، و یک لحن افزایشی را بر روی واکه‌های زیرین به جا گذاشته‌اند. [۷] در این زبان واکه‌های انسایشی دندانی (/ts/) و کامی (/tʃ/ /tʃʰ/ ) وجود دارند. [۷]
منابع
ویرایش- ↑ مانکیالی at Ethnologue (24th ed., 2021)
- ↑ "The Languages of Northern Pakistan – Criterion Quarterly". Archived from the original on 19 اكتبر 2022. Retrieved 12 November 2022.
{{cite web}}: Check date values in:|archive-date=(help) - ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Mankiyali". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}: Invalid|display-editors=4(help) - ↑ "Dardic languages – RASHID AHMED GABARO".
- ↑ "A First Look at Mankiyali Language: An Endangered Language". ProQuest.
- ↑ Pronounced [t̪rɑʋɽɑ].
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ ۷٫۵ ۷٫۶ Anjum & Rehman 2015.
- ↑ Anjum 2016.
- ↑ Munshi 2017.
- ↑ (Anjum و Rehman 2015).
کتاب‌شناسی
ویرایش- Anjum, Uzma; Rehman, Khawaja (2015). "A First Look at Mankiyali Language: An Endangered Language". Journal of Asian Civilizations. 38 (1): 177–90. ProQuest 1816873650.
- Anjum, Uzma; Kiani, Zafeer Hussain; Khan, Qaisar (2018). "Gender Variation in Language Use in Family: A Study of an Endangered Language Spoken in North Pakistan" (PDF). Kashmir Journal of Language Research. 21 (1): 123–132. ISSN 1028-6640.