سعید بن تیمور

سیزدهمین سلطان عمان (۱۹۳۲–۱۹۷۰)


سعید بن تیمور (۱۳ اوت ۱۹۱۰ – ۱۹ اکتبر ۱۹۷۲)، سیزدهمین سلطان عمان بود. سلطنت وی در ۱۰ فوریه ۱۹۳۲ با کناره‌گیری تیمور بن فیصل آغاز شد و در ۲۳ ژوئیه ۱۹۷۰ از سوی پسرش قابوس بن سعید در جریان یک کودتای آرام و بدون خونریزی، برکنار شد.[۱] دوران حکومت وی استبدادی‌ترین و مرتجع‌ترین حکومت در جهان معاصر بود.[۲]

سعید بن تیمور
سیزدهمین سلطان عمان
سلطنت۱۰ فوریه ۱۹۳۲ – ۲۳ ژوئیه ۱۹۷۰
پیشینتیمور بن فیصل
جانشینقابوس بن سعید
زاده۱۳ اوت ۱۹۱۰
مسقط، عمان
درگذشته۱۹ اکتبر ۱۹۷۲ (۶۲ سال)
هتل دورچستر، لندن، بریتانیا
آرامگاه
قبرستان بوروک وود، ووکینگ، بریتانیا
نام کامل
سعید بن تیمور بن فیصل بن ترکی بن سعید بن سلطان بن أحمد بن سعید البوسعیدی
دودمانآل بوسعید
پدرتیمور بن فیصل

زندگی

ویرایش

سعید بن تیمور بوسعیدی در ۱۹۰۶ زاده شد. وی سیزدهمین فرد در زنجیره مستقیم سلاطین خاندان آل بوسعید است. او مراحل تعلیم خود در مسقط آغاز نمود، و سپس در بغداد و هند ادامه داد، و در سال ۱۹۳۲ میلادی برجای پدرش بر مسند حکم نشست. مدت ۳۸ سال در حکمرانی عمان گذرانید. در دوران سلطنت وی، نخستین تجارت و کشتیرانی بین عمان و بریتانیا و پیمان دوستی بین هند و عمان امضا شد. همچنین جزیره حلانیات از تصرف بریتانیا به عمان برگردانده شد.

وضعیت عمان در زمان وی

ویرایش

به عقیده وی تجددطلبی، مناسب مردم عمان نبود.[۳] وی با مظاهر تمدن جدید مخالف بود.[۴][۵][۶] تنها بیمارستان عمان به وسیله مبلغان مسیحی کلیسای آمریکا اداره می‌شد.[۷] تا سال ۱۹۷۰ هفتاد و پنج درصد کودکان فوت می‌کردند. تراخم، بیماری‌های آمیزشی و سوءتغذیه، گسترش پیدا کرده بود. فقط سه مدرسه و ۱۰ کیلومتر جاده آسفالت در کشور وجود داشت.[۸] هیچ محصلی حق نداشت از کلاس ششم بالاتر برود. کودکان و دختران از هرگونه تعلیم و تربیت محروم بودند و در مجموع ۵ درصد از کل جمعیت قادر به خواندن و نوشتن بودند.[۹][۱۰]

در سال ۱۹۶۵ استان ظفار با حمایت چین و دولت‌های ملی‌گرای عرب دست به شورش زد. که پس از آن در سال ۱۹۶۶ وی مورد سوءقصد واقع شد. این قضایا تأثیر زیادی بر وی گذاشت و باعث شد که در ادارهٔ کشور هرچه بیشتر دمدمی مزاج شود. پس از آن در رژیم او کشیدن سیگار در ملأعام، فوتبال و والیبال، پوشیدن کفش و شلوار، عینک به چشم گذاشتن، برق، ورود دارو، غذا خوردن در ملأعام و صحبت کردن بیش از پانزده دقیقه قدغن بود.[۱۱] هیچ‌کس از پارانویای سلطان در امان نبود. حتی پسرش قابوس که در کاخ سلطان در صلاله تحت حبس خانگی بود.

منابع

ویرایش
  1. محمدجعفر چمنکار (۱۳۸۳بحران ظفار و رژیم پهلوی، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، ص. ۱۱۳، شابک ۹۶۴-۶۳۵۷-۵۳-۹
  2. Antony Johnduke.p.94
  3. الیویه دلاژ، ژرار گریزبک، طوفان خلیج، ترجمهٔ اسدالله مبشری-محسن مویدی، اطلاعات، ص. ۴۹
  4. مشعل‌های خلیج فارس ص ۵۷
  5. عربستان بی سلاطین ص ۴۳۵
  6. خلیج فارس آشنایی با امارات آن ص۳۸۲
  7. Antony Johnduke.op.cit.136
  8. Cleveland, Bunton, William L, Martin (2013). A History of the Modern Middle East. Boulder, CO: Westview Press. pp. 409–410.
  9. روزنامه اطلاعات، خلیج فارس در دوران سربلندی و شکوه تاریخ سیاسی عمان ورق خورد، ع. مسعودی، ۱۳۵۲/۱/۳۰، ص ۸
  10. محمدجعفر چمنکار (۱۳۸۳بحران ظفار و رژیم پهلوی، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، ص. ۱۱۸، شابک ۹۶۴-۶۳۵۷-۵۳-۹
  11. عربستان بی سلاطین ص ۳۷۸
  • السلطان:قابوس، البوسعید، موسوعة دلیل الأعلام: مسقط، چاپ اول، سال ۱۹۹۸ میلادی. (به عربی).
  • دکتر:القاسمی، سلطان، بن محمد، «(تقسیم الإمبراطوریة العُمانیة)» ، چاپ دوم، مطابع البیان التجاریة دبی: سال انتشار ۱۹۸۹ میلادی.
  • العوتبی، سلمة، بن مسلم، الصحاری، «(الأنساب)» ، چاپ چهارم، سال انتشار ۱۹۹۴ میلادی.
  • العوتبی، سلمة، بن مسلم، الصحاری، «(أمارة زنجار و سلاطین عمان)» ، چاپ سوم، سال انتشار ۱۹۷۷ میلادی.
  • لفتنانت کونیل، سیر آرنولد ویلسون، «(تاریخ عمان و الخلیج)» ، انتشار سال ۱۹۸۸ میلادی.
  • بدوی، محمد، آلسعید، (دلیل أعلام عُمان) ، دانشگاه سلطان قابوس، مکتبه لبنان چاپ دوم، سال ۲۰۰۶ میلادی. (به عربی).
  • الهاشمی، عبدالمنعم، (مَوسُوعَة تاریخ اَلعَرَب) دارالبحار و مکتبة الهلال، عام ۲۰۰۶