سلطانعلی مشهدی
نظام‌الدین سلطانی معروف به سلطانعلی مشهدی و ملقب به سلطان الخطاطین (۸۴۱–۹۲۶ ه.ق/۱۴۳۵–۱۵۲۰م) از خوشنویسان ایرانی و از معروفترین نستعلیق‌نویسان قرن نهم و دهم ایران است. هیچ‌یک از نستعلیق‌نویسان قدیم در زمان خود به اندازه او صاحب شهرت نشده‌اند. تمام کتیبه‌های مصر، مدارس هرات را که از بناهای سلطان حسین بایقرا و امیر علیشیر نوائی است، سلطانعلی به خط نستعلیق اعلای جلی نوشته‌است. شیوه او در نستعلیق‌نویسی نزد خوشنویسان دربار گورکانیان هند بسیار مورد توجه بود.[۱]
| سلطانعلی مشهدی | |
|---|---|
 نمونه خطاطی | |
| نام هنگام تولد | نظام الدین سلطانی |
| زادهٔ | ۸۴۱ قمری۱۴۳۵ میلادی مشهد، ایران |
| درگذشت | ۹۲۶ قمری، ۱۵۲۰ میلادی (۸۵ سال) مشهد |
| شاگرد | سلطان محمد نور، سلطان محمد خندان و میرعلی هروی |
| استاد | مولانا اظهر تبریزی |
| شناخته‌شده برای | خوشنویسی |
| سبک | نستعلیق |
او به سال ۸۴۱ در مشهد متولد شد و پس از کسب کمالات به دربار ابوسعید گورکان و سلطان حسین بایقرا راه یافت. سلطان علی مشهدی در سن ۸۵ سالگی در سال ۹۲۶ بدرود حیات گفت. وی شاگرد اظهر تبریزی بود و شاگردانی چون مولانا محمد ابریشمی، سلطان محمد خندان و مولانا زین الدین محمود تعلیم داد.[۲]
مهم‌ترین تألیف او رساله منظومی است در قالب مثنوی که به قواعد خط پرداخته که بعدها به آن عنوان «صراط السطور» را داده‌اند و میرعلی هروی آن را «صراط الخط» نامیده‌است؛ هرچند خود سلطانعلی، هیچ نامی بر آن ننهاده بود.[۳]
مدفن ویرایش
سلطانعلی مشهدی در سال ۹۲۶ قمری در هرات فوت کرد ولی بدنش به حرم امام رضا منتقل و در مقابل پنجره فولاد دفن شد.[۴]
پانویس ویرایش
- ↑ اطلس خط ص ۴۶۲–۴۷۱
- ↑ پیدایش و سیر تحول هنر خط ص ۱۳۷
- ↑ اطلس خط، ص۴۶۶
- ↑ «غزلیات حافظ به خط سلطانعلی مشهدی در گنجینه مخطوطات کتابخانه ملی ایران - خبرگزاری شبستان، رسانه حوزه دین، فرهنگ و اندیشه». shabestan.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۰۲.[پیوند مرده]
منابع ویرایش
- فضایلی، حبیب‌الله. اطلس خط. انتشارات مشعل اصفهان. چاپ دوم، اصفهان۱۳۶۲ش.
- به‌کوشش: یساولی، جواد. پیدایش و سیر تحول هنر خط. انتشارت یساولی، چاپ دوم ۱۳۶۰ش
- شکیباپور، عنایت‌الله. اطلاعات عمومی. چاپ هفتم، کتابفروشی اشراقی، ۱۳۴۸ش ص۵۳
پیوند به بیرون ویرایش
- مریم شمس فلاورجانی (آذر و دی ۱۳۵۸). «سلطانعلی مشهدی خوشنویسی در طلب معبود» (PDF). کتاب ماه هنر.[پیوند مرده]