سوسو زدن (به انگلیسی: Scintillation) یا چشمک زدن (به انگلیسی: Twinkling) یک اصطلاح عمومی برای تغییر در قدر ظاهری یا شیء نورانی دور است که از یک محیط دیده می‌شود.[۱] سوسوهای جوی از طریق چشمک‌سنج اندازه‌گیری می‌شوند.[۲] با استفاده از دریچهٔ بزرگتر برای تلسکوپ می‌توان اثر سوسو کردن را کاهش داد. به این اثر متوسط دیافراگم گویند.[۳][۴]

چشمک زدن درخشان‌ترین ستاره در آسمان شب شباهنگ (قدر ظاهری ۱٫۱-)، کمی قبل از اوج‌رسی بالایی در نصف‌النهار، در ۲۰ درجه بالاتر از افق جنوبی. در ۲۹ ثانیه، به نظر می‌رسد شباهنگ ۷٫۵ دقیقه قوسی از چپ به راست حرکت می‌کند.

برق زدن چرخ اختری

ویرایش
 
تغییرات در لبه‌های تصویر یک ستاره از پشت تلسکوپ، با توجه به ناآرامی جوی

پرتوهای نور از سیاره‌ها، ستاره‌ها و دیگر اجرام نجومی به صورت سوسوکنان دیده می‌شود.[۵]

ستارگان به سبب این‌که آن قدر از زمین دور هستند که مانند یک منبع نور نقطه‌ای دیده می‌شوند به راحتی با هرج و مرج جو زمین آشفته می‌شوند، مانند شکست مسیر نور در یک عدسی یا منشور. به سبب این‌که اشیاء نجومی نقاط نورانی بسیار کوچکی هستند که در یک لحظه فقط یک پرتوی نور از آن‌ها در شبکیه چشم انسان قرار می‌گیرد، همین‌که پرتوی نور از یک پرتو به پرتوی دیگر حرکت می‌کند ستاره «چشمک می‌زند». اجرام نجومی نزدیک تر به زمین، مانند ماه و دیگر سیارات، شامل بسیاری از نقاط در فضا هستند و می‌تواند به عنوان اشیاء با قطر قابل مشاهده چشمک نزنند. با چندین نقطهٔ نورانی که از جو عبور می‌کنند متوسط انحراف پرتوهای آنها دیده می‌شود و بیننده چشمکی مشاهده نمی‌کند.[۶][۷]

منابع

ویرایش
  1. Wang,Ting-I; Williams, Donn; "فن چشمک زدن NIST" بایگانی‌شده در ۴ اکتبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine, InTech, May 1, 2005
  2. Chun, M. ; Avila, R; "نمایش اغتشاش با استفاده از تصویر برداری با چشمک سنج", Astronomical Site Evaluation in the Visible and Radio Range, Astronomical Society of the Pacific 266:72-78
  3. Perlot,.N. ; Fritzsche, D. "متوسط دیافراگم- تئوری و اندازه‌گیری" بایگانی‌شده در ۴ اکتبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine, elib - Electronic Library
  4. Andrews, C.; Phillips, R.L; Hopen, C. (2000). "متوسط دیافراگم چشمک زدن‌های نوری". Waves in Random and Complex Media. Taylor & Francis. 10 (1): 53–70.
  5. Wheelon, Albert D. "برق زدن الکترومغناطیسی: جلد پراکندگی ضعیف", انتشارات دانشگاه کمبریج، 31ژوئیه، 2003
  6. Graham, John A. "چرا ستاره‌ها چشمک می‌زنند؟" Scientific American, October 2005
  7. Byrd, Deborah; "چرا سیارات هم مانند ستاره‌ها چشمک نمی‌زنند؟", Earthsky, October 24, 2005