سید علیرضا آوایی

قاضی ایرانی

سید علیرضا آوایی (زادهٔ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۳۵ در شهرستان دزفول)[۲] قاضی عالی‌رتبه و سیاستمدار ایرانی، وزیر دادگستری و رئیس دفتر بازرسی ویژه رئیس‌جمهور[۳] بوده‌است که پس از وزارت دادگستری به عنوان قاضی دادگاه عالی انتظامی قضات منصوب شد. آوایی در جریان اعدام دسته‌جمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷، از اعضای هیئت مرگ در زندان‌های دزفول و اهواز بود.[۴]

سید علیرضا آوایی
وزیر دادگستری
دوره مسئولیت
۲۹ مرداد ۱۳۹۶ – ۳ شهریور ۱۴۰۰
رئیس‌جمهورحسن روحانی
پس ازمصطفی پورمحمدی
پیش ازامین‌حسین رحیمی
رئیس دفتر بازرسی ویژه رئیس‌جمهور
دوره مسئولیت
۲۳ تیر ۱۳۹۵ – مرداد ۱۳۹۶
رئیس‌جمهورحسن روحانی
پس ازمحمداسماعیل شوشتری
پیش ازسید محسن صادقی (سرپرست)
اطلاعات شخصی
زاده۳۰ اردیبهشت ۱۳۳۵
دزفول، ایران
ملیتایرانی
حزب سیاسیفاقد گرایش سیاسی
پدرسید اسماعیل آوایی
خویشاوندانسید اسدالله آوایی (برادر)[۱]
سید احمد آوایی (برادر)

او پیشتر در قوه قضائیه ایران دارای سمت‌های گوناگونی از جمله رئیس سازمان ثبت احوال کشور و رئیس کل دادگستری استان تهران (۱۳۸۴–۱۳۹۳) و دادستان اهواز (۱۳۶۷) و مستشار دادگاه عالی انتظامی قضات بوده‌است.[۵][۶][۷][۸][۹][۱۰] وی عضو مؤسس و رئیس هیئت امنای انجمن حقوق‌شناسی[۱۱] است که اولین نهاد مدنی ملی و فراصنفی در نظام حقوق ایران است.[۱۲]

علیرضا آوایی با مشارکت در صدور حکم اعدام زندانیان سیاسی در سال ۶۷ به عنوان دادستان دزفول[۱۳] در ۱۸ مهر ۱۳۹۰ توسط اتحادیه اروپا به دلیل نقض حقوق بشر در ایران تحریم شد.[۱۴][۱۵]

سمت‌ها

ویرایش
 
سید علیرضا آوایی در پژوهشکده حقوق و قانون ایران

آوائی از سال ۱۳۵۷ خورشیدی به استخدام دادگستری درآمد و از شاخص‌ترین قضات ایران (پایه ۱۱) در دستگاه قضایی بوده‌است. سمت‌های او به شرح زیر است:[۱۶]

اعدام زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷

ویرایش

علیرضا آوایی به عنوان دادستان دزفول از مسئولان رسیدگی به پرونده‌های زندانیان سیاسی در سال ۶۷ بوده و در صدور احکام اعدام برای آنان مشارکت داشته‌است.[۱۳] در آذرماه ۱۳۹۷ سازمان عفو بین‌الملل با انتشار گزارشی حاوی اسناد و مدارکی از اعدام‌های سال ۶۷، این اعدام‌ها را مصداق «جنایت علیه بشریت» دانست و از علیرضا آوایی به عنوان یکی از اعضای «هیئت مرگ» نام برد.[۱۷] به‌گفته سازمان عفو بین‌الملل در قتل‌عام زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷ نزدیک ۵۰۰۰ نفر طی چند ماه اعدام شدند.[۱۸]

تحریم اتحادیه اروپا

ویرایش

اتحادیه اروپا طی تصمیم مورخ ۱۸ مهر ۱۳۹۰ (۱۰ اکتبر ۲۰۱۱)، ۳۲ مقام ایرانی از جمله سید علیرضا آوایی را از ورود به کشورهای این اتحادیه ممنوع کرد.[۱۹][۲۰] بر اساس این تصمیم کلیه دارایی‌های این مقامات نیز در اروپا توقیف خواهد شد.[۱۹][۲۰] بیانیه اتحادیه اروپا[۲۱] وی را به دلیل مسئولیت در دادگستری استان تهران، مسئول نقض حقوق بشر دانسته‌است.[۲۲] اتحادیه اروپا او را به خاطر مشارکت در دستگیری‌های خودسرانه، نقض حقوق بشر، انکار حقوق زندانیان و افزایش اعدام‌ها، در لیست تحریم‌های خود قرار داده‌است.[۲۳]

علیرضا آوایی در سی و هفتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای سخنرانی از طرف ایران حضور یافت که در جریان سخنرانی او چند دیپلمات جلسه را ترک کردند و تظاهراتی نیز توسط معترضان ایرانی در ژنو با شعار «آوایی را دستگیر کنید» برپاشد.[۲۳]

زندگی شخصی

ویرایش

سید علیرضا آوایی، در سال ۱۳۳۵ در شهرستان دزفول زاده شد. پدر او سید اسماعیل آوایی می‌باشد. برادر او سید احمد آوایی (نماینده دزفول در مجلس شورای اسلامی و معاون پارلمانی سابق وزارت صنایع) است.[۲۴]

منابع

ویرایش
  1. "پسر نماینده خامنه‌ای در منچستر نامزد انتخابات بریتانیا شد". رادیو فردا. Retrieved 5 December 2019.
  2. http://www.khabaronline.ir/detail/695190/society/judiciary
  3. «رئیس دفتر بازرسی ویژه رئیس‌جمهوری منصوب شد». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۷-۲۸.
  4. خروج چند دیپلمات از جلسه سخنرانی وزیر دادگستری ایران در ژنو، بی‌بی‌سی فارسی
  5. http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=13930203001152
  6. «سید علیرضا آوایی: رعایت اعتدال در برخورد با جرائم منکراتی ضروری است». موج‌نیوز. ۳ اردیبهشت ۱۳۸۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۶ اوت ۲۰۱۲.
  7. «رئیس کل دادگستری تهران:همت و کارمضاعف برای قضات به معنی رای متقن است». ایرنا. ۵ فروردین ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۶ اوت ۲۰۱۲.
  8. «نیاز فوری دادگستری استان تهران به ۲۰۰ قاضی». عصر ایران. دریافت‌شده در ۶ اوت ۲۰۱۲.
  9. "Iran Sentences 4 to Death in $2.6B Fraud Case" (به انگلیسی). ABC. Retrieved 6 August 2012.[پیوند مرده]
  10. "Court sets trial for American hikers" (به انگلیسی). Washing Tontimes. Retrieved 6 August 2012.
  11. انجمن حقوق‌شناسی
  12. «استاد سید علیرضا آوائی». دریافت‌شده در ۲۲ فروردین ۱۴۰۲.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ «عفو بین‌الملل: حکومت ایران از بقایای اجساد اعدام شدگان ۶۷ آزمایش دی ان ای بگیرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۳ آذر ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۱ آبان ۱۳۹۸.
  14. cubex (۲۲ اسفند ۱۳۹۰). «فهرست دوم تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا علیه مقامات ایرانی». Justice for Iran. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۰۹.
  15. «چند مقام ایرانی در تحریم آمریکا و اروپا هستند؟+ جدول اسامی و علل تحریم». خبرآنلاین. ۲۰۱۱-۱۱-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۰۹.
  16. «آوایی از دادستانی دزفول تا وزیر پیشنهادی دادگستری». ایرنا. ۱۷ مرداد ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۱۱ آبان ۱۳۹۸.
  17. ««اسرار به خون آغشته؛ کشتار ۶۷ جنایت ادامه‌دار علیه بشریت»». رادیو فردا. ۱۳ آذر ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۱ آبان ۱۳۹۸.
  18. «وزیر دادگستری ایران در میان سخنرانان شورای حقوق بشر». دویچه‌وله فارسی. ۳ اسفند ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۱۱ آبان ۱۳۹۸.
  19. ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ «فهرست دوم تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا علیه مقامات ایرانی». عدالت برای ایران. ۲۲ اسفند ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۱ مرداد ۱۳۹۴.
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ «چند مقام ایرانی در تحریم آمریکا و اروپا هستند؟ ایرانی توسط اتحادیه اروپا». خبر آنلاین. ۲ آذر ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۷ شهریور ۱۳۹۴.
  21. «COUNCIL REGULATION (EU) No 359/2011». EUR-Lex. ۱۲ آوریل ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۳۹۴.
  22. «پرونده ناقض حقوق بشر: سید علیرضا آوایی». عدالت برای ایران. ۱ دی ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۷ شهریور ۱۳۹۴.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ «خروج چند دیپلمات از جلسه سخنرانی وزیر دادگستری ایران در ژنو». BBC Persian. دریافت‌شده در ۱۰ اسفند ۱۳۹۶.
  24. society (۲۰۱۶-۰۷-۱۳). «برادران آوایی و ماجراهای کهریزک». رادیو زمانه | رادیو و وب‌سایت مستقل برای عرضه اخبار، گزارش، گفتگو و تحلیل. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۷-۱۳.