ترک مکانیکی
ترک مکانیکی یا دستگاه خودکار شطرنج‌باز یا ترک (به انگلیسی: The Turk) (به مجاری: A Török) ماشین شطرنج‌باز جعلی به شکل انسان بود که به مدت ۸۴ سال از سال ۱۷۷۰ تا سال ۱۸۵۴ توسط صاحبانش به عنوان دستگاه تمام‌اتوماتیک معرفی می‌شد. در حقیقت درون این دستگاه دروغین یک شطرنج‌باز حرفه‌ای جاسازی شده بود.[۱] ترک مکانیکی در ۱۷۷۰ توسط ولفگانگ فان کمپلن برای تقدیم به و تحت تأثیر گذاشتن ماریا ترزا ملکه اتریش ابداع شد و با مهارتش در بازی‌های شطرنج و سفر اسب (بازی با حرکات متوالی مهرهٔ اسب در یک صفحهٔ شطرنج به‌طوری‌که از هر خانه یک بار و فقط یک بار بگذرد) برای ۸۴ سال نظاره‌گران در قاره‌های اروپا و آمریکا را مبهوت نمود. پس از مرگ کمپلن، دستگاه توسط مخترع آلمانی یوهان مالزل خریداری شد، ولی هویت شطرنج‌باز یا شطرنج‌بازانی که آن را می‌راندند هرگز فاش نشد. ترک مکانیکی در نهایت در پنجم ژوئیه ۱۸۴۵ در آتش‌سوزی موزه پیل فیلادلفیا از بین رفت.[۲]
در سال ۱۹۸۹ مدل بازسازی شده‌ای از ترک مکانیکی در لاس وگاس آمریکا به نمایش درآمد، با این تفاوت که در این مدل به جای یک شطرنج‌باز، یک برنامهٔ کامپیوتری دستگاه را هدایت می‌کرد.[۳]
از جمله افراد مشهوری که با این دستگاه مسابقه دادند و از آن شکست خوردند می‌توان به ناپلئون بناپارت[۴][۵] و بنجامین فرانکلین[۶] اشاره کرد. به دستگاه ردای ترکی نیز پوشانیده شده بود.
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ See SCHAFFER, Simon (1999), "Enlightened Automata", in Clark et al. (Eds), The Sciences in Enlightened Europe, Chicago and London, The University of Chicago Press, pp. 126-165.
- ↑ Silas Weir Mitchell, "The Last of a Veteran Chess Player", The Chess Monthly, January 1857; reprinted in Levitt's The Turk, Chess Automaton.
- ↑ Standage, 216–217.
- ↑ Clark, William (1999), The sciences in enlightened Europe (به انگلیسی), به کوشش Simon Schaffer. Jan Golinski, University of Chicago Press, p. 162
{{citation}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ Bradley Ewart, Chess: Man vs. Machine (London: Tantivy, 1980).
- ↑ Levitt, 27–29.
- Bradley Ewart (1980). Chess, man vs. machine. A S Barnes & Co. ISBN 0-498-02167-X.
- Professor Thomas L Hankins; Robert J. Silverman (1995). Instruments and the Imagination. ISBN 978-0-691-02997-9.
- Feng-hsiung Hsu (2002). Behind Deep Blue: Building the Computer that Defeated the World Chess Champion. ISBN 978-0-691-09065-8.
- Gerald M. Levitt (2000). The Turk, chess automaton. McFarland & Co Inc Pub. ISBN 0-7864-0778-6.
- Robert Löhr; Anthea Bell (2007-07-05). The chess machine. Penguin Group USA. ISBN 1-59420-126-9.
- Stephen Patrick Rice (2004). Minding the Machine: Languages of Class in Early Industrial America. University of California Press. ISBN 978-0-520-22781-1.
- Tom Standage (2002-04-01). The Turk: The Life and Times of the Famous 19th Century Chess-Playing Machine. Walker. ISBN 978-0-8027-1391-9.
- Gaby Wood (2002). Living Dolls: A Magical History of the Quest for Mechanical Life. Faber & Faber. ISBN 978-0-571-17879-7.