شیمها روتم
شیمها روتم (انگلیسی: Simcha Rotem; ۲۴ فوریهٔ ۱۹۲۴ – ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸) اهل لهستان بود. یک سرباز لهستانی‌تبار کهنه‌کار اسرائیلی بود که در ورشو در سازمان پیمان یهود خدمت کرد. عضو جنبش زیرزمینی ورشو بود و به عنوان سر پیام‌رسان اصلی سازمان مبارزان یهودی (ZOB) به مبارزه برخاست،[۱] آن‌ها عملیات خیزش گتوی ورشو[۲][۳] را علیه نازیسم طراحی و اجرا کردند. او عضو جنبش جوانان «آکیوا» بود. شیمها روتم یکی از دو جنگجوی یهودی بازمانده از شورش ورشو بود.
| شیمها روتم | |
|---|---|
 شیمها روتم عضو فدراسیون جوانان دانشجو و کارگران و از اعضای مرون درسو و اورتال آفرام بود | |
| نام هنگام تولد | شیمها (شیمان) راتایزر |
| زادهٔ | ۲۴ فوریهٔ ۱۹۲۴ ورشو |
| درگذشت | ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸ (۹۴ سال) اورشلیم |
| ملیت | لهستان |
| پیشه | سر پیام‌رسان اصلی سازمان مبارزان یهودی (ZOB) |
جنگ جهانی دوم ویرایش
خیزش گتوی ورشو ویرایش
شیمها روتم در ۱۹۴۲به ZOB ملحق شد. او به عنوان یک پیک برای مبارزان گتو ورشو مفید بود. نام مستعار روتم «کازیک» - با اختصار نام لهستانی «کازیمیر» شناخته می‌شد که به معنی لهستانی «کسی است که در طول نبرد پرستیژ و شکوه حریف را از بین می‌برد».
خیزش گتوی ورشو و نتایج آن ویرایش
روتم به عنوان یک عضو ZOB در خیزش یهودیان ورشو شرکت داشت.[۴] او به عنوان سر پیام رسان، مستقیماً به ایتسهاک زوکرمن (Yitzhak Zuckerman) که فرمانده ZOB از جانب یهودیان بود گزارش می‌کرد. (به‌طور کلی فرماندهی کل ارتش ZOB زیر نظر مورداخای آنیولاویچ (Mordechai Anielewicz) بود).[۵] هنگامی که موقعیت آن‌ها شناسایی شد و آلمانی‌ها گتو را تسخیر کردند، او از طریق یک گذرگاه مخفی به سمت جزایر نجیب ورشو فرستاده شد، جایی که او با زوکرمن ملاقات کرد تا ترتیب فرار جنگجویان را بدهند. با این حال، هنگام عبور از نازی‌ها آن‌ها شناسایی شدند. او قادر به بازگشت نبود، او و زوکرمن در هنگام نبرد مخفی شدند و گتو سوزانده و تخریب شد.
خیزش گتوی ورشو شورشی بود که در آوریل و مه سال ۱۹۴۳ توسط جنبش مقاومت یهودیان در گتوی ورشو در جریان جنگ جهانی دوم و علیه آلمان نازی شکل گرفت. این شورش با تسلیم نشدن ساکنان گتو به سربازان بریگادفورر یورگن اشتروپ در ۱۹ آوریل شروع شد و در پایان با سوزاندن و تخریب کامل گتو به‌دستور یورگن اشتروپ پایان یافت. ۱۳٬۰۰۰ یهودی در سرکوب این شورش کشته‌شدند. این بزرگ‌ترین شورش یهودیان علیه آلمان نازی در جنگ جهانی دوم بود.
روتم چندین بار تلاش کرد تا درهنگام محاصره گتو به رفقایش کمک کند. او برای وارد شدن به محوطهٔ گتو گهگاه از طریق فاضلاب وارد می‌شد. او در آنجا با زویا لوبکتین (Zivia Lubetkin),[۶] یکی از آخرین رهبران باقی مانده از قیام مبارزان یهودی، روبرو شد و او را با تیم خود به همراه ۸۰ جنگجو از طریق فاضلاب به طرف مناطق غیر یهودی و سپس به جنگل‌های خارج از شهر هدایت کرد. در ادامه جنگ، روتم فعالیت‌های زیرزمینی خود را با مقاومت ادامه داد، مخصوصاً برای کمک به چندین هزار یهودی که هنور در ورشو مخفی و باقی‌مانده بودند. در اوت ۱۹۴۴، او در قیام لهستانی ورشو نیز شرکت کرد.
زندگی پس از جنگ ویرایش
بلافاصله پس از پایان جنگ جهانی دوم، روتم در سازمان بریحا به فعالیت پرداخت تا به یهودیان اروپایی برای انتقال به فلسطین کمک کند، به رغم محدودیت‌هایی که سیاست بریتانیا براساس (مقاله سفید ۱۹۳۹) اعمال می‌کرد، او به مهاجرت یهودیان اروپایی کمک کرد. اگرچه خواهر دوازده ساله‌اش در خیزش گتوی ورشو قتل‌عام شده بود اما پدر و مادرش و خواهر دیگر او در مخفیگاه زنده ماندند و در سال ۱۹۷۴، او و اعضای خانواده‌اش به فلسطین مهاجرت کردند. او در اورشلیم زندگی کرد؛[۲][۳] و تا سال ۲۰۱۸، که در ۲۲ دسامبر در سن ۹۴ سالگی درگذشت، یکی از دو بازماندهٔ قیام گتوی ورشو بود.[۷][۸]
در سال ۲۰۰۱ یک مینی سریال تلویزیونی قیام را که نقش او توسط بازیگر استیون مویر به تصویر کشیده شد به نمایش درآمد.[۹]
جوایز و نشان‌ها ویرایش
- صلیب نشان افتخار تولد لهستان (۲۰۱۳)
- صلیب سرپرست رسمی ارتش جمهوری لهستان (۲۰۰۳)
- مدال طلای لهستان (۲۰۱۳)
منابع ویرایش
- ↑ "Jewish Fighting Organization - Polish history". Retrieved 20 October 2018.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Tzur, Nissan (April 21, 2013). "Ghetto Fighter: We Wanted to Choose How We Would Die". Jerusalem Post. Retrieved March 4, 2016.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "As their numbers dwindle, Jews who fought Nazis recall the struggle". The Seattle Times. 11 April 2018. Retrieved 11 May 2018.
- ↑ https://www.timesofisrael.com/simcha-rotem-last-surviving-fighter-in-warsaw-ghetto-uprising-dies-at-94/amp/
- ↑ Kowalewska, Aneta (29 April 2008). "Polish-Jewish hero from Wyszków" [Polsko - żydowski wyszkowski bohater]. Tygodnik Ostrołęcki. Wyszków: Polska Press. Wiadomości.
- ↑ Tikva Fatal-Kna'ani (March 1, 2009). "Zivia Lubetkin (1914–1978)". Jewish Women's Archive. Jewish Women: A Comprehensive Historical Encyclopedia. Retrieved June 11, 2013.
- ↑ "Warsaw ghetto uprising's last fighter passes away at age 94". Ynetnews. 22 December 2018. Retrieved 23 December 2018.
{{cite news}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(help) - ↑ "Last Warsaw Ghetto Uprising fighter dies". Deutsche Welle. 23 December 2018. Retrieved 23 December 2018.
- ↑ Franziska Reiniger. "Jewish Resistance and Uprisings - Teaching through Films". Yad Vashem. Retrieved 23 December 2018.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Simcha Rotem». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۸.
پیوند به بیرون ویرایش
- "Moje miejsce między trupami" "My Place Among the Dead", "Gazeta Wyborcza", July 14–15, 2007. (Polish)
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ شیمها روتم موجود است. |