طوسک
طوسک (مامیسا یا گل کبوتر) (Scabiosa) سَردهای از گیاهان گلدار از تیرهٔ خواجهباشیان است. از سردهٔ طوسک ۲۵ گونه گیاه علفی یکساله و چندساله در ایران میروید.[۴] این گل در کتابهای طب سنتی با نامهای «مامیثا»، «مامیثای صحرایی» و در عربی با نامهای، «ورد الحمام»، «حشیشهالجرب»، و به فرانسوی، «Scabieuse»، ذکر شدهاست.
طوسک | |
---|---|
طوسک کفتری[۱] | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | گیاهان |
دسته: | گیاهان گلدار |
رده: | دولپهایها |
راسته: | خواجهباشیسانان[۲] |
تیره: | خواجهباشیان [۳] |
سرده: | طوسکها |
گونهها | |
متن را ببینید. |
در قدیم در ایران باور بر این بود که اگر قدری از گُل طوسک را بکوبند و در شیر بمالند شیر بسته میگردد و اگر بجوشانند و بر موضعی که میخواهند قطع کنند بگذارند بیحس میکند.[۵]
مشخصات
ویرایشبلندی گل کبوتر ۴۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر است و گیاهی است چند ساله، دارای برگهای دراز، باریک، متقابل. بدون دندانه. گلهای آن دارای نوش فراوان و به رنگ آبی مایل به بنفش، و مورد علاقه شدید زنبور عسل میباشد.[۶]
ترکیبات شیمیایی
ویرایشدر ریشه این گیاه تانن، نشاسته، قند ساکاروز، ساپونین، گلوکوزیدی به نام «اسکوبیوزید» وجود دارد.
خواص
ویرایشدر طب سنتی و از روزگاران قدیم، این گیاه از داروهای مفید بیماریهای پوستی مانند: جرب بودهاست، نامگذاری آن هم بر همین اساس صورت گرفتهاست. این گیاه اثر تقویت کننده بر روی هضم و تصفیهکنندگی خون را دارد. برای تهیه دمکرده آن ۱۰ گرم از برگ گیاه را در یک لیتر آب خوش دم کرده و صاف نموده و میل میکنند.[۷]
پانویس
ویرایش- ↑ Scabiosa columbaria
- ↑ Dipsacales
- ↑ Dipsacaceae
- ↑ مظفریان، ولیالله، فرهنگ نامهای گیاهان ایران: لاتینی، انگلیسی، فارسی تهران: فرهنگ معاصر ۱۳۷۵.
- ↑ دهخدا، طوسک
- ↑ میر حیدر، معارف گیاهی (دوره ۸ جلدی)، ۷: ۲۴۴.
- ↑ میر حیدر، معارف گیاهی (دوره ۸ جلدی)، ۷: ۲۴۵.
منابع
ویرایش- میرحیدر، حسین (۱۳۷۳). معارف گیاهی. ج. ۶. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. ص. ۶۴۷. بیش از یک پارامتر
|دوره=
و|جلد=
دادهشده است (کمک)