سید عبدالحسین شرف‌الدین عاملی
سید عبدالحسین شرف‌الدین موسوی عاملی (۱۸۷۲–۱۹۵۷میلادی) فقیه، اصولی، ادیب، محدث و مجتهد شیعی در سال ۱۲۹۰ هـ.ق. در شهر کاظمین به دنیا آمد.[۱] وی در ۸ جمادی‌الثانی سال ۱۳۷۷ هـ.ق. در سن ۸۷ سالگی، در لبنان از دنیا رفت. پیکر او به نجف منتقل و در جوار حرم علی بن ابی‌طالب به خاک سپرده شد. طی تلاش او در مهاجرت به دمشق، سپاه فرانسه کمین کرده بود تا او را از وصول به دمشق باز دارد که موفق نشد، لذا منزل او در شخور و منزل بزرگش در صور را به آتش کشیدند و بدین طریق کتابخانه او به همراه ۱۹ کتاب خطی تألیف یافته‌اش سوخته و مفقود گشتند.[۲]
سید عبدالحسین شرف‌الدین عاملی | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | سید عبدالحسین شرف‌الدین موسوی عاملی ۱۲۹۰ |
| درگذشته | ۱۳۷۷ |
| محل دفن | حرم علی بن ابی‌طالب |
| محل اقامت | نجف |
| آثار معروف | الفصول المهمة الکلمة الغرّاء فی تفضیل الزهراء المراجعات النّص و الاجتهاد ابوهریره و … |
| تحصیلات | کاظمین، سامرا، نجف |
| استادان | رضا اصفهانی، محمد طه نجف، |
تحصیل ویرایش
وی از هشت سالگی فراگیری علوم دینی را نزد پدرش آغاز کرد و به خواندن ادبیات عرب پرداخت. در سال ۱۳۱۰ به سامرا رفت و از حسن کربلایی و باقر حیدر درس آموخت.[۳] پس از گذشت یک سال راهی نجف شد[۴] و به درجه اجتهاد رسید.
در ۹ ربیع‌الاول ۱۳۲۲ همراه با خانواده‌اش نجف را ترک کرد و از راه دمشق رهسپار جبل عامل شد.[۵] ابتدا در «شحور» اقامت کرد.[۶] پس از سه سال، به دعوت مردم صور، راهی آن‌جا شد و با تأسیس حسینیه صور[۷] آن‌جا را به مرکزی برای برگزاری برنامه‌های گوناگون دینی و اجتماعی تبدیل کرد.
اساتید ویرایش
آثار ویرایش
- الفصول المهمة[الف]
- الکلمة الغرّاء فی تفضیل الزهراء
- المراجعات[ب]
- النّص و الاجتهاد
- ابوهریره[پ]
- المجالس الفاخره فی مأتم العترة الطاهرة[ت]
- فلسفة المیثاق و الولایة
- اجوبة مسائل جارالله[ث]
- مسائل فقهیه[ج]
- کلمة حول الرؤیة[چ]
- الی المجمع العلمی العربی بدمشق[ح]
- ثبتُ الاَثباب فی سلسلة الرواة[خ]
- مؤلفوا الشیعة فی صدر الاسلام[د]
- زینب الکبری
- بُغیة الراغبین فی احوال آل شرف‌الدین[ذ]
آثار مفقوده ویرایش
فهرست این کتب از حاشیهٔ «الکلمة الغراء» استخراج شده‌است:[۹]
- شرح البصرة
- حاشیه استصحاب
- رسالة فی منجّزات المریض
- سبیل المؤمنین
- النصوص الجلیه
- تنزیل الآیات الباهره
- تحفة المحدثین فیما اخرج عنه الستة من المضعفین
- تحفة الاصحاب فی حکم اهل الکتاب
- الذریعه
- المجالس الفاخره
- مؤلفوا الشیعة فی صدر الاسلام
- بغیة الغائز فی نقل الجنائز
- بغیة السائل عن لثم الایدی و الانامل
- زکات الاخلاق
- الفوائد و الفرائد
- حاشیه‌ای بر صحیح بخاری
- حاشیه‌ای بر صحیح مسلم
- الاسالیب البدیعة فی رجحان مآتم الشیعه
منادی وحدت ویرایش
وی در جهت وحدت امت اسلامی، کتاب «الفصول المهمة فی تألیف الامة» را تألیف کرد که از آن به «منشور وحدت اسلامی» یاد می‌کنند.[۱۰] وی در سرآغاز کتاب می‌گوید:
«تنها و تنها با وحدت اسلامی است که اقدامات عمرانی هماهنگ می‌گردد، وسائل ترقی فراهم می‌شود، روح تمدن جلوه می‌کند، فروغ آسایش در آفاق زندگی می‌تابد و یوغ بردگی از گردن همه برداشته می‌شود.»[۱۱]
وی در همان راستا، کتاب اجتهاد در برابر نص را به رشته تحریر درآورد. او در این کتاب، حدود صد مورد اجتهاد در مقابل نص[ر] را که خلفا، حاکمان و برخی از بستگان آنان، در زمان محمد بن عبدالله یا بعد از فوت او مرتکب شدند، بر اساس کتاب‌های معتبر اهل سنت برمی‌شمارد و در مورد هریک، نظرات علمی، تحقیقی و منتقدانه خود را بیان می‌کند.[۱۲]
درگذشت ویرایش
وی در صبح روز دوشنبه ۸ جمادی‌الثانی سال ۱۳۷۷ در سن ۸۷ سالگی درگذشت و در حرم علی بن ابی‌طالب به خاک سپرده شد.[۱۳]
یادداشت‌ها ویرایش
- ↑ به فارسی هم ترجمه و تحت عنوان «در راه تفاهم» چاپ شده‌است.
- ↑ حاوی ۱۱۲ نامه مناظره «شیخ سلیم بشری» و «علامه سیّد عبدالحسین شرف‌الدین» در رابطه با مباحث شیعه-سنی
- ↑ کتابی است تحقیقی دربارهٔ ابوهریره.
- ↑ مقدمه‌ای بوده‌است بر کتابی به همین نام در چهار جلد، که در آتش‌افروزی فرانسویان سوخته و فقط همین مقدمه مانده‌است.
- ↑ پاسخی است علمی و مستند به ۲۰ سؤال که «موسی جارالله» از علمای شیعه کرده بود.
- ↑ مسائلی است بر اساس فقه مذاهب اسلامی.
- ↑ در مسائل اعتقادی.
- ↑ پاسخ‌هایی است علمی به تهمت‌هایی که مجمع علمی دمشق در آن ایام نسبت به شیعه روا داشته بود.
- ↑ رساله‌ای است در ذکر استادان و مشایخِ مؤلف از علمای مذاهب اسلامی.
- ↑ دربارهٔ مؤلفان و کتاب نویسان شیعه از عصر نبوت تا عصر امام هادی.
- ↑ کتابی است ادبی، تاریخی و رجالی در شرح حال عالمان خاندان شرف‌الدین و صدر.[۸]
- ↑ اعمال نظر شخصی در مقابل کلام صریح محمد.
ارجاعات ویرایش
- ↑ نقباءالبشر، شیخ آقا بزرگ تهرانی، ج ۳، ص ۱۰۸۰؛ حیاة الامام شرف‌الدین فی سطور، شیخ احمد قبیسی، ص ۳۱؛ الامام‌السید عبدالحسین شرف‌الدین قائد فکر و علم و نضال، شیخ عبدالحمید الحر، ص ۱۳.
- ↑ شرف الدین موسوی عاملی ۱۳۹۹، ص. ۲۲، زندگی‌نامه مؤلف.
- ↑ حیاة الامام شرف‌الدین، ص ۳۲؛ الامام السید عبدالحسین شرف‌الدین، ص ۸۹.
- ↑ حیاة الامام شرف‌الدین، ص ۳۳.
- ↑ نقباءالبشر، ج۳، ص۱۰۸۱؛ حیاة الامام شرف‌الدین، ص۸۰.
- ↑ الامام‌السید عبدالحسین شرف‌الدین، ص ۸۸.
- ↑ حیاة الامام شرف‌الدین، ص ۸۵.
- ↑ شرف‌الدین، ص ۱۰۳–۱۳۹؛ النص و الاجتهاد، مقدمه
- ↑ شرف الدین موسوی عاملی ۱۳۹۹، صص. ۲۶–۲۷، زندگی‌نامه مؤلف.
- ↑ نقباءالبشر، ص ۱۰۸۲.
- ↑ شرف‌الدین، محمدرضا حکیمی، ص ۱۲۳.
- ↑ النص و الاجتهاد؛ شرف‌الدین، ص ۱۳۲–۱۳۷.
- ↑ نقباءالبشر، ج ۳، ص ۱۰۸۵ و ۱۰۸۶؛ النص و الاجتهاد، ص ۳۹.
منابع ویرایش
- جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم. گلشن ابرار. ج ۲، چ ۳، نشر معروف، قم: ۱۳۸۵.
- شرف الدین موسوی عاملی، سید عبدالحسین (۱۳۹۹). ترجمه المراجعات، رهبری امام علی در قرآن و سنت. ترجمهٔ محمدجعفر امامی. شرکت چاپ و نشر بین‌الملل. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۴۸-۶.