عملیات والفجر ۱۰

عملیات والفجر ۱۰ عملیات تهاجمی گسترده نیروهای مسلح ایران در خلال جنگ ایران و عراق بود، که به مدت ۶ روز در اسفندماه ۱۳۶۶ به فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و مشارکت نیروی زمینی ارتش و پشتیبانی نیروی هوایی ارتش و هوانیروز، در منطقه حلبچه و سلیمانیه، عراق و نیز در منطقه نوسودِ ایران، انجام شد.[۴]

عملیات والفجر ۱۰
بخشی از جنگ ایران و عراق
تاریخ۲۴ اسفند ۱۳۶۶
تا
۲۹ اسفند ۱۳۶۶
موقعیت
نتایج پیروزی ایران و تصرف ۱٫۲۰۰ کیلومترمربع از خاک عراق[۱]
تغییرات
قلمرو
تصرف حلبچه، خرمال، بیاره و طویله
طرف‌های درگیر
 عراق  ایران
فرماندهان و رهبران
صدام حسین
هشام فخری
عبدالواحد شنان آل‌رباط
محسن رضایی
علی شمخانی
سیدیحیی رحیم‌صفوی
صیاد شیرازی
قوا
نیروی زمینی عراق
نیروی هوایی عراق
سپاه پاسداران
نیروی زمینی ارتش
نیروی هوایی ارتش
هوانیروز ارتش
تلفات و خسارات
۱۰٫۰۰۰ نفر کشته
۵٫۴۰۰ نفر اسیر[۲]
۳٫۰۰۰ نفر کشته[۳]

عملیات والفجر ۱۰ در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۶۶ به منظور تصرف شهر حلبچه و بخش‌هایی از خاک عراق و دستیابی به یک برتری سیاسی، طراحی و اجرا شد[۵] و در تاریخ ۲۹ اسفند ۱۳۶۶ با تصرف منطقه‌ای به وسعت ۱٫۲۰۰ کیلومتر مربع شامل شهرهای حلبچه، خرمال، بیاره و طویله از سوی نیروهای ایرانی، پایان پذیرفت.[۶] در این عملیات ارتش عراق به اتهام همکاری با نیروهای ایرانی، اقدام به بمباران شیمیایی حلبچه نمود که در نهایت به کشته شدن بیش از ۵ هزار نفر از افراد غیرنظامی انجامید.[۷]

شرح عملیات

ویرایش

عملیات والفجر ۱۰ در تاریخ ۲۴ اسفند سال ۱۳۶۶ در منطقه عمومی حلبچه و با هدف آزاد سازی شهر حلبچه و دسترسی به دریاچه دربندیخان آغاز شد و تا روز ۲۹ همین ماه ادامه داشت.[۸] در این عملیات، علاوه بر اهداف سیاسی، سه هدف عمده نظامی هم مدنظر بود: آزادسازی حلبچه، خرمال، دوجیله، بیاره و طویله[۹] از دست نیروهای عراقی، فراهم‌سازی مقدمات تصرف سد دربندیخان[۸][۹] و انسداد عقبه اصلی نیروهای عراقی در استان سلیمانیه. این عملیات یک هفته مانده به پایان سال، به منزله عملیات اصلی سالانه ایران، در ارتفاعات و زمین‌های غرب دریاچه دربندیخان، موسوم به دشت زور انجام شد.[۱۰] ارتش عراق تصور می‌کرد ایران همچنان در جبهه‌های جنوب عملیات خواهد کرد و بر این اساس برنامه‌ریزی کرده بود و این باعث غافل‌گیری نیروهای عراقی و عقب ماندن از اهداف‌شان شد و سبب شد منطقه‌ای به وسعت ۱٫۰۰۰ کیلومتر مربع (دشت‌زور) شامل ۳ شهر و بالغ بر ۷۰ روستا، ابتدا محاصره و سپس تصرف شوند.[۱۰] در عملیات والفجر۱۰ تعداد اسیران عراقی و حجم غنایم به دست آمده توسط نیروهای ایرانی زیاد بود. به طوری که یک لشکر و ۲۸ تیپ ارتش عراق از ۵۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت دیدند.[۱۰] همچنین ۴۸۴۸ نظامی عراقی[۱۰] (در برخی منابع ۵٫۴۴۰ نفر[۸]) شامل ۱۸۹ افسر از جمله فرمانده لشکر ۴۳ ارتش عراق با درجه سرلشکری، ۲ سرتیپ، ۲۶ افسر ارشد، ۱۶۰ افسر جزء و ۴٫۶۵۹ درجه‌دار، سرباز و چند مقام سیاسی استان سلیمانیه، از جمله فرماندار حلبچه و بخشدار سیدصادق و حدود ۴۰۰ نفر از افراد سایر گروه‌های مسلح، به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند.[۱۰]

منابع

ویرایش
  1. «آزادسازی ۱۲۰۰ کیلومتر مربع از خاک ایران در عملیات والفجر ۱۰». خبرگزاری قرآن. ۲۵ فروردین ۱۳۹۶.
  2. «عملیات والفجر ۱۰». مرکز حفظ و نشر آثار دفاع مقدس سپاه استان زنجان. ۲۲ فروردین ۱۳۹۶.
  3. «عمليات والفجر ۱۰؛ غربت يك حماسه در سايه يک فاجعه هولناک انسانی». خبرگزاری مهر. ۲۳ اسفند ۱۳۸۴.
  4. «ناگفته‌هایی از عملیات والفجر ۱۰». خبرگزاری تابناک. ۲۵ اسفند ۱۳۹۴.
  5. «۲۵ اسفند ۱۳۶۶ آغاز عملیات والفجر ۱۰». خبرگزاری میزان. ۲۵ اسفند ۱۳۹۵.
  6. «عملیات والفجر ۱۰». خبرگزاری دفاع مقدس. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ اوت ۲۰۱۹.
  7. «عملیات والفجر ۱۰؛ آزادسازی حلبچه و حملات شیمیایی عراق». ایرنا. ۲۶ اسفند ۱۳۹۶.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ «عملیات والفجر ۱۰». پیشمرگ روح‌الله. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ «عملیات والفجر ۱۰ (حلبچه)». پایگاه جامع عاشورا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ ۱۰٫۴ یدالله یزدی. «گزارش عملیات والفجر ۱۰». نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۸.

پیوند به بیرون

ویرایش