فتح سیبری به دست روس‌ها

فتح سیبری به دست روس‌ها (به روسی: Покорение Сибири) در قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی هنگامی که حکومت خانات سیبر تبدیل به یک ساختار سیاسی دست‌نشاندهٔ وابسته به فعالیت کاشفان روسی شد، رخ داد. گرچه روس‌ها از نفرات بیشتری برخوردار بودند، خاندان‌های مختلفی را برای تغییر وفاداری و تأسیس قلعه‌های دوردست که از آنجا یورش‌هایشان را پیش ببرند، تحت فشار قرار دادند. کوچوم خان برای مقابله با این کار سعی کرد با وادارسازی مردم خود برای مسلمان شدن و اصلاح دستگاه جمع‌آوری مالیات، حکومت خود را یکپارچه کند.

فتح سیبری به دست روس‌ها
بخشی از کشورگشایی روسیه

فتح سیبری به دست یرموک, اثر واسیلی سوریکف
تاریخ۱۵۸۰ – اواخر قرن ۱۷
موقعیت
نتایج

پیروزی روس‌ها

  • الحاق قلمرو سیبر
  • انحلال سلسله خانات سیبر
تغییرات
قلمرو
منطقه بین کوه‌های اورال تا اقیانوس آرام تحت کنترل روسیه قرار گرفت
طرف‌های درگیر
روسیه تزاری
کازاک‌های دن
سیبریایی‌های بومی متحد
خانات سیبر (تا ۱۵۹۸)
قرقیزهای ینی‌سئی
دائورها
یاقوت‌ها
کریاک‌ها
چوکچی
دودمان چینگ از چین (۱۶۵۲–۱۶۸۹)
فرماندهان و رهبران
Yermak Timofeyevich  
Andrey Voyeykov
Pyotr Beketov
Ivan Moskvitin
Yerofey Khabarov
Vassili Poyarkov
Vladimir Atlasov
Dmitry Pavlutsky  
Kuchum Khan
Daur prince Guigudar
نقشه رشد روسیه بین سال‌های ۱۵۴۷ تا ۱۷۲۵

در مورد فتح سیبری و سایر مناطق شرقی روسیه امروزی به دست روسیه این واقعیت وجود دارد که در قرن شانزده و هفده میلادی یعنی زمانی که امپراتوری مدرن روسیه در حال شکل‌گیری بود، دست کم در نقاط پیوسته با موطن اصلی روس‌ها، هیچ قدرت مدعی و رقیبی که مانع تصرف این مناطق توسط روس‌ها شود وجود نداشت. به عبارت دیگر، گسترهٔ وسیعی در مرزهای شرقی امپراتوری تزارها دچار خلأ هژمونیک بود. در حوزهٔ سیبری این خلأ به مراتب آشکارتر بود و روس‌ها در این حوزه، بی آنکه با مانع انسانی جدی برخورد کنند، توسعهٔ قلمرو خود را تا اواخر سده نوزدهم میلادی ادامه دادند.[۱]

منابع

ویرایش
  1. جواد مرشدلو. «زمینه تاریخی و منطق راهبردی توسعه‌طلبی روسیه تزاری در قفقاز» (PDF). فصلنامهٔ تاریخ روابط خارجی.