فرهنگ لاتین لوئیس و شرت
یک لغت‌نامهٔ لاتین (به انگلیسی: A Latin Dictionary) یا فرهنگ لاتین هارپر (به انگلیسی: Harpers' Latin Dictionary) که گاهی از آن با نام Lewis and Short و به‌اختصار L&S یاد می‌شود، یک فرهنگ‌لغت لاتین محبوب به‌زبان انگلیسی است که به‌دست انتشارات هارپر در نیویورک در سال ۱۸۷۹ منتشر شده‌است و به‌موازات آن در بریتانیا به‌دست انتشارات دانشگاه آکسفورد نیز.
| نویسنده(ها) | چارلتون توماس لوئیس چارلز شرت |
|---|---|
| عنوان اصلی | Harpers' Latin Dictionary: A New Latin Dictionary Founded on the Translation of Freund's Latin-German Lexicon Edited by E. A. Andrews |
| کشور | ایالات متحده آمریکا |
| زبان | انگلیسی |
| انتشار | ۱۸۷۹ |
| گونه رسانه | Print (paperback) |
| شمار صفحات | ۱۱۹۲ |
| شابک | شابک ۹۷۸−۱−۹۹۹۸۵۵۷−۸−۹ |
| متن | A Latin Dictionary Founded on Andrews' Edition of Freund's Latin Dictionary در ویکی‌نبشته |
تاریخچه ویرایش
این اثر از روی نام مؤلفانش، چارلتون توماس لوئیس[یادداشت ۱] و چارلز شُرت،[یادداشت ۲] معمولاً با نام Lewis and Short نامیده می‌شود. این اثر برگرفته شده‌است از ترجمهٔ انگلیسیِ آقای اتان آلن اندروز[یادداشت ۳] از یک فرهنگ لاتین-آلمانی قدیمی‌تر به نام Wörterbuch der Lateinischen Sprache تألیف لغت‌شناس آلمانی ویلهلم فرویند[یادداشت ۴] که آن‌هم به‌نوبهٔ خود برگرفته از فرهنگ لاتین-آلمانیِ آقای ایمانوئل شِلِر[یادداشت ۵] (۱۷۸۳) بود. ترجمهٔ آقای اندروز تااندازه‌ای به‌دست خودِ آقای فرویند و سپس هانری درایسلر[یادداشت ۶] تصحیح گردید و در پایان آقایان شُرت و لوئیس آن را ویرایش نمودند.[۱]
تقسیم کار میان این دو ویراستار تااندازهٔ قابل‌توجهی نابرابر بوده‌است. آقای شُرت، ویراستاری بسیار دقیق اما کُند، مواد و داده‌های لازم را برای حروف A تا C آماده کرد اما انتشارات هارپر مدخلهای B و C را گُم کرد و این بدان معنا بود که کار آقای شُرت تنها منحصر به مدخل A است که مشتمل‌بر ۲۱۶ صفحه می‌شود؛ درحالی‌که لوئیس، که در گاهِ فراغت از مشغله‌های وکالتی‌اش به کار می‌پرداخت، به‌تنهایی مدخلهای B تا Z را نگاشت که مشتمل‌بر ۱۸۰۳ صفحه می‌شوند.[۲] در ۱۸۹۰ لوئیس یک نسخهٔ بسیار فشردهٔ لغت‌نامه‌اش را ـ که موسوم به An Elementary Latin Dictionary[یادداشت ۷] باشد ـ بهرِ استفادهٔ دانش‌آموزان منتشر کرد و گاهی از آن با عنوان Elementary Lewis[یادداشت ۸] نام برده می‌شود و تاکنون نیز چاپ می‌شود.
اقتباس این کتاب توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد، درواقع، نتیجهٔ شکست پروژهٔ این انتشارات در تألیف یک فرهنگ لاتین-انگلیسی نو در ۱۸۷۵ بود. هانری نتلشیپ[یادداشت ۹] و جان مِیِر[یادداشت ۱۰] مؤظف شده بودند تا برپایهٔ مطالعهٔ تازه‌ای از متون تاریخی لاتین، یک لغت‌نامهٔ جدید لاتین تألیف کنند، اما با کناره‌گیری مِیِر از پروژه، نتلشیپ قادر نبود به‌تنهایی از عهدهٔ کار برآید؛ و در نهایت تحقیقاتش را به‌عنوان تحشیه‌هایی بر کار لوئیس و شُرت منتشر کرد.[۳] باوجودآنکه انتشارات نامبرده پیش‌تر ترجمهٔ جان ریدل[یادداشت ۱۱] از فرهنگ لاتین-آلمانیِ شِلِر را منتشر کرده بود، این کتاب بسیار گران‌قیمت‌تر بود. برای همین، این انتشاراتْ فرهنگ لاتینِ لوئیس و شرت را چون راه‌حلی میانه اقتباس کرد؛ و ازبرای همین به انتشارات هارپر ده درصد حق‌التألیف را پرداخت کرد.[۴] انتشارات هارپر امتیاز خود را ـ کمی پیش از ورشکستگی ـ در ۱۸۹۹ به شرکت کتاب آمریکا[یادداشت ۱۲] فروخت.[۵]
از زمان انتشار این لغت‌نامه، بسیاری از ادیبانْ آن را به‌جهت خطاها و نارسایی‌هایش نقد کرده‌اند.[۶] بااین‌همه، به دلایل گوناگون، تا ۱۹۳۳ هیچ جایگزینی برای کتاب پیدا نشد تا آنکه فرهنگ لاتین آکسفورد[یادداشت ۱۳] منتشر شد، کتابی که در ۱۹۸۳ تکمیل شد. در ۲۰۲۰، ناشر جدیدی فرهنگ لوئیس و شرت را تجدیدچاپ کرد.[۷]
نسخه‌ی کامل این فرهنگ به‌صورت آنلاین در بسیاری از وبسایتها، از جمله کتابخانه دیجیتال پرسئوس، دردسترس است.
مقایسه با دیگر فرهنگها ویرایش
میان کلاسیک‌شناسان، فرهنگ لوئیس و شرت تا حد زیادی جای خویش را به فرهنگ لاتین آکسفورد (به اختصار OLD) داده‌است. فرهنگ لوئیس و شرت مواد و داده‌هایی را از فرهنگهای فعلیِ لاتین هم برگرفته، حال آنکه فرهنگ OLD ـ پیرو رویه‌ای مشابه آنِ فرهنگ معروف آکسفوردـ از صفر شروع کرده‌است. به‌لطف دسترسی فزایندهٔ نسخه‌های جدید، ویراستارانِ فرهنگِ OLD به طیف گسترده‌تری از آثار کلاسیک دسترسی داشته‌اند.[۸] در طرح OLD تصمیم گرفته شده بود که این لغت‌نامه مشتمل‌بر متون لاتینِ بعدتر از سال ۲۰۰ پس از میلاد نباشند؛ به استثنای مواردی کوچک و معدود. باآنکه کلاسیک‌شناسان هنوز فرهنگ لوئیس و شرت را توصیه می‌کنند، تمایلشان بر ترجیح دادن OLD است. فرهنگ لوئیس و شرت به‌خاطر مفهوم خالص تفاوتهای ظریف سبک انگلیسی در مواجهه‌با سبک لاتین، ارزش خود را حفظ کرده‌است ـ برخلاف OLD که به سبک ساده‌تر گرایش دارد ـ و همچنین به‌خاطر حساسیّت نقل‌قولهایش از متون کلاسیک لاتین.
تمرکز اولیهٔ فرهنگ لوئیس و شرت بر لاتین کلاسیک است نه آنِ قرون‌وسطایی. بااین‌حال، پژوهشگران قرون‌وسطی و رنسانس آن را توصیه می‌کنند، چه این فرهنگ قدری از لاتین نو و میانه را هم در خود دارد (هرچند حاوی نارسایی‌هایی باشد) و بهره‌گیری از لاتین کلاسیک به آنِ قرون‌وسطایی هم مربوط است. فرهنگ لوئیس و شرت (L&S) را با آنِ لیدل و اسکات[یادداشت ۱۴] به‌نام A Greek-English Lexicon[یادداشت ۱۵] که همتای یونانی‌اش است، اشتباه می‌گیرند؛ فرهنگ نامبرده را با سرواژهٔ LSJ نشان می‌دهند که از نام ویراستارانش گرفته شده: آقایان لیدل[یادداشت ۱۶] و اسکات[یادداشت ۱۷] و ویراستارِ نسخهٔ ۱۹۲۵ آقای جونز[یادداشت ۱۸].
جستارهای وابسته ویرایش
یادداشت‌ها ویرایش
- ↑ Charlton Thomas Lewis
- ↑ Charles Short
- ↑ Ethan Allen Andrews
- ↑ Wilhelm Freund
- ↑ Immanuel Johann Gerhard Scheller
- ↑ Henry Drisler
- ↑ یک فرهنگ سادهٔ لاتین
- ↑ لوئیسِ ساده
- ↑ Henry Nettleship
- ↑ John E. B. Mayor
- ↑ John Riddle
- ↑ American Book Company
- ↑ Oxford Latin Dictionary
- ↑ Liddle and Scott
- ↑ یک لغت‌نامهٔ یونانی-انگلیسی
- ↑ Henry Liddell
- ↑ Robert Scott
- ↑ Henry Stuart Jones
پانویس ویرایش
- ↑ See the advertisement of the book itself, available on WikiSource.
- ↑ Sypher, Francis Jacques (October 1972). "A History of Harpers' Latin Dictionary". Harvard Library Bulletin. 20 (4): 349–66.
- ↑ Stray, Christopher (2011). "Lex Wrecks: A Tale of Two Latin Dictionaries". Dictionaries: Journal of the Dictionary Society of North America. 32: 66–81. ISSN 2160-5076. Retrieved 2013-11-29. Nettleship, Henry (1889). Contributions to Latin lexicography. Oxford: Clarendon Press. Retrieved 2013-10-29.
- ↑ Stray, Christopher (2012). "The Oxford Latin Dictionary: A Historical Introduction" (PDF). In P.G.W. Glare (ed.). Oxford Latin dictionary (2 ed.). Oxford: Oxford University Press. pp. xi–xvii. ISBN 978-0-19-958031-6. Archived from the original (PDF) on 2013-03-27. Retrieved 2013-10-19.
- ↑ Louis, W. Roger (2013). History of Oxford University Press: Volume III: 1896 to 1970. Oxford: Oxford University Press. p. 428. ISBN 978-0-19-956840-6.
- ↑ For example:
- Dilke, O.A.W. (October 1959). "Final -e in Lewis and Short". Greece & Rome. 6 (2): 212–213. doi:10.1017/s0017383500013863. ISSN 0017-3835. JSTOR 641434.
- Dunbabin, R.L. (December 1934). "Notes on Lewis and Short". The Classical Review. 48 (6): 212–214. doi:10.1017/s0009840x00066154. ISSN 0009-840X. JSTOR 701476.
- Dunbabin, R.L. (February 1935). "Notes on Lewis and Short (Continued)". The Classical Review. 49 (1): 9–12. doi:10.1017/s0009840x00066646. ISSN 0009-840X. JSTOR 697220.
- Fletcher, G.B.A. (November 1936). "More Notes on Lewis and Short". The Classical Review. 50 (5): 165–166. doi:10.1017/s0009840x00077210. ISSN 0009-840X. JSTOR 705935.
- Inge, W.R. (February 1894). "Annotations in Lewis and Short's Lexicon". The Classical Review. 8 (1/2): 25–27. doi:10.1017/s0009840x00187207. ISSN 0009-840X. JSTOR 693788.
- Ingram, John K. (1893). "Etymological Notes on Lewis and Short's Latin Dictionary". Hermathena. 8 (19): 326–344. ISSN 0018-0750. JSTOR 23036732.
- Kirkland, J.H. (1893). "Some Errors in Harpers' Latin Dictionary". The American Journal of Philology. 14 (3): 362–364. doi:10.2307/288076. ISSN 0002-9475. JSTOR 288076.
- Knapp, Charles (1893). "Corrections and Additions to Lewis and Short in Connection with Aulus Gellius". The American Journal of Philology. 14 (2): 216–225. doi:10.2307/288106. ISSN 0002-9475. JSTOR 288106.
- Laidlaw, W.A. (November 1946). "Lewis and Short: Some Corrigenda and Addenda". Hermathena (68): 32–45. ISSN 0018-0750. JSTOR 23037562.
- Leeper, Alexander (1899). "Notes on Lewis and Short's Latin-English Lexicon". The American Journal of Philology. 20 (2): 169–185. doi:10.2307/287803. ISSN 0002-9475. JSTOR 287803.
- Maguinness, W.S. (February 1936). "Notes on Lewis and Short". The Classical Review. 50 (1): 9–10. doi:10.1017/s0009840x00075375. ISSN 0009-840X. JSTOR 705705.
- Moore, Frank G. (1894). "Corrections and Additions to Lewis and Short". The American Journal of Philology. 15 (3): 348–355. doi:10.2307/287815. ISSN 0002-9475. JSTOR 287815.
- ↑ Lewis, Charlton T. (2020). A Latin Dictionary. Chapel-en-le-Frith: Nigel Gourlay. p. 1192. ISBN 978-1-9998557-8-9.
- ↑ Mueller, Janel M. (1985-11-01). "Review of Oxford Latin Dictionary by P. G. W. Glare". Modern Philology. 83 (2): 223–25. doi:10.1086/391471. ISSN 0026-8232. JSTOR 437022.
منابع ویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «A Latin Dictionary». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ اکتبر ۲۰۲۲.