فریدون جنیدی

فریدون جنیدی (زادهٔ ۲۰ فروردین ۱۳۱۸) از پژوهندگان فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران است. زمینهٔ تخصصی فعالیت او شاهنامه‌پژوهی است.

فریدون جنیدی
فریدون جنیدی
زادهٔ	۲۰ فروردین ۱۳۱۸ (۸۲ سال) نیشابور، ایران
پیشه	شاهنامه‌پژوه، استاد دانشگاه، نویسنده

زندگی

فریدون جنیدی، فرزند بکتاش ایرانی و پدربزرگی قندهاری در ۲۰ فروردین ۱۳۱۸ در کوهستانِ ریوندِ نیشابور (روستای معدن) زاده شد.

در سال ۱۳۵۸، بنیاد نیشابور را بنیان نهاد و اکنون مدیر بنیاد نیشابور و نشر بلخ است.

او سال‌ها در دانشگاه‌های صنعتی شریف، تهران و کرمان به آموزش زبان‌های باستان و شاهنامه می‌پرداخته‌است.

اکنون نیز به صورت آزاد و رایگان به آموزش زبان‌های پهلوی و اوستایی و برگزاری انجمن‌های شاهنامه‌خوانی در بنیاد نیشابور مشغول است.

وی از سال ۱۳۶۴ چند شماره مجلهٔ پژوهشی نامه فرهنگ ایران را منتشر کرده‌است.

عهد جنیدی

در ۱۳۴۵ خ در کلاس تاریخ فرهنگ مرحوم عیسی صدیق بود که استاد درباره کوششهای هنری راولینسون برای خواندن کتیبه بیستون گفت:

«یک اروپایی برای خواندن سنگ‌نوشته ایرانی سی سال زمان نهاد، شما که ایرانی هستید آیا حاضرید برای کشور خودتان سه سال از عمر خودتان را بگذارید».

فریدون جنیدی برخواسته می‌گوید:

« ... فردوسی برای زنده نگه‌داشتن اندیشه و فرهنگ و زبان ایرانی سی سال زمان نهاد، با آنکه نان جوین نیز بر سفره نداشت... دهخدا بیش از سی سال زمان بر سر فرهنگ نهاد... شما به جای آنکه جوانان را برانگیزید تا سی، چهل سال از زمان خود را بر سر فرهنگ ایران بنهند، آنان را کوچک می‌شمارید تا در خود ننگ ببینند و خویش را درخور و شایسته سرزنش بشمارند ..... همین جا به شما می‌گویم:

من، فریدون جنیدی، جوان ایرانی، تا پایان زمان خود، زندگی خویش را در راه پژوهش در فرهنگ ایران خواهم افشاند».

نظرات جنجالی

اهمیت شاهنامه

من در سال 1355 می‌اندیشیدم كه چه كار باید كرد كه این جوانان ره گم كرده امروزی آینده خوب و درخشانی داشته باشند كه در خور نام و فرهنگ ایران باشد؟ پس از كلی فكر به اینجا رسیدم كه جوان ایرانی چاره‌ای ندارد جز اینكه شاهنامه را بخواند. اگر شاهنامه را بخواند همه آداب فرهنگ، درخشش، زندگی نیك، راستی‌ها، پاكی‌ها و همه آن عزت‌ها و شرف‌های ایران باستان و نیاكان ارجمند ما بر می‌گردد به جامعه ما و می‌توانیم امید داشته باشیم كه جوانان ایرانی، آینده خوبی داشته باشند

تحریف در شاهنامه

وی میگوید بخش‌هایی از شاهنامه افزوده‌هایی است که دیگران پس از فردوسی اضافه کرده‌اند و در همین اضافات است که نام سلطان محمود غزنوی به شاهنامه راه یافته. این از زمان سلطنتِ مودودِ بن مسعود بن محمود غزنوی انجام شده است.

منتقدینش این فکر را روا نمیدانند. بعنوان مثال سجاد آیدنلو مینویسد:

«نظریه‌ ی که ویراستار گرامی این است که همه ستایش‌های محمود غزنوی در شاهنامه، الحاقی و سروده وابستگان دربار غزنوی است. درباره این پندار ...چند پرسش مهم بی پاسخ می‌ماند:

1. شمار این‌گونه بیت‌ها در مقایسه با تعداد ابیات شاهنامه بسیار اندک است و افزایندگان که برای الحاق هر بیت پاداش می‌گرفته‌اند، چرا بیش از ۲۸۱ بیت در ستایشِ امیرِ ماضی دادِ سخن نداده‌اند؟
2. درجه مبالغه این مدایح در سنجش با قصاید دیگر شعرای دربار محمود بسیار کمتر است و حتی در بعضی ابیاتِ آن آشکارا یا غیرمستقیم به سلطان اندرز داده شده است
3. اگر مزدوران می‌کوشیدند با شصت‌هزار بیت کردنِ شاهنامه بر افسانه شصت‌هزار دینار محمود به فردوسی صحه بگذارند، چرا در هیچ یک از ابیاتِ این مدایح به دریافتِ صله سلطان و سپاس از او اشاره‌ ای نشده و برعکس، از حسد بردنِ بدگویان در کار شاعر و بی‌توجهی محمود به شاهنامه شکایت شده است؟

ریشه ایرانی اروپائیها

وی معتقد است اقوام اروپایی عمدتا ریشه ایرانی دارند:

آن گروه از آریاییان که به منتهی الیه اروپا مهاجرت کردند نیز همین نام را بر سرزمین خود نهادند: «ایرلند» یعنی سرزمین آریاییان ....

«گل» ها که نژاد«گیل» اند شباهت های زیاد گفتار و رسوم روستاییانشان با گیلانیان گواه بر این ادعا است ...

از کجا که پرتقال، صورت دیگر از پرتوی و پارتی نباشد

اسپانی و سپاهان یا اصفهان ..... جرمن و گرمان (ایل گرمانج) .... سکسون و سگزی

تاریخ ۲۵۰۰ ساله جعلی است

وی معتقد است تاریخ ایران بسیار طولانی تر از ۲۵۰۰ سال است و غربیها ۲۵۰۰ سال را بدلیل حسادت به ما القا کرده اند تا احساس تقدم زیادی نکنیم:

<<تاریخ ایران از آفرینش آغاز می‌شود و دانش پیشرفته امروز آن را تأیید می‌كند. .....نهایت تاریخ اروپاییان 1800 سال بیشتر نیست و هرچه از یونانیان نیز به یادگار دارند، افكاری توام با خواب و خیال و افسانه است و سرشار از خدایان دروغین و اعتقاداتی است كه با نام اسطوره توجیه می‌كنند.

به همین دلیل اروپاییان از رخوت ایرانی‌ها كه بعد از حمله مغول ادامه داشت استفاده كردند و با دروغ و تزویر سعی در ساختن تاریخی برای ایران كردند كه تا حد تاریخ خودشان باشد. برای همین حكومت مادها را سرچشمه تاریخ ایران دانستند كه حدود 2750 سال قدمت دارد و تمام اكتشافات باستانشناسی قبل از حكومت مادها را مربوط به اقوام دیگر دانستند...

این دروغ تاریخی كه با دامن زدن صهیونیسم بین‌المللی رشد كرده است با هدف قطع حافظه تاریخی ایرانیان صورت گرفته است.

بنابراین غربی‌ها این حقیقت و فرهنگ ایران را كتمان می‌كنند و از دیدگاه خود به تاریخ ما نگریسته‌اند كه مهم‌ترین این دیدگاه‌ها، دیدگاه اسطوره‌ای است و به تاریخ ما جلوه‌ای اسطوره‌ای داده‌‌اند>>.

بنیاد نیشابور

فعالیتها

بنیاد نیشابور در زمینه های ذیل فعال است:

• آموزش زبانهای باستانی

• خواندن سنگ نگاره های باستانی
• انتشار مقالات علمی تاریخی
• کتابخانه با ۵ هزار جلد کتاب تخصصی ایران باستان

چگونگی تاسیس

وی مینویسد:

شکست ها و زخم های بیشمار را که در این یکهزار سال بر پیکر مردم و فرهنگ ایران خورده است، نشاید با زمان کوتاه یک فرمانروا درمان کرد، و یکهزار سال فرود، برای فراز؛ یکهزار سال یا دستکم یکسد سال باید، و چون چنین است، نمی بایستی که برای درمان همۀ دردها، بزمان کوتاه یک فرمانروا، دل بستن ... که کوشش در این راه، دامنه ای فراخ تر می خواهد!

... چون بدین جای رسیدم ... انقلاب بهمن نیز فرا رسیده بود، و کارها مردمی تر شد و مرا نیز توان آن پیش آمد، که با نوشتن و پراکندن برنامه ای بنام «برنامه بنیاد نیشابور» در سال 1358 کار را در یک اتاق کوچک که دوست مهربانم روانشاد علی اکبر خرمشاهی در دفتر کار خود برای اینکار بمن واگذاشت، آغاز کنم ... و گنج نپشت (کتابخانه) و  پژوهشگاه، وانجمن (جلسه) همه در همان اتاق بود.

تا آنکه در سال 1368 روانشاد کیخسرو زارع، دفتر کار خودش را – در خیابان جلالیه شمارۀ 10 – روبروی در دانشکدۀ پزشکی بدین کار ویژه کرد، و با گشایشی که رخ داد، انجمن های آموزشی زبان های پهلوی، اوستایی، فارسی باستان، انجمن شاهنامه خوانی و گزارش (تفسیر) شاهنامه در بنیاد نیشابور برگزار می‌شود. وپژوهشگاه و گنج نپشت آن، بویژه با نگرش و دل بستگی فرزندان بنیاد -  که همه بگونۀ افتخاری کار میکنند

همکاران

ادیک مهرابی

دکتر داریوش افروز اردبیلی

آثار

وی بیش از ۳۰ سال از عمر خود را برای ویرایش شاهنامه صرف کرده‌است تا بنا به نظر خود بیت‌های افزودهٔ شاهنامه را از آن‌ها جدا کند. نسخه او در سال ۱۳۸۷ منتشر شد.

دیگر آثار او :

1. نامه پهلوانی، خودآموز خط و زبان پهلوی ساسانی و اشکانی
2. زندگی و مهاجرت آریاییان بر پایه گفتارهای ایرانی
3. فرهنگ هزوارش‌های پهلوی
4. داستان‌های رستم پهلوان (مجموعه یازده جلدی)
5. زروان، سنجش زمان در ایران باستان (دربارهٔ مناسبت‌های روزها و ماه‌های سال در ایران باستان)
6. فضل بن شادان نیشابوری و نبرد اندیشه‌ها در ایران پس از اسلام چاپ نخست ۱۳۶۰
7. زمینهٔ شناخت موسیقی ایران، انشارات پارت، ۱۳۶۱
8. داستان ایران، بربنیاد گفتارهای ایرانی، دفتر نخست: از آغاز تا خاموشی دماوند
9. حقوق جهان در ایران باستان
10. پیشگفتار زیبای کتاب ؛واژه های ایرانی در زبان انگلیسی تالیف دکتر محمد علی سجادیه . بنیاد نیشابود ۱۳۶۴

نمایه ها

شب چله 1398

پیوند به بیرون

.وبسایت بنیاد نیشابور

• شماری از پژوهش‌های فریدون جنیدی- از وبگاه بنیاد نیشابور
• فریدون جنیدی به روایت خبرگزاری‌ها
• خبر شرکت دکتر فریدون جنیدی در همایش تمدن آریایی در دوشنبه - از سایت بی‌بی‌سی
• گفتگویی با فریدون جنیدی در خبرگزاری گویا

گفتگو با چند خبرگزاری

1. درگاه زبان وادب پارسی - پهرست - همه چیز درباره استاد فریدون جنیدی
2. ویرایش سی ساله شاهنامه پایان یافت
3. ویژه پرونده جهان‌نما- فریدون جنیدی: مفاخر ما را نشانه رفته‌اند
4. دکتر «فریدون جنیدی»:جشن شب یلدا، جشن بزرگداشت علم است