فهرست آثار ملی شهرستان بویراحمد
شهرستان بویراحمد یکی از شهرستانهای استان کهگیلویه و بویراحمد است. مرکز این شهرستان، شهر یاسوج است و یاسوج ییلاق دولت بزرگ تمدن ایلام بودهاست.[۱] منطقه یاسوج از عصر برنز محل زندگی انسانها بودهاست. آریوبرزن، سردار اکسینی در این منطقه با اسکندر مقدونی مبارزه کرد.[۲] یافتههای باستانی در تپه شهدا (مربوط به ۳ هزار سال پیش از میلاد)، تپه خسرو، محوطه باستانی گرد، پل پاتاوه و گورستان پایهچول از آثار تاریخی یاسوج هستند.[۳] [۴]
آثار ثبتشده
ویرایشردیف | نام اثر | نگاره | دیرینگی | موقعیت | شمارهٔ ثبت | تاریخ ثبت | منبع |
---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | تپه شهداء | هزاره ۳ قم | ۱۱ کیلومتری شمال شرقی یاسوج، روستای گنجهای کهنه |
۱۵۵۰ | ۱۳۵۶/۱۰/۱۹ | [۵] | |
۲ | تپه خسرو | هزاره ۳ قم | ۴ کیلومتری یاسوج در غرب قریه تل خسرو | ۱۵۵۲ | ۱۳۵۶/۱۰/۱۹ | ||
۳ | تل مهرهای/ تپه مهرهای | هزاره ۴ و ۳ ق. م | یک کیلومتری شرق قریه سرسقاوه، یک کیلومتری امامزاده بی بی خاتون | ۱۵۷۵ | ۱۳۵۶/۱۰/۱۹ | ||
۴ | تپه خرگوشی/ تل طلایی | ساسانی | ۲۴ کیلومتری جنوب یاسوج، دهستان دشت روم، روستای چشمه سیدی | ۲۴۶۱ | ۱۳۷۸/۰۷/۱۹ | ||
۵ | تپه بیبی زلیخایی | ۱۷ کیلومتری شمال غرب شهر شوق، ۲۰۰ متری جنوب روستای بی بی زلیخایی | ۳۳۴۷ | ۱۳۷۹/۱۲/۲۵ | |||
۶ | تل کوچک | مرکز دشت کلاچو، شماتل گپ، ۲۰۰متری غرب روستای خیارکار | ۳۳۴۸ | ۱۳۷۹/۱۲/۲۵ | |||
۷ | تپه تاریخی شوولی | ۸ کیلومتری شمال شرق شهر دهدشت، بخش غربی روستای کوشک | ۳۳۴۹ | ۱۳۷۹/۱۲/۲۵ | |||
۸ | تپه باستانی بیره زا/ پیر زال | ۱۱ کیلومتری شمال شرق، حدفاصل روستای کلایه سفلی و علیا، ۴ کیلومتری شرق تل گپ | ۳۳۵۰ | ۱۳۷۹/۱۲/۲۵ | |||
۹ | مجموعه سه گنبدان | از مسیر روستاهای بوآی علیا و بوآی وسطی و چنگلوا با عبور از کوههای گچی تیزنگ | ۳۳۵۱ | ۱۳۷۹/۱۲/۲۵ | |||
۱۰ | تپه باستانی گردن تل | تاریخی | شهرستان بویراحمد، دهستان مارگون، ۴۰۰متری روستای سالار عزیزی | ۴۵۵۲ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۱ | قلعه کک کهزاد (قلعه کره) | ساسانی | شهرستان بویراحمد، دهستان پاتاوه، دو کیلومتری شرق روستای امامزاده بی بی زهراخاتون | ۴۵۵۳ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۲ | تپه مورد راز | تاریخی | شهرستان بویراحمد، بخش مرکزی، دهستان سر رودجنوبی، یک کیلومتری روستای موردراز | ۴۵۵۴ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۳ | تپه باستانی قلعه چه شماره یک | تاریخی | شهرستان بویراحمد، بخش مارگون، روستای تمنک | ۴۵۵۵ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۴ | محوطه باستانی زی زی (زیر) | ساسانی ـ قرون اولیه اسلامی | شهرستان بویراحمد، ۳۰۰ متری حنوب شرقی روستای سالار عزیزی | ۴۵۶۳ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۵ | تپه باستانی کلا تک | تاریخی | شهرستان بویراحمد، دهستان مارگون، ۳۰۰ متری تل روستای سالار عزیزی | ۴۵۶۴ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۶ | تپه باستانی قبرستان کاکان | تاریخی | شهرستان بویراحمد، دهستان کاکان، شمال روستای عباسعلی خان | ۴۵۶۵ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۷ | گورستان دلی شب لیز | هزاره اول ق. م | شهرستان بویراحمد، بخش دروهان، ۵۰۰متری جنوب شرقی روستای شب لیز | ۴۵۶۶ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۸ | پایههای پل قدیمی کنا | صفویه | شهرستان بویراحمد، بخش دروهان، دهستان پاتاوه، روستای کتا | ۴۵۶۷ | ۱۳۸۰/۱۰/۱۱ | ||
۱۹ | تپه باستانی قلعه چی شماره ۲ | تاریخی | شهرستان بویراحمد، شرق روستای تمنک، از توابع بخش مارگون | ۴۷۴۳ | ۱۳۸۰/۱۱/۲۳ | ||
۲۰ | امامزاده محمود طیار | قاجاریه | بخش دروهان، روستای درب کلات سادات محمودی | ۶۲۷۳ | ۱۳۸۱/۰۷/۰۷ | ||
۲۱ | استودان شماره یک چین | الیمائی | بخش لوداب، گراب سفلی، دهستان چین، روستای صفرآباد | ۶۲۷۴ | ۱۳۸۱/۰۷/۰۷ | ||
۲۲ | استودان شماره دو چین | الیمائی | بخش لوداب، دهستان چین، ۱/۵ کیلومتری، شمال روستای صفر آباد | ۶۲۷۵ | ۱۳۸۱/۰۷/۰۷ | ||
۲۳ | استودان شماره ۳ | الیمائی | بخش لوداب، دهستان چین، تنگ دومن | ۶۲۷۶ | ۱۳۸۱/۰۷/۰۷ | ||
۲۴ | استودان شماره چهار چین | الیمائی | بخش لوداب، دهستان چین، روستای شهید پیرایش تنگ دومن | ۶۲۷۷ | ۱۳۸۱/۰۷/۰۷ | ||
۲۵ | استودان (دخمه) باباطاهر | الیمائی | بخش مارگون، روستای باباحاجی | ۶۲۷۸ | ۱۳۸۱/۰۷/۰۷ | ||
۲۶ | آثار و غار روستای سینهنمک | اسلامی | بخش یاتاوه، دهستان سدات محمودی، روستای سینه نمک | ۶۲۷۹ | ۱۳۸۱/۰۷/۰۷ | ||
۲۷ | غار چال امیرخانی | تاریخی ـ اسلامی | شهرستان بویراحمد، بخش مرکزی، دهستان سررود جنوبی، یک کیلومتری غرب روستای گنجگان علیا | ۱۱۲۴۶ | ۱۳۸۳/۰۹/۰۷ | ||
۲۸ | غار کلات | تاریخی ـ اسلامی | شهرستان بویر احمد، بخش مرکزی، منطقه دلی اولادعلی مؤمن، ۳ک م شمال شرقی روستای پیروزگ | ۱۱۹۶۶ | ۱۳۸۴/۰۴/۰۵ | ||
۲۹ | محوطه آبگردو | تاریخی | شهرستان بویراحمد، بخش مرکزی، دهستان دشتروم، ۸۰۰ م شرق روستای آبگردو | ۱۴۱۲۳ | ۱۳۸۴/۱۱/۰۹ |
منابع
ویرایش- ↑ http://www.yjc.ir/fa/news/4054393/یاسوج-ییلاق-دولت-بزرگ-عیلامی-بوده-است
- ↑ http://tarikhirani.ir/fa/news/7257/-آریوبرزن-بزرگ-سردار-بی-آوازه-مقاومت-آریوبرزن-در-مقابل-سپاه-اسکندر-به-روایت-تاریخ
- ↑ Henry Speck, "Alexander at the Persian Gates. A Study in Historiography and Topography" in: American Journal of Ancient History n.s. 1.1 (2002) 15-234; summarized at "Persian Gates" بایگانیشده در ۱۸ آوریل ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine
- ↑ "Museum And National Parks" Islamic Institute of New York بایگانیشده در ۱ سپتامبر ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine accessed 18 August 2008
- ↑ «پرونده تپه شهداء در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافتشده در ۴ فوریهٔ ۲۰۲۲.