قارن کوه یا جبل قارن کوهی است در مازندران[۱] که نامش برگرفته از اسپهبد قارن فرزند سوخرا می‌باشد که هنگام پادشاهی خسرو انوشیروان بر بخشی از کوهستان پتشخوارگر فرمانروایی یافت.[۲] این ناحیه سرزمینی کوهستانی است که از کوه‌های لاریجان آغاز شده، بخش بندپی ، لفور و سوادکوه و هزارجریب باستانی را در بر می‌گرفته که مکان‌های ذکر شده همان پتشخوارگر بوده‌است.[۳] در حدود العالم دربارهٔ قارن کوه چنین آمده‌است : «کوه قارن، ناحیتیست کی مر او را ده هزار و چیزی دهست و پادشاهی او را سپهبد شهریارکوه خوانند و این ناحیتیست آبادان و بیشتر مردم وی گبرکانند و از روزگار مسلمانی باز پادشایی این ناحیت اندر فرزندان باو است.»[۴]

در ادبیات

ویرایش

منوچهری دامغانی:

برآمد زاغ رنگ و ماغ پیکریکی میغ از ستیغ کوه قارن

جستارهای وابسته

ویرایش

بن‌مایه

ویرایش
  1. «جبل قارن (فرهنگ دهخدا)». واژه‌یاب.
  2. تاریخ تبرستان و رویان و مازندران نوشتهٔ ظهیرالدین مرعشی ص ۵۹
  3. مازندران و استراباد، یاسنت لوئی رابینو، ترجمان غلام‌علی وحید مازندرانی، علمی و فرهنگی، تهران، ۱۳۸۳، ص ۲۳
  4. حدودالعالم من المشرق الی المغرب، نگارنده ناشناخته، به کوشش دکتر منوچهر ستوده، طهوری، تهران، ۱۳۶۲، ص۱۴۷