لوئیس مونتباتن

سیاست‌مدار و دانشمند علوم کامپیوتر بریتانیایی

لوئیس مونتباتن (انگلیسی: Louis Mountbatten) یا با نام کامل دریابُد ناوگان لوئیس فرانسیس آلبرت ویکتور نیکلاس مونتباتن، اولین ارل مونتباتنِ برمه (انگلیسی: Louis Mountbatten, 1st Earl Mountbatten of Burma)[۱] متولد شده با نام شاهزاده لوییِ باتنبرگ (انگلیسی: Prince Louis of Battenberg); (۲۵ ژوئن ۱۹۰۰ ,۲۷ اوت ۱۹۷۹) یک افسر نیروی دریایی و دولتمرد بریتانیایی، برادر مادر شاهزاده فیلیپ دوک ادینبورگ و پسر عموی دوم ملکه الیزابت دوم بود. در طول جنگ جهانی دوم او فرمانده عالی متفقین در آسیای جنوب شرقی بود (۱۹۴۳–۴۶). او همچنین آخرین نایب‌السلطنه هند (۱۹۴۷) و اولین استاندار مستقل هند (۱۹۴۷–۴۸) بود.


لوئیس مونتباتن

The Earl Mountbatten of Burma, 1976
Photograph by آلن وارن
لرد اول دریا
دوره مسئولیت
۱۸ آوریل ۱۹۵۵ – ۱۹ اکتبر ۱۹۵۹
نخست‌وزیرآنتونی ایدن
هارولد مک‌میلان
پس ازRhoderick McGrigor
پیش ازCharles Lambe
نایب‌السلطنه هند
دوره مسئولیت
۱۵ اوت ۱۹۴۷ – ۲۱ ژوئن ۱۹۴۸
پادشاهجرج ششم
نخست‌وزیرجواهر لعل نهرو
پس ازHimself (نایب‌السلطنه هند)
پیش ازChakravarti Rajagopalachari
نایب‌السلطنه هند
دوره مسئولیت
۱۲ فوریه ۱۹۴۷ – ۱۵ اوت ۱۹۴۷
پادشاهجرج ششم
پس ازThe Viscount Wavell
پیش ازHimself (نایب‌السلطنه هند)
اطلاعات شخصی
زاده
Prince Louis Francis Albert Victor Nicholas of Battenberg

۲۵ ژوئن ۱۹۰۰
قلعه ویندسور
درگذشته۲۷ اوت ۱۹۷۹ (۷۹ سال)
اسلایگو
ملیتبریتانیا
همسر(ان)Edwina Ashley (ا. ۱۹۲۲–۱۹۶۰)
فرزندان
والدین
محل تحصیلکالج مسیح دانشگاه کمبریج
تخصصNaval officer
خدمات نظامی
خدمت/شاخهنیروی دریایی پادشاهی بریتانیا
سال‌های خدمت۱۹۱۳–۶۵
درجهدریابُد ناوگان
فرماندهChief of the Defence Staff (1959–65)
First Sea Lord (1955–59)
Mediterranean Fleet (1952–54)
Fourth Sea Lord (1950–52)
Supreme Allied Commander, South East Asia Command (1943–46)
Chief of Combined Operations (1941–43)
HMS Illustrious (1941)
HMS Kelly (1939–41)
HMS Wishart (1934–36)
HMS Daring (1934)
جنگ‌ها/عملیات‌جنگ جهانی اول
جنگ جهانی دوم
جوایزنشان بند جوراب
نشان حمام
نشان مریت
Knight Grand Commander of the Order of the Star of India
Knight Grand Commander of the Order of the Indian Empire
Knight Grand Cross of the Royal Victorian Order
Distinguished Service Order
Mentioned in Despatches

لرد لوئیس مونتباتن همچنین برندهٔ جوایزی همچون نشان ستاره برنزی و لژیون دونور (صلیب بزرگ) شده‌است.

ترور ویرایش

لوئیس مونتباتن، آخرین نایب‌السلطنه هند در سال ۱۹۷۹ هنگام گذراندن تعطیلات در ایرلند در بمب‌گذاری گروه شبه نظامی ارتش جمهوری‌خواه ایرلند کشته شد. مونتباتن یکی از چهار نفری است که به هنگام منفجر شدن بمب کار گذاشته شده توسط «ارتش جمهوری‌خواه ایرلند» در قایقش کشته شدند. این بمب بلافاصله پس از عزیمت قایق از بندر مولاگمور ایرلند منفجر شد.[۲]

او یکی از بدشانس‌ترین دیپلمات‌هایی بود که هنوز سفر تفریحی‌اش آغاز نشده ترور شد. او در سال ۱۹۷۹ میلادی در ایرلند مشغول گذراندن تعطیلات بود که به همراه نوه نوجوان و دو نفر دیگر توسط یک گروه شبه نظامی ترور شد. هدف ارتش جمهوری‌خواه ایرلند این بود که به مردم بریتانیا نوعی ضرب شست نشان دهند چون معتقد بودند بریتانیا وطن آنها و امکانات کشورشان را تصاحب کرده‌است! به همین دلیل هم تصمیم گرفتند که لرد بریتانیایی را بکشند. لرد مونتباتن عادت داشت که تابستان‌هایش را در یک خانه تابستانی در بندر مولاگمور بگذراند. برنامه روزانه او هم معمولاً تفاوت‌هایی با هم داشت ولی گردش با قایق تفریحی یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های صبحگاهی او بود.

لرد مونتباتن خوب می‌دانست که مورد سوءقصد قرار خواهد گرفت چون دست کم یک بار قبل از آن، یعنی در تابستان ۱۹۷۸ در حالی که سوار بر قایق تفریحی اش بود هدف تک تیرانداز گروه ارتش جمهوری‌خواه ایرلند قرار گرفته بود اما شانس با او یار بود چون این‌طور که در گزارش پلیس آمده: «افراد قطعات صندلی را به عنوان سپر استفاده کرده و آسیب جدی ندیدند.»

نایب السلطنه هند همیشه پیام‌های خطرناکی دریافت می‌کرد که آخرین آنها، پیامی بود که در ۲۷ اوت ۱۹۷۹ دریافت کرد. این پیام هشدار نشان می‌داد که به احتمال زیاد خطری در کمین او و افرادش خواهد بود اما هیچ‌کدام از این پیام‌ها نتوانست نایب السلطنه را از سفر تفریحی اش منصرف کند.

در تعطیلات تابستانی سال ۱۹۷۹ مونتباتن همراه با یک گروه از همراهانش سوار بر قایق ۹ متری شان شدند تا خرچنگ و ماهی تن صید کنند غافل از این که زیر قایق شان یک بمب ۲۳ کیلویی کنترل از راه دور کار گذاشته شده‌است. بعد از انفجار تقریباً همه چیز نابود شد اما لرد ۷۹ ساله فقط زخمی شده بود. با این وجود، کهولت سن کار دستش داد و تا زمانی که به مرکز درمانی برسد فوت کرد.

ارتش جمهوری‌خواه ایرلند بعد از پایان کارش یک بیانیه هم داد. در این بیانیه آنها مسئولیت کارشان را پذیرفته و تأکید کرده بودند که با این ترور می‌خواهند «توجه مردم انگلیس» به اشغال کشورشان توسط کشوری دیگر را جلب کنند. این قتل را هم انتقام خون ایرلندی‌ها و انگلیسی‌هایی دانستند که زمانی در جنگ کشته شده بودند.

پانویس ویرایش

  1. Zuckerman (۱۹۸۱), pp.  ۳۵۴–۳۶۶.
  2. «ترورهای مشهور دیپلمات‌ها در قرن بیستم». ایسنا، به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس. ۳۰ آذر ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۱۸.

منابع ویرایش