فهرست مجازات‌های عجیب در ایران

مجازات‌های عجیب در جمهوری اسلامی ایران آن دسته از مجازات‌هایی هستند که به‌طور مشخص در قانون مجازات اسلامی ذکر نشده‌اند، اما بر اساس اختیاراتی که ماده‌های ۲۳ و ۶۴ به قضات جمهوری اسلامی ایران داده، آن‌ها می‌توانند مجازات‌هایی از نوع جایگزین حبس یا تکمیلی را در احکام لحاظ کنند.[۱][۲]

قوهٔ قضائیهٔ جمهوری اسلامی ایران
مکانکاخ دادگستری، تهران
شعارعدالت، نفس تازه می‌کند.
روش ترکیبانتصاب از سوی رهبر
قدرت‌گرفته ازقانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
وبگاه
رئیس قوه قضائیه
کنونیغلامحسین محسنی اژه‌ای
از۱۰ تیر ۱۴۰۰
معاون اول رئیس قوه قضائیه
کنونیمحمد مصدق کهنموئی
از۲۲ تیر ۱۴۰۰

مراجعه اجباری به روان‌شناس

ویرایش

در تیرماه ۱۴۰۲، افسانه بایگان، بازیگر سینمای ایران، به دلیل عدم رعایت حجاب اجباری به دو سال حبس تعزیری و مراجعه هفتگی به روان‌شناس محکوم شد.[۳]

شستن بدن مردگان

ویرایش

دادگاه عمومی در ورامین یک زن را به خاطر عدم رعایت حجاب به «یک ماه شستن میت در غسالخانه شهر تهران» محکوم کرد.[۴]

در حکم دیگری برای کشف حجاب یک خانم هنگام رانندگی آمده‌است، به‌دلیل کشف حجاب هنگام رانندگی باید ۳۱ میلیون ریال به‌جای دوماه حبس تعزیری پرداخت شود، همچنین متهم به یک ماه کار در غسالخانه (شستن میت) محکوم شده‌است.[۵]

محدودیت در معاشرت

ویرایش

سعید روستایی به دلیل ساخت و پخش فیلم برادران لیلا از سوی دادگاه انقلاب به مجازات‌هایی محکوم شد که یکی از آن‌ها «خودداری از ارتباط و معاشرت با اشخاص فعال در عرصه فیلمسازی در ایام تعلیق» است.[۶]

محرومیت از فعالیت حرفه‌ای

ویرایش

در سال ۱۳۸۹، جعفر پناهی از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به شش سال زندان، ۲۰ سال محرومیت از ساختن و کارگردانی هر نوع فیلم، ۲۰ سال محرومیت از نوشتن فیلمنامه، ۲۰ سال ممنوعیت از هر نوع مصاحبه با رسانه‌ها و مطبوعات داخلی و خارجی و ۲۰ سال محرومیت خروج از کشور محکوم شد.[۷] در سال ۱۳۸۸، شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، احمد زیدآبادی را به شش سال زندان، پنج سال تبعید به گناباد و محرومیت مادام‌العمر از فعالیت سیاسی محکوم کرد.[۸]

الناز محمدی، روزنامه‌نگار در سال ۱۴۰۲ در بخشی از حکم دادگاه انقلاب، به محرومیت از فعالیت حرفه‌ای مرتبط با اتهام اجتماع و تبانی محکوم شد.[۹] یک وکیل به اتهام عدم رعایت حجاب اجباری به مجازات‌هایی، از جمله محرومیت دو ساله از حرفه وکالت محکوم شد.[۱۰]

فعالیت به‌عنوان نظافتچی و رفتگر

ویرایش

یک پزشک به اتهام عدم رعایت حجاب اجباری به انجام خدمت به عنوان نظافت‌چی محکوم شد.[۱۱]

یلدا معیری، که به دلیل عکاسی از اعتراضات مردمی ۱۴۰۱ در ایران بازداشت شده بود، به حبس و مجازات تکمیلی شامل انجام خدمات پاکبانی محکوم شد.[۱۲]

نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده جایزه صلح نوبل در یک پرونده از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به حبس و چند مجازات تکمیلی محکوم شد که یکی از موارد «پاکسازی مناطق از زباله در مناطق خالی سکنه با هماهنگی شهرداری یکی از شهرستان‌ها تحت نظارت حراست آن مرجع به مدت سه ماه روزی چهار ساعت» است.[۱۳]

حذف اکانت اینستاگرام

ویرایش

سپیده رشنو در آبان‌ماه ۱۴۰۲ اعلام کرد که دادگاه علاوه بر حبس، او را به مجازات‌هایی چون «امحاء و حذف دائمی صفحه اینستاگرام فعلی» و ممنوعیت از حضور در اینستاگرام به مدت یک‌سال محکوم کرده‌است.[۱۴]

نگهداری از الاغ و عدم کاشت کاهو

ویرایش

سال ۱۳۸۸ مردی در استان فارس به عمد یک رأس الاغ را زنده زنده آتش زده و کشته بود حکم دادگاه چنین بود: «محکوم علیه مکلف است به جای تحمل شلاق و به عنوان مجازات جایگزین اولا نسبت به فراگیری ۲۰ حدیث از معصومین با مضامین مهربانی با حیوانات و رفتار شایسته با حیوانات اقدام کند، ثانیاً به مدت یک سال از کاشتن کاهو در مزرعه خود خودداری کند و ثالثاً یک رأس الاغ بلاصاحب را به مدت سه ماه نگهداری و تغذیه وی را به عهده گیرد.»[۱۵]

عدم ارائه خدمات کنسولی

ویرایش

در پی خیزش ۱۴۰۱ ایران، برخی سفارت‌خانه‌ها و کنسولگری‌های جمهوری اسلامی از ارائه خدمات به گروهی از ایرانیان خارج از کشور خودداری کردند. این افراد از طریق شرکت در تظاهرات یا انتشار مطلب در شبکه‌های اجتماعی، به زعم مقامات جمهوری اسلامی عمل مجرمانه انجام داده‌اند و «ممنوع‌الخدمات» هستند.[۱۶] برخی حقوق‌دانان با استناد به ماده ۵۰ منشور حقوق شهروندی،[۱۷] اعمال این محدودیت را از سوی حکومت غیرقانونی می‌دانند.[۱۸]

شرکت در نماز جمعه

ویرایش

محمد صفوی، معلم بازنشسته با حکم قضایی مجبور به حضور شش‌ماهه در نماز جمعه‌های شهرستان بوئین‌زهرا شد.[۱۹]

عیادت از بیماران

ویرایش

مدیر عامل یک کارخانه در همدان به اتهام آلایندگی هوا به عیادت بیماران ریوی به مدت سه سال و مستندسازی همدردی خود با آنها محکوم شد.[۲۰]

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «از کار در غسالخانه تا نگهدای از الاغ؛ احکام عجیب قضایی در ایران». بی‌بی‌سی فارسی. ۶ تیر ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  2. «قانون مجازات اسلامی». مرکز پژوهش‌های مجلس. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  3. «حکم افسانه بایگان صادر شد: دو سال حبس تعزیری و مراجعه هفتگی به روان‌شناس». شبکه شرق. ۲۸ تیر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  4. «احکام عجیب علیه افراد بی‌حجاب؛ از مرده شویی تا معرفی به روانکاو». خبر آنلاین. ۳۰ تیر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  5. TABNAK، تابناک | (۱۴۰۲-۰۴-۲۴). «حکم «کار در غسالخانه» مجازاتی برای بی‌حجابی!». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۰۲.
  6. «دربارهٔ حکم محکومیت سعید روستایی کارگردان برادران لیلا». انصاف نیوز. ۲۵ مرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  7. «حکم سنگین دادگاه علیه جعفر پناهی». دویچه وله. ۲۹ آذر ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  8. «محکومیت زیدآبادی به حبس، تبعید و محرومیت از فعالیت سیاسی». دویچه وله. ۳ آذر ۱۳۸۸. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  9. «حکم حبس تعلیقی برای الناز محمدی، خواهر الهه محمدی». انصاف نیوز. ۱۳ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  10. «مجازات تکمیلی و نقره‌داغی؛ نقد دکتر برهانی به محکومیت یک وکیل زن به اتهام بی‌حجابی». وکلا پرس. ۸ تیر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  11. «محرومیت یک پزشک از اشتغال و الزام به کار نظافتچی به دلیل بی‌حجابی». سلامت نیوز. ۲۲ تیر ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  12. «یلدا معیری، عکاس خبری، در واکنش به حکم دادگاه خود لباس پاکبانی به تن کرد». ۱۶ دی ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  13. فردا، رادیو (۲۰۲۲-۱۰-۰۹). «حکم جدید دادگاه برای نرگس محمدی: ۱۵ ماه حبس همراه با پاکسازی زباله در شهرستان‌ها». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۳.
  14. «سپیده رشنو در پرونده جدید به شش ماه حبس و مجازات تکمیلی محکوم شد». رادیو فردا. ۷ آبان ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳.
  15. «جالب‌ترین حکم‌های قضایی ایران - روزنامه پیام ما». payamema.ir. ۲۰۱۶-۰۴-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۰۲.
  16. «توییت دادبان». X (formerly Twitter). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۱.
  17. «منشور حقوق شهروندی» (PDF). پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در دسامبر ۱, ۲۰۲۳.
  18. نعمت احمدی. «محرومیت از خدمات کنسولی؛ ممنوع». روزنامه اعتماد. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۰۱.
  19. فردا، رادیو. «پایان دورهٔ محکومیت شش ماههٔ شرکت در نماز جمعه برای یک معلم بازنشسته». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۲۳.
  20. «۳ سال عیادت از بیماران، جریمه مدیرعامل کارخانه آلاینده». فرارو. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۶.