مجلس شبیه؛ در ذکر مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین
مجلس شبیه؛ در ذکر مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رُخشید فرزین نمایشنامه‌ای است از بهرام بیضایی، نوشته به سالِ ۱۳۸۳، که تابستانِ ۱۳۸۴ به کارگردانیِ خودش در تالارِ اصلیِ تئاترِ شهر در تهران به نمایش درآمد.[۱]
| مجلس شبیه؛ در ذکر مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین | |
|---|---|
 روی جلدِ چاپِ نخست، ۱۴۰۲ | |
| نویسنده | بهرام بیضائی |
| شخصیت‌ها |
|
| تاریخ نخستین نمایش | ۱۲ تیرِ ۱۳۸۴ |
| جای نخستین نمایش | تالارِ اصلیِ تئاترِ شهرِ تهران |
| زبان اصلی | فارسی |
متن
ویرایشنمایشنامه را بیضایی سالِ ۱۳۸۳ نوشت[۲] و مردادِ ۱۴۰۲ به وسیلهٔ انتشاراتِ بیشه (سان فرانسیسکو) منتشر کرد.
داستان
ویرایشنمایش زندگیِ نوید ماکان، استادِ اخراجیِ دانشگاه، و همسرش، رُخشید فرزین، را، که مهندسِ معمار است، نشان می‌دهد. استاد ماکان (با بازی علی عمرانی) نویسنده و شاعری است که از کابوسِ همیشگیِ سه مردِ پالتوپوش و بی‌چهره که او را دنبال می‌کنند رنج می‌برد. او برای رهایی از این کابوس به کلانتری پناه می‌برد، اما آنجا کسی به سخنش اعتنا نمی‌کند و گفته‌هایش را وهم و خیال می‌خوانند. در نتیجه او خود را به یک روانپزشک نشان می‌دهد و از او کمک می‌خواهد.
همسرش رُخشید (با بازی مژده شمسایی) نیز که مهندس معمار است و بازسازی ساختمان‌های قدیمی زیر نظر میراث فرهنگی با اوست، همانند شوهرش دچار این کابوس‌هاست. ایشان پرواها و نگرانی‌های همانندی دارند که بر زندگیشان سایه افکنده و آسایش خاطرشان را گرفته است.
در پایان نمایش، مردانِ پالتوپوش استاد ماکان را که دسته‌گلی برای همسرش خریده و به سوی خانه روان است از خیابان ربوده و می‌کُشند. هرچند تماشاکنان پیش از این نیز کشتنِ او را در کابوس‌های او و همسرش رخشید دیده‌اند. رخشید نیز ناگزیر می‌شود رضایت بدهد تا پروندهٔ قتل بسته شده و تبدیل به یک مسئله بین‌المللی نشود.[۱]
در وصف این نمایش گفته‌اند که به موضوع قتل‌های زنجیره‌ای پرداخته است.[۳]
نمایش
ویرایش
بیضایی این نمایش را از ۱۲ تیرِ ۱۳۸۴ در تالارِ اصلیِ تئاترِ شهر در تهران با بازیِ سی بازیگر و صحنه‌یار از جمله مژده شمسایی، علی عمرانی، مهرداد ضیایی، مهدی میامی، حسین محب اهری، مریم بوبانی، فهیمه رحیم‌نیا، رضا افشار، علاء محسنی، صادق ملکی، علی یداللهی، ماهگل مهر، علی اولیایی و با صحنه‌آراییِ محسن شاه‌ابراهیمی و موسیقی محمدرضا درویشی در بیست صحنه در ۱۲۰ دقیقه به نمایش درآورد.[۱][۳] نمایش پس از ۲۴ شب بازی، با اطّلاع قبلی، توقیف شد. اجرای پایانی شبِ جمعه، ۷ مرداد، بر صحنه رفت.[۴]
۲۰ خردادِ ۱۴۰۲ نیز محمّد رحمانیان، با اجازهٔ بیضایی، بازنوشتهٔ این متن را در خانهٔ تئاترِ تهران برای مستمعان خواند، و پشتِ سرش عکس‌هایی از نمایشِ ۱۳۸۴ با موسیقی به نمایش درآمد.[۵]
جستارهای وابسته
ویرایشپانویس
ویرایش- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ http://www.bbc.com/persian/arts/story/2005/07/050706_mj-pj-beyzaee-play.shtml
- ↑ بیضایی، «سالشمار زندگی و آثار بهرام بیضایی»، ۲۹.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ http://www.dw.com/fa-ir/نمايش-مجلس-شبيه-در-ذكر-مصايب-استاد-نويد-ماكان-و-همسرش-مهندس-رخشيد-فرزين-اثر-تازه-بيضايى/a-2406970
- ↑ http://iranwire.com/blogs/6260/7063/
- ↑ isna.ir/xdPhGb
منابع
ویرایش- اسدی، سعید (خرداد−شهریور ۱۳۸۴). «کابوس واقعیت‌گونه یا واقعیت کابوس‌وار؟». سیمیا (۵ و ۶): ۱۰۲−۱۰۳. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - پارسایی، حسن (۱۳۸۷). نمایش زیر نقد و نگاه: نقد و بررسی چهل نمایش اجراشده. تهران: پرسمان. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۲۸۳۵-۲۳-۲.
- جاهد، پرویز. «موقعیت تراژیک روشنفکران ایرانی به روایت بهرام بیضایی»|سایت BBC فارسی، چهارشنبه ۰۶ ژوئیه ۲۰۰۵
- کشمیری‌پور، بهزاد. «نمایش «مجلس شبیه در ذکر مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس رخشید فرزین» اثر تازه بیضایی»|سایت دویچه وله فارسی، تاریخ 06.07.2005
- «سالشمار زندگی و آثار بهرام بیضایی» مجلّه بخارا، آذر و دی ۱۳۸۵ شمارهٔ ۵۷.|سایت پرتال جامع علوم انسانی
- محسنی، علاء. «گزارش یک توقیف»|سایت ایران وایر