محمد اکبرخان
محمد اکبرخان معروف به وزیر اکبرخان، امیر اکبرخان و شاه شجاع، سردار و امیر افغانستان از دودمان بارکزایی بود. وی چهارمین و تواناترین پسر دوستمحمد خان، بنیانگذار سلسله بارکزایی است که از همسر پوپلزایی او به دنیا آمد. وزیر اکبرخان در مقام سردار و فرمانده لشکر پدرش، نقش مهمی در وقایع جنگ اول افغان و انگلیس داشت.
او اولین بار زمانی مشهور شد که در نبرد جمرود در سال ۱۸۳۷ شخصاً رهبر سیکها، ژنرال هری سینگ را کشته و سر از تنش جدا کرد. پس از آنکه پدرش در سال ۱۸۴۰ به بریتانیا تسلیم شد، او به بخارا رفته و سپس در دامنه های هندوکش اقامت گزید. هدفش رهبری مقاومت در برابر بریتانیا بود و در کابل به عنوان شجاع ترین رهبران مقاومت شناخته می شد. ورود او به کابل در ۲۵ نوامبر ۱۸۴۱ قیام را متحول کرد و او بود که مذاکرات برای خروج بریتانیا را رهبری کرد. در ۲۳ دسامبر ۱۸۴۱، در جریان گفتگو در کنار رودخانه کابل، وی شخصاً سِر ویلیام هى مکناتن، دیپلمات ارشد انگلیسی را در دیداری، با اسلحه کشت.[۱] و متعاقباً جلال آباد را آزاد کرد. بعد از شکست انگلیس وی به پایتخت، کابل برگشت و قدرتمندترین سردار افغانستان باقی ماند.
او چهار سال بعد درگذشت، بنا بر برخی منابع او توسط دوست محمد مسموم شده است که او را تهدیدی بالقوه برای حکومتش می دانستند. محمد اکبرخان را پس از مرگ در مسجد کبود مزار شریف دفن کردند.
یادمانها
ویرایش- منطقه وزیر اکبرخان در کابل[۲]
- بیمارستان وزیر اکبرخان در کابل[۳]
پانویس
ویرایش- ↑ شوهر زنِ بیوه، رمانی در باب جنگ افغان و انگلیس، بیبیسی فارسی
- ↑ کرزی عالیترین مدال دولتی افغانستان را به روحالله نیکپا داد، بیبیسی فارسی
- ↑ حمله انتحاری در کابل سه کشته و ۲۱ زخمی به جا گذاشت، بیبیسی فارسی