مساوات (حزب)
حزب مساوات (برابری) (ترکی آذربایجانی: Müsavat Partiyası) قدیمی‌ترین حزب سیاسی در جمهوری آذربایجان می‌باشد. این حزب در سال ۱۹۱۱ به عنوان سازمانی مخفی به توسط محمد امین رسول زاده و پسر عمویش محمد رسول‌زاده، عباس کاظم‌زاده، عباس اوغلی کریم‌زاده، و تقی نقی‌اوغلی با عنوان حزب مساوات دموکراتیک مسلمانان در باکو تأسیس شد. تاریخ این حزب به سه برهه آغازین، مساوات در تبعید، و دوران نوین تقسیم می‌شود.[۱][۲]
حزب مساوات Müsavat Partiyası | |
|---|---|
 | |
| موسسان | محمدامین رسول‌زاده، عباسقلی کاظم‌زاده، تقی نقی‌اوغلو |
| بنیان‌گذاری | ۱۹۱۱ |
| مرام سیاسی | لیبرالیسم ناسیونال لیبرالیسم لیبرالیسم اقتصادی سوسیال لیبرالیسم ناسیونالیزم آذربایجانی |
| وابستگی اروپایی | Alliance of Liberals and Democrats for Europe Party |
| وابستگی بین‌المللی | |
| وبگاه | |
این مقاله به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
فعالیت‌ها ویرایش
برنامه حزب مذکور بنا به نوشته دائرةالمعارف بزرگ شوروی «اتحاد کشورهای اسلامی تحت رهبری ترکیه بود.» در ماه فوریه ۱۹۱۷ با پیروزی نخستین انقلاب روسیه و سقوط تزاریسم، سران حزب مساوات موافقت خود را با «جمهوری دموکراتیک روسیه» اعلام نمودند و در همان سال کمیته مشترکی با «حزب فدرالیست‌های ترک» برگزار کردند. در این کنگره دو حزب نامبرده ادغام شده و نام تازه‌ای تحت عنوان «حزب دموکراتیک فدرالیست‌های مساوات ترک» برگزار کردند. حزب مذکور پس از آن ادعای خودمختاری و استقلال نموده و در کنگره حزب، رسول زاده، گوجینسکی، اوسوبگ اف، آقایف و چند تن دیگر به عضویت کمیتهٔ مرکزی انتخاب شدند.[۳] ارگان مطبوعاتی حزب مذکور روزنامه استقلال بود. پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ و کناره‌گیری روسیه از شرکت در جنگ جهانی اول سران حزب مساوات ابتدا به بلشویک‌های قفقاز نزدیک شدند ولی سرانجام با بروز اختلافات در میانشان مساواتیان در ۲۷ مه ۱۹۱۸ در تفلیس دولت خود را تشکیل داده و به نام «جمهوری آذربایجان» اعلام استقلال کردند. دولت مذکور در ژوئن همان سال مقر خود را به گنجه انتقال داد و در ۱۵ سپتامبر ۱۹۱۸ با تصرف شهر باکو توسط سپاهیان ترک به فرماندهی نوری پاشا، دولت مساواتیان به شهر باکو منتقل شد.[۴][۵]
پانویس ویرایش
- ↑ Röya Rəfiyeva. "Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu - VİDEO" (azərb.). musavat.com
- ↑ Smith, Michael G. (April 2001). "Anatomy of a Rumour: Murder Scandal, the Musavat Party and Narratives of the Russian Revolution in Baku, 1917-1920". Journal of Contemporary History 36 (2): 216-218.
- ↑ «Elnur Məmmədli. "Partiyaların simvolları – ARAŞDIRMA" (azərb.). lent.az». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹.
- ↑ عنایت الله رضا، آذربایجان و اران، 212-216.
- ↑ آبادیان، رسول زاده، فرقه دموکرات و تحولات معاصر ایران، 17-28.