معبد دوم اورشلیم

معبد دوم اورشلیم
معبد دوم اورشلیم
בית־המקדש השני
	مدل معبد هیرود در موزه اسرائیل
دین
الوهیت	یهوه
مکان
مکان	معبد دوم اورشلیم، اورشلیم
	موقعیت در اورشلیم
مختصات	۳۱°۴۶′۴۱″شمالی ۳۵°۱۴′۰۷″شرقی / ۳۱٫۷۷۸۰۱۳°شمالی ۳۵٫۲۳۵۳۶۷°شرقی
معماری
سازنده	به احتمال زروبابل، تا حد زیادی نوسازی‌شده توسط هیرود بزرگ
ویرانی	۷۰ میلادی
ویژگی‌ها
بیشترین بلندی	۴۵٫۷۲ متر (۱۵۰٫۰ فوت)
مصالح ساختمانی	سنگ آهک محلی

معبد دوم اورشلیم (به عبری: בֵּית־הַמִּקְדָּשׁ הַשֵּׁנִי، بت هامیقداش هاشانی) یک معبد یهودی در یهودای باستان بود که در محل مسجد الاقصی کنونی در زمان معبد دوم بین ۵۱۶ قبل از میلاد تا ۷۰ بعد از میلاد وجود داشت. این معبد جایگزین هیکل سلیمان شد که در سال ۵۸۶ قبل از میلاد تخریب شده بود. این معبد به دستور شاهنشاهی هخامنشی و به کمک منابع مالی این امپراتوری ساخته شد. سرانجام این معبد به دست تیتوس، امپراتور روم، نابود گشت.

تاریخ ویرایش

وقتی کوروش بزرگ بابل را فتح کرد، امکان بازگشت یهودیان به اورشلیم و بازسازی معبد فراهم گردید. در کتاب عزرا اشاره شده‌است که یهودیان به دستور کوروش به اورشلیم رفتند و ساختن معبد را در محل معبد سلیمان شروع کردند.

ولیکن در سال اول پادشاهی کوروش پادشاه پارس، سخن خداوند (هاشم) از دهان ارمیا تحقق یافت و خداوند روح کوروش را درگرفت و او در تمامی امپراتوری خود اعلام کرد و آن را نیز نوشت و گفت: سخن کوروش پادشاه پارس این است، خداوند آسمانها تمامی پادشاهیهای زمین را به من داده‌است. او به من دستور داده‌است که برای او خانه‌ای در اورشلیم بسازم که در یهودا است. -کتاب عزرا، ۱:۱–۲

محل معبد کاملاً خراب شده بود و تبدیل به زباله دانی گردیده بود. بعد از مدتی کشمکش با مردمی که در این مدت در آنجا ساکن شده بودند کار ادامه پیدا کرد. معبد در زمان داریوش اول در سال ۵۲۱ قبل از میلاد در سال ششم پادشاهی او تکمیل شد و تقدیم شدن معبد به خداوند در سال هفتم پادشاهی او صورت گرفت. یوسفوس فلاویوس اشاره می‌کند که هرود بزرگ معبد را به‌طور کامل در ۱۸–۲۰ قبل از میلاد بازسازی کرد. از این زمان معبد گاهی به عنوان معبد هرود شناخته می‌شود. رومیها در سال ۷۰ بعد از میلاد معبد دوم و تمامی اورشلیم را به فرماندهی تیتوس تخریب کردند و شورش یهودیان را که چهارسال قبل شروع شده بود پایان دادند. تنها قسمتی که از معبد باقی مانده‌است طبق نظر یهودیان دیوار غربی آن (دیوار ندبه) است، حال آنکه بعضی مسیحیان اعتقاد دارند که بنا به پیش‌بینی عیسی و نوشته یوسفوس فلاویوس هیچ چیزی از معبد باقی نمانده‌است.

شرح بازسازی ویرایش

بر اساس کتاب مقدس بعد از آزاد شدن یهودیان از بابل به دست کوروش ترتیب بازسازی استان یهود که باقی‌مانده پادشاهی یهودا بود صورت گرفت. زائران یهودی از بابل به سمت اورشلیم با تعداد زیاد سرازیر شدند. در این زمان شور مذهبی زیادی در بین یهودیان صورت گرفت. اولین مسئله مهم برای یهودیان بازگرداندن معبد سلیمان و ایجاد قربانی روزانه بر اساس قوانین تورات بود. فرماندار استان یهود زروبابل نیز دید مثبتی نسبت به بازسازی معبد یهودیان نشان داد و پول زیادی توسط او و یهودیان برای بازسازی معبد داده شد. اولین کار یهودیان پیدا کردن محل سابق معبد و اشیای آن و ایجاد پایه معبد در محل دقیق قبلی آن بود. در بین یهودیان شور و اشتیاق زیادی ایجاد شده بود ولیکن بعضی مردم استان یهود از حضور آنان خوشحال نبودند. ساماریان نیز اعلام آمادگی به کمک به یهودیان کردند؛ ولیکن یهودیان و زروبابل کمک آنان را رد کردند. این کار باعث شایعه‌های زیادی علیه یهودیان شد. بر اساس کتاب عزرا ساماریان از یهودیان به شوش و اکباتانا شکایت کردند. هفت سال بعد کوروش کبیر درگذشت و کامبیز جانشین او شد. بعد از مرگ او سمردیس تقلبی به مدت هفت یا هشت ماه جایگزین او شد. در سال بعد داریوش با قتل سمردیس به پادشاهی رسید و بازسازی معبد ادامه یافت. دو پیامبر یهودی حگای و زکریا نیز در بازسازی نقش مهمی داشتند. معبد در سال ۵۱۶ قبل از میلاد برای افتتاح آماده شد. روز افتتاح معبد روز سوم ماه آدار بود در سال ششم پادشاهی داریوش بود. با اینکه یهودیان از بازسازی معبد بسیار خوشحال بودند ولیکن این مسئله مشخص بود که یهودیان دیگر مانند زمان سلیمان یک ملت مستقل نیستند و بلکه تحت سلطه پارسیان قرار دارند. کتاب حگای پیش‌بینی می‌کند که ابهت معبد دوم از معبد اول بیشتر شود. به دلیل اینکه بعضی اشیای معبد در زمان حمله بابلیان تخریب یا گم شده بود اشیای زیر در معبد دوم وجود نداشتند:

تابوت عهد که دارای ده فرمان، ظرف من و عصای هارون بود.
آوریم و تومیم
روغن مقدس
آتش مقدس

در معبد دوم قدس الاقداس به وسیله پرده (بر خلاف دیوار) از بقیه معبد جدا شده بود. در میشکان معبد دوم دارای:

منورا
میز نان
محل خوشبو کن

بود. معبد دوم دارای بسیاری از اشیای طلایی معبد اول که در زمان بابلیان به بابل برده شده بود ولیکن توسط کوروش بازگردانی شده بود بود؛ ولیکن معبد دارای شکینا (به دلیل عدم وجود تابوت عهد) و روح القدس که در معبد اول وجود داشتند نبود.

بازسازی هرود ویرایش

هرود برنامه بازسازی پرخرجی را در معبد دوم شروع کرد. در زمان بازسازی قربانی روزانه و مراسم معبد ادامه داشتند. این معبد تا زمان ۷۰ سال بعد از میلاد وجود داشت تا به وسیله تیتوس و نیروهای رومی به‌طور کامل تخریب شد.

برده شدن اشیای معبد و منورای آن در تصویر هلال پیروزی تیتوس در رم

زیارت از معبد ویرایش

زائران یهودی در زمان وجود معبد از تمامی نقاط امپراتوری روم به وسیله کشتی به جفا (محل تل آویو فعلی) می‌آمدند و به کاروانانی که به شهر مقدس می‌رفتند ملحق می‌شدند. آنها سپس پول رومی و یونانی خود را با پول یهودی تعویض می‌کردند. آنها معمولاً حیوانی برای قربانی می‌خریدند که معمولاً گوسفند یا کبوتر بود. اولین چیزی که یک زائر یهودی انجام می‌داد نزدیک شدن به ورودی عمومی معبد در بخش جنوبی آن بود. آنها حیوان قربانی خود را چک می‌کردند، سپس به یک میکوه (غسلگاه) می‌رفتند و خود را با غسل پاکیزه می‌کردند. سپس زائرین حیوان قربانی را می‌گرفتند و به دروازه هولداه می‌رفتند. بعد از بالا رفتن از پله‌ها و عبور از دروازه، زائر خود را در حیاط جنتیلها میافت.

حیاط جنتیل‌ها ویرایش

در بیرون معبد محلی به نام حیاط جنتیل‌ها وجود داشت که بیشتر شبیه یک بازار بود. بر اساس قوانین یهودی جنتیل‌ها اجازه وارد شدن به معبد نداشتند. روحانیون یهودی اعتقاد داشتند استفاده از پول رومیان که تصاویر فرماندهان و خدایان آنها بر روی آن بود در معبد مجاز نبود و از این رو محلی برای تعویض پول رومی با پول یهودی وجود داشت. این مطلب در عهد جدید نیز مورد اشاره قرار گرفته‌است. کاهنان معبد که دارای لباس سفید یکدست بودند در تمامی معبد حضور داشتند و مردم را برای مراسم مختلف راهنمایی می‌کردند.

در عهد جدید ویرایش

در عهد جدید به معبد دوم بسیار اشاره شده‌است. عیسی مسیح در کودکی در معبد حضور داشت. همچنین او بعد از بزرگ شدن به معبد بازگشت و شرح برخورد او با فریسیان و صدوقیان در معبد در اناجیل چهارگانه آمده‌است. عیسی در اناجیل وعده می‌دهد که به دلیل اینکه او توسط یهودیان رد شده‌است معبد به صورت کامل تخریب می‌شود.

آیا تو این ساختمانهای بزرگ را می‌بینی؟ من به تو حقیقت را می‌گویم در اینجا حتی یک سنگ بر روی سنگ دیگر باقی نخواهد ماند و همه چیز نابود خواهد شد. - انجیل متی ۲۴:۲

مسیحیان و مسلمانان اعتقاد دارند که نابودی معبد در سال ۷۰ بعد از میلاد به دست رومیان برآورده کردن این پیشگویی عیسی و آغاز آواره شدن یهودیان در تمامی دنیا به خاطر رد کردن او است.

در قرآن ویرایش

در قرآن نیز نابود شدن معبد دوم مورد اشاره قرار گرفته‌است.

و در کتاب آسمانی به بنی اسرائیل خبر دادیم که حتماً دو بار در زمین فساد خواهید کرد و قطعاً به سرکشی بسیار بزرگی برخواهید خاست. پس آنگاه که وعده نخستین آن دو برسد بندگانی از خود را که سخت نیرومندند بر شما می‌گماریم تا میان خانه‌ها به جستجو درآیند و این تهدید حتمی است. پس دوباره شما را بر آنان چیره می‌کنیم و شما را با اموال و پسران یاری می‌کنیم و نفرات شما را بیشتر می‌گردانیم. اگر نیکی کنید به خود نیکی کرده‌اید و اگر بدی کنید به خود و چون تهدید آخر فرا رسد تا شما را اندوهگین کنند و در معبد چنان‌که بار اول داخل شدند درآیند و بر هر چه دست‌یافتند یکسره نابود کنند. - قرآن سوره اسراء ۴–۷