امپراتریس هو (سلسله هان)

(تغییرمسیر از ملکه هو (سلسله هان))

امپراتریس هو (ش. ۱۷۶–۳۰ سپتامبر ۱۸۹[۱])، که با نام پس از مرگ امپراتریس لینگسی شناخته می‌شود یک امپراتریس از سلسله هان شرقی بود. نام واقعی او نامعلوم است. او دومین همسر امپراتور لینگ و مادر امپراتور شائو بود. پس از مرگ امپراتور لینگ در سال ۱۸۹، زمانی که پسر کوچکش، لیو بیان (امپراتور شائو)، امپراتور شد، او امپراتریس بیوه شد. او گرفتار درگیری برادرش هو جین با جناح خواجه شد که هر دو گروه برای کسب قدرت در دربار امپراتوری هان رقابت می‌کردند. پس از ترور هو جین و حذف جناح خواجگان، دونگ ژو، از خلاء قدرت استفاده کرد و نیروهای خود را به سمت پایتخت هدایت کرد و توانست کنترل دولت مرکزی هان را به دست بگیرد. او سپس امپراتور شائو را برکنار و لیو شیه (امپراتور شیان) را جایگزین او کرد و در نهایت امپراتریس بیوه هو را مسموم و به قتل رساند.

امپراتریس هو / امپراتریس بیوه هو
何皇后 / 何太后
امپراتریس هان شرقی
دوره۸ ژانویه ۱۸۱ – ۱۳ مه ۱۸۹
پیشینامپراتریس سونگ
جانشینامپراتریس فو شو
امپراتریس بیوه هان شرقی
دوره۱۵ مه - ۳۰ سپتامبر ۱۸۹
پیشینامپراتریس شیائورن
زادهنامعلوم
درگذشته۳۰ سپتامبر ۱۸۹
همسر(ان)امپراتور لینگ
فرزند(ان)امپراتور شائو
نام پسامرگ
امپراتریس لینگسی (靈思皇后)
پدرهو ژن
مادربانو وویانگ

سابقه خانوادگی و سالهای اولیه ویرایش

بانو هو اهل شهرستان وان (宛縣)، فرماندهی نانیانگ (南陽郡)، که امروزه در نانیانگ قرار دارد، بود. برخلاف اکثر امپراتوریس‌های سلسله هان، او اشراف‌زاده نبود. پدرش، هو ژن (何真)، قصاب بود. نام خانوادگی مادرش نامعلوم است، اما نام کوچک او «شینگ» (興) بود. او دو برادر ناتنی داشت، هو جین (از یک پدر) و هو میائو (از یک مادر) (何苗)[۲][۳] و یک خواهر کوچکتر که با پسر خواجه ژانگ رانگ (فرزندخوانده) ازدواج کرد.[۴]

براساس داستان‌های عامیانه خانواده امپراتریس با رشوه دادن به خواجه‌هایی که وظیفه انتخاب زنان برای خدمت به امپراتور را داشتند، او را وارد قصر و در نهایت حرمسرای امپراتور لینگ کردند.[۵][۶] او هفت چی و یک چوئن قد داشت. در سال ۱۷۶، او برای امپراتور لینگ پسری به نام لیو بیان به دنیا آورد، که با گذشت زمان تبدیل به تنها فرزند پسر زنده امپراتور لینگ شد زیرا سایر فرزندان پسری که قبل از لیو بیان به دنیا آمده بودند در دوران نوزادی و خردسالی مرده بودند. از آنجایی که امپراتور لینگ معتقد بود پسران قبلی خود را به دلیل بدشانسی از دست داده‌است بنابراین به شی زی‌میائو (史子眇) راهب تائوئیست دستور داد تا لیو بیان را بزرگ کند. به لیو بیان لقب «مرزبان [مارکی] شی» (史侯) داده شد.[۷][۸] بانو هو بسیار مورد توجه و علاقه امپراتور لینگ قرار گرفت و به او عنوان «بانوی محترم» (貴人) اعطا شد. بانوی محترم هو به حسادت و بی رحمی معروف بود. زنان حرمسرای امپراتور لینگ بسیار از او می‌ترسیدند.[۹]

به عنوان امپراتریس ویرایش

در ۸ ژانویه ۱۸۱،[۱۰] امپراتور لینگ، بانوی محترم هو را به عنوان امپراتریس معرفی کرد و او را جایگزین امپراتریس سونگ کرد. سال بعد، امپراتور برای احترام به پدر و مادر امپراتریس هو، القابی را به پدر و مادرش اعطا کرد: پدر متوفی او، هو ژن، عنوان پس از مرگی «ژنرال ارابه‌های سواره نظام» (車騎將軍) و «مارکی شوان‌دو از وویانگ» (舞陽宣德侯)؛ مادرش لقب «بانوی وویانگ» (舞陽君) را دریافت کردند.[۱۱]

در همان زمان، یکی از همسران امپراتور لینگ به نام بانوی زیبا وانگ (王美人) باردار شد. [الف] از آنجایی که می‌ترسید امپراتریس هو به فرزند وی آسیب برساند، سعی کرد با مصرف دارو جنین را سقط کند اما آسیبی به جنین نرسید او سپس در خواب رویاهایی در مورد خورشید دید. در سال ۱۸۱، پس از اینکه بانوی زیبا وانگ پسری به نام لیو شیه به دنیا آورد، امپراتریس هو دستور داد تا او را مسموم کنند. امپراتور لینگ هنگامی که متوجه این موضوع شد خشمگین شد و می‌خواست امپراتریس هو را خلع کند، اما خواجه‌ها موفق شدند امپراتور را متقاعد کنند تا از مجازات امپراتریس صرف نظر کند. لیو شیه بی مادر توسط مادربزرگش، امپراتریس بیوه دونگ، بزرگ شد و لقب «مرزبان [مارکی] دونگ» (董侯) به او داده شد.[۱۳]

هنگامی که مقامات و زیر دستان از امپراتور خواستند که یکی از پسرانش را به عنوان ولیعهد معرفی کند، امپراتور لینگ بین انتخاب لیو بیان و لیو شیه، دچار تردید شد. او احساس می‌کرد که لیو بیان برای امپراتور شدن مناسب نیست، زیرا او سبک سر بود و نمی‌توانست احترام مقامات و سایرین را داشته باشد، بنابراین لیو شیه را ترجیح می‌داد. با این حال، او نگران بود که اگر لیو شیه را انتخاب کند، امپراتریس هو برای کمک به برادر ناتنی‌اش هو جین که سمت ژنرال کل (大將軍) را در اختیار داشت و یک شخصیت بسیار با نفوذ در دربار امپراتوری بود مراجعه کند. او در نهایت هیچ‌یک از پسرانش را به عنوان ولیعهد معرفی نکرد.[۱۴]

به عنوان امپراتریس بیوه ویرایش

هنگامی که امپراتور لینگ در سال ۱۸۹ به شدت بیمار شد، مخفیانه پسر هشت ساله خود لیو شیه را به ژیان شو دستیار نزدیک و خواجه مورد اعتمادش سپرد. پس از مرگ امپراتور لینگ، جیان شو تلاش کرد تا هو جین را با حیله به کاخ بکشاند، او را به قتل برساند و سپس لیو شیه را بر تخت بنشاند. با این حال، پان ین (潘隱)، خواجه ای که از آشنایان هو جین بود، به ژنرال در مورد نقشه جیان شو هشدار داد. هو جین به اردوگاه نظامی خود بازگشت و وانمود کرد که بیمار است و هنگامی که به کاخ احضار شد با این بهانه از رفتن به کاخ خودداری کرد. نقشه جیان شو برای بر تخت نشاندن لیو شیه شکست خورد. سپس لیو بیان ۱۳ ساله بر تخت سلطنت نشست که در تاریخ به نام امپراتور شائو شناخته می‌شود. امپراتریس هو، به عنوان مادر امپراتور، عنوان امپراتریس بیوه را دریافت کرد و در جلسات دربار در کنار پسرش می‌نشست. از آنجایی که امپراتور شائو بسیار جوان بود، ژنرال هو جین و معلم بزرگ یوان وی (袁隗) به عنوان نایب‌السلطنه امپراتور انتخاب شدند.[۱۵][۱۶]

در تابستان ۱۸۹، پس از اینکه جیان شو فهمید که هو جین و زیردستانش در حال نقشه کشیدن برای از بین بردن او هستند، سعی کرد سایر خواجگان را متقاعد کند تا در نقشه ترور هو جین با او همکاری کنند. با این حال، گو شنگ (郭勝)، خواجه نزدیک به امپراتریس بیوه هو، آنها را متقاعد کرد تا از همکاری با جیان شو خودداری کنند. هو جین متعاقباً جیان شو را دستگیر و اعدام کرد و سپس کنترل واحدهای نظامی را که قبلاً تحت فرمان جیان شو بودند به دست گرفت.[۱۷] در پاییز ۱۸۹، یوان شائو به هو جین پیشنهاد داد تا جناح خواجه را از بین ببرد و قدرت خود را تحکیم کند. امپراتریس بیوه هو بلافاصله با این درخواست مخالفت کرد زیرا حذف خواجگان او را مجبور می‌کرد تا مرتباً با مردان روبه‌رو شود و این عمل به نظر او توهین آمیز و بی شرمانه بود. مادر امپراتریس بیوه هو (بانوی وویانگ) و هو میائو (何苗) از خواجگان رشوه دریافت کرده بودند تا از آنها محافظت کنند، بنابراین آنها نیز به شدت با نقشه هو جین مخالفت کردند و گفتند که بسیار مدیون خواجه‌ها هستند. (امپراتریس بیوه هو همسر امپراتور لینگ شد زیرا خواجه‌ها به او کمک کردند)[۱۸]

هو جین سپس به پیشنهاد دیگر یوان شائو توجه کرد: او مخفیانه به چند نفر از مقامات نظامی استانی یا جنگ سالاران (دونگ ژو، وانگ کوانگ، چیائو مائو و دینگ یوان) دستور داد تا نیروهای خود را به نزدیکی لوئویانگ، پایتخت امپراتوری هدایت کنند و آشکارا خواستار اعدام خواجه‌ها شوند - به امید اینکه با تحت فشار قرار دادن امپراتریس بیوه او را وادار به اقدام علیه خواجگان کنند. امپراتریس بیوه هو در ابتدا از آسیب رساندن به خواجه‌ها خودداری کرد، اما با نزدیک شدن نیروهای دونگ ژو به لوئویانگ، او به خواجه‌ها دستور داد کاخ را ترک کرده و به مناطق تحت کنترل خود بازگردند (بسیاری از خواجه‌ها توسط امپراتور لینگ عنوان مارکی را دریافت کرده بودند). ژانگ رانگ از خواهر امپراتریس بیوه که با پسر خوانده‌اش ازدواج کرده بود درخواست کرد تا به او کمک کند، بنابراین او این موضوع را به مادرش (بانو وویانگ) اطلاع داد که او نیز به نوبه خود با امپراتریس بیوه هو صحبت کرد. امپراتریس بیوه مجاب شد و خواجگان را به کاخ بازگرداند.[۱۹]

در اواخر اوت یا سپتامبر ۱۸۹، خواجه‌ها نقشه‌ای برای ترور هو جین ترتیب دادند. آنها یک فرمان سلطنتی جعلی به نام امپراتریس بیوه صادر کردند و به هو جین دستور دادند تا برای ملاقات با امپراتریس وارد قصر شود. هه جین در کمین قرار گرفت و به دست خواجگان که او را به خیانت متهم کرده بودند کشته شد.[۲۰] پس از مرگ هه جین، زیردستانش شامل وو کوانگ (吳匡) و ژانگ ژانگ (張璋) به همراه یوان شائو، یوان شو و دیگران، نیروهای خود را برای کشتن خواجگان و انتقام مرگ هو جین به سمت کاخ هدایت کردند. آنها هر کس را که شبیه خواجه‌ها بود، بلافاصله می‌کشتند. برخی از مردان جوان که موی صورت نداشتند، از شدت ناامیدی، شلوارهای خود را جلوی چشمان سربازان درمی‌آورند تا ثابت کنند که خواجه نیستند. در طول حمله، خواجه‌ها امپراتریس بیوه هو، امپراتور شائو و شاهزاده چنلیو (لیو شیه) را گروگان گرفتند و سعی کردند از قصر فرار کنند. لو ژی بر سر راه خواجه دوان گوئی (段珪) قرار گرفت و توانست امپراتریس را از دست او نجات داد.[۲۱] هو میائو که با خواجگان همفکر بود توسط برادر کوچکتر دونگ ژو، دونگ مین (董旻) کشته شد. بیش از ۲۰۰۰ نفر در حمله به کاخ کشته شدند.[۲۲] امپراتور شائو و شاهزاده چنلیو، که در طی هرج و مرج توسط خواجه‌ها از کاخ بیرون برده شده بودند، سرانجام در نزدیکی ساحل رودخانه پیدا شدند و توسط لو ژی و مین گونگ (閔貢) به سلامت به کاخ بازگردانده شدند.[۲۳]

مرگ ویرایش

جنگ سالار دونگ ژو در نهایت نیروهای خود را وارد لوئویانگ، پایتخت امپراتوری کرد و از خلاء قدرت برای به دست گرفتن کنترل دولت مرکزی هان استفاده کرد. در ۲۸ سپتامبر ۱۸۹،[۲۴] او امپراتور شائو (رتبه او به «شاهزاده هونگ‌نونگ» تنزل یافت) را برکنار و لیو شیه (شاهزاده چنلیو) را به عنوان امپراتور به تخت نشاند. امپراتریس بیوه هو با ناراحتی شاهد برکناری پسرش از تاج و تخت بود، در حالی که مقامات تنها نظاره گر وقایع بودند و از ترس دشمنی با دونگ ژو جرأت نمی‌کردند چیزی در این مورد بگویند. دونگ ژو متعاقباً امپراتریس بیوه هو را به کاخ یونگ‌آن (永安宮) منتقل کرد و سپس او را مسموم کرد. او همچنین مادر امپراتریس، بانو وویانگ (舞陽君) را کشت. دونگ ژو سپس امپراتور شیان را مجبور کرد تا در مراسم تشییع جنازه امپراتریس در ۲۹ اکتبر ۱۸۹[۲۵] در روستای فونگ چانگ (奉常亭) که در اطراف پایتخت قرار داشت، شرکت کند. مقاماتی که در مراسم تشییع جنازه شرکت کردند فاقد لباس مناسب عزاداری بودند زیرا لباس‌های رنگی ساده به تن داشتند. مراسم برگزار شده با موقعیت او به عنوان امپراتریس بیوه مناسب نبود. او در آرامگاه ون‌ژائو (文昭陵) در کنار امپراتور لینگ و به عنوان امپراتریس دفن شد این در حالی بود که او عنوان امپراتریس بیوه را داشت. از او با عنوان پس از مرگی «امپراتریس لینگسی» (靈思皇后) تجلیل شد.[۲۶][۲۷]

یادداشت ویرایش

  1. بانوی زیبا وانگ (王美人) اهل ایالت ژائو (趙國؛ در هبی کنونی) بود. پدربزرگ او، وانگ بائو (王苞)، به عنوان ژنرال خاندان برای همه اهداف (五官中郎將) در دربار امپراتوری هان خدمت کرد. او نه تنها چهره‌ای زیبا داشت بلکه در هنر و ریاضیات نیز با استعداد بود. پس از مرگ بانو وانگ، امپراتور لینگ اغلب با نوشتن شعری که به او تقدیم شده بود، سوگواری می‌کرد.[۱۲]

منابع ویرایش

  1. Both Annals of the Later Han by Yuan Hong and Liu Xie's biography in Book of the Later Han recorded that Empress Dowager He was killed by Dong Zhuo on the bingzi day of the 9th month of the 6th year of the Zhongping era of Liu Hong's reign. This corresponds to 30 Sep 189 in the proleptic Gregorian calendar.[(中平六年九月)丙子,太后何氏崩,董卓杀之也。] Houhanji vol. 25
  2. (何進字遂高,南陽宛人也。異母女弟選入掖庭為貴人,有寵於靈帝,...) Houhanshu vol. 69.
  3. (《英雄记》云:苗,太后之同母兄,... )Yingxiong Ji annotation in Sanguozhi vol.06
  4. (張讓子婦,太后之妹也。) Houhanshu vol. 69.
  5. (靈思何皇后諱某,南陽宛人。家本屠者,以選入掖庭。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  6. (風俗通曰,漢以八月筭人。后家以金帛賂遺主者以求入也。) Annotation in Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  7. (長七尺一寸。生皇子辯,養於史道人家,號曰史侯。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  8. (道人謂道術之人也。獻帝春秋曰:「靈帝數失子,不敢正名,養道人史子眇家,號曰史侯。」) Annotation in Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  9. (拜后為貴人,甚有寵幸。性彊忌,後宮莫不震懾。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  10. According to Liu Hong's biography in Book of the Later Han, Lady He was made empress on the jisi day of the 12th month of the 3rd year of the Guanghe era of Liu Hong's reign. This corresponds to 08 Jan 181 in the proleptic Gregorian calendar. [(光和三年)十二月己巳,立贵人何氏为皇后.] Houhanshu vol. 08
  11. (光和三年,立為皇后。明年,追號后父真為車騎將軍、舞陽宣德侯,因封后母興為舞陽君。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  12. (王美人,趙國人也。祖父苞,五官中郎將。美人豐姿色,聦敏有才明,能書會計,以良家子應法相選入掖庭。帝愍協早失母,又思美人,作追德賦、令儀頌。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  13. (時王美人任娠,畏后,乃服藥欲除之,而胎安不動,又數夢負日而行。四年,生皇子恊,后遂酖殺美人。帝大怒,欲廢后,諸宦官固請得止。董太后自養協,號曰董侯。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  14. (初,何皇后生皇子辯,王貴人生皇子協。羣臣請立太子,帝以辯輕佻無威儀,不可為人主,然皇后有寵,且進又居重權,故乆不決。) Houhanshu vol. 69.
  15. (六年,帝疾篤,屬協於蹇碩。碩旣受遺詔,且素輕忌於進兄弟,及帝崩,碩時在內,欲先誅進而立協。及進從外入,碩司馬潘隱與進早舊,迎而目之。進驚,馳從儳道歸營,引兵入屯百郡邸,因稱疾不入。碩謀不行,皇子辯乃即位,何太后臨朝,進與太傅袁隗輔政,錄尚書事。) Houhanshu vol. 69.
  16. (中平六年,帝崩,皇子辯即位,尊后為皇太后。太后臨朝。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  17. (進素知中官天下所疾,兼忿蹇碩圖己,及秉朝政,陰規誅之。 … 進乃使黃門令收碩,誅之,因領其屯兵。) Houhanshu vol. 69.
  18. (袁紹復說進曰:「前竇武欲誅內寵而反為所害者, … 我柰何楚楚與士人對共事乎?」進難違太后意,且欲誅其放縱者。紹以為中官親近至尊,出入號令,今不悉廢,後必為患。而太后母舞陽君及苗數受諸宦官賂遺,知進欲誅之。數白太后,為其障蔽。又言:「大將軍專殺左右,擅權以弱社稷。」太后疑以為然。中官在省闥者或數十年,封侯貴寵,膠固內外。進新當重任,素敬憚之,雖外收大名而內不能斷,故事乆不決。) Houhanshu vol. 69.
  19. (進謀積日,頗泄,中官懼而思變。張讓子婦,太后之妹也。讓向子婦叩頭曰:「老臣得罪,當與新婦俱歸私門。惟受恩累世,今當遠離宮殿,情懷戀戀,願復一入直,得暫奉望太后、陛下顏色,然後退就溝壑,死不恨矣。」子婦言於舞陽君,入白太后,乃詔諸常侍皆復入直。) Houhanshu vol. 69.
  20. (八月,進入長樂白太后,請盡誅諸常侍以下,選三署郎入守宦官廬。諸宦官相謂曰:「大將軍稱疾不臨喪,不送葬,今欻入省,此意何為?竇氏事竟復起邪?」又張讓等使人潛聽,具聞其語,乃率常侍段珪、畢嵐等數十人,持兵竊自側闥入,伏省中。及進出,因詐以太后詔召進。入坐省闥,讓等詰進曰:「天下憒憒,亦非獨我曹罪也。先帝甞與太后不快,幾至成敗,我曹涕泣救解,各出家財千萬為禮,和恱上意,但欲託卿門戶耳。今乃欲滅我曹種族,不亦太甚乎?卿言省內穢濁,公卿以下忠清者為誰?」於是尚方監渠穆拔劔斬進於嘉德殿前。讓、珪等為詔,以故太尉樊陵為司隷校尉,少府許相為河南尹。尚書得詔板,疑之,曰:「請大將軍出共議。」中黃門以進頭擲與尚書,曰:「何進謀反,已伏誅矣。」) Houhanshu vol. 69.
  21. (進部曲將吳匡、張璋,素所親幸,在外聞進被害,欲將兵入宮,宮閤閉。袁術與匡共斫攻之,中黃門持兵守閤。會日暮,術因燒南宮九龍門及東西宮,欲以脅出讓等。讓等入白太后,言大將軍兵反,燒宮,攻尚書闥,因將太后、天子及陳留王,又劫省內官屬,從複道走北宮。尚書盧植執戈於閣道䆫下,仰數段珪。段珪等懼,乃釋太后。太后投閣得免。) Houhanshu vol. 69.
  22. (匡遂引兵與董卓弟奉車都尉旻攻殺苗,弃其屍於苑中。紹遂閉北宮門,勒兵捕宦者,無少長皆殺之。或有無須而誤死者,至自發露然後得免。死者二千餘人。) Houhanshu vol. 69.
  23. (張讓、段珪等困迫,遂將帝與陳留王數十人步出穀門,奔小平津。公卿並出平樂觀,無得從者,唯尚書盧植夜馳河上,王允遣河南中部掾閔貢隨植後。貢至,手劔斬數人,餘皆投河而死。明日,公卿百官乃奉迎天子還宮,以貢為郎中,封都亭侯。) Houhanshu vol. 69.
  24. According to Liu Hong's biography in Book of the Later Han, Liu Bian was deposed by Dong Zhuo on the jiaxu day of the 9th month of the 6th year of the Zhongping era of Liu Hong's reign. This corresponds to 28 Sep 189 on the proleptic Gregorian calendar. [(中平六年)九月甲戌,董卓废帝为弘农王。] Houhanshu, vol. 08
  25. According to Annals of the Later Han by Yuan Hong, Lady He's funeral took place on the yisi day of the 10th month of the 6th year of the Zhongping era of Liu Hong's reign. This corresponds to 29 Oct 189 in the proleptic Gregorian calendar.[(中平六年)冬十月乙巳,葬灵思何皇后。] Houhanji vol. 25
  26. (董卓遂廢帝,又迫殺太后,殺舞陽君,何氏遂亡,而漢室亦自此敗亂。) Houhanshu vol. 69.
  27. (并州牧董卓被徵,將兵入洛陽,陵虐朝庭,遂廢少帝為弘農王而立協,是為獻帝。扶弘農王下殿,北面稱臣。太后鯁涕,羣臣含悲,莫敢言。董卓又議太后踧迫永樂宮,至令憂死,逆婦姑之禮,乃遷於永安宮,因進酖,弒而崩。在位十年。董卓令帝出奉常亭舉哀,公卿皆白衣會,不成喪也。合葬文昭陵。) Houhanshu vol. 10 (Part 2).
  • فن، یه (قرن پنجم). کتاب هان متأخر (هوهانشو).
خانواده سلطنتی چینی
پیشین:
امپراتریس سونگ
امپراتریس سلسله هان شرقی
۱۸۰–۱۸۹
پسین:
امپراتریس فو شو