مناظره بین گوسفند و غله
مناظره بین گوسفند و غله یکی از اساطیر آفرینش سومری است.
ژانر ویرایش
مناظرات رسمی، در دربار پادشاهان سلسله سوم اوریم، سرگرمی رایجی بود. اسنادی به دست آمده که نشان می‌دهد به بازیگران مبلغی پرداخت می‌شده است. معمولا مناظره بین دو پدیده طبیعی، حیوان و یا شی انجام می‌شده که در زندگی انسان نقش مهمی دارند: زمستان و تابستان؛ پرنده و ماهی؛ گوسفند و غله؛ درخت و نِی؛ نخل خرما و درخت گز؛ کج‌بیل و خیش؛ نقره و مس.[۱] در مناظره، به مرور مناقشه بالا می‌گیرد. هر یک از شرکت‌کنندگان سعی می‌کند حضار را به اهمیت بیشتر خود برای انسان آگاه کند. در پایان، معمولا یک خدا و یا پادشاه برنده را اعلام می‌کند.[۱]
این ژانر علاوه بر دربار، در دوره بابلی باستان در مدرسه‌های کاتبی نیز رایج بود.[۲]
خلاصه ویرایش
مناظره بین گوسفند و غله با اسطوره آفرینش آغاز می‌شود (سطرهای ۱ تا ۴۲). جهانِ پیش از گوسفند و غله به تصویر کشیده می‌شود که در آن، خدایان در «تپه مقدس» زندگی می‌کنند. این تپه، مکانی اسطوره‌ای است که در آن هنوز آسمان و زمین از یکدیگر جدا نشده‌اند. ظاهرا، انسان در پای این تپه ساکن است و خدایان نهایتا به آنها گوسفند و غله را می‌بخشند.[۳] تجسم شخصیت گوسفند و غله پس از نوشیدن شراب و آبجو به مشاجره می‌پردازند. گوسفند برای گوشت، شیر، پشم و دل‌وروده‌اش مفید است و می‌توان از پوستش، مَشک چرمی و صندل ساخت. از غله، نان به دست می‌آید و برای تهیه آبجو به کار می‌رود و نیز خوراک گوسفند است.[۴]
در پایان انکی به انلیل توصیه می‌کند که غله برنده اعلام شود.[۴]
متن ویرایش
جهانی تصویر می‌شود که خدایان آنوناکی و انسان در آن حضور دارند. انسان‌ها بدون پوشش هستند و به جای نان، علف می‌خورند.[۵] در این متن، پس از مقدمهٔ کیهانی طولانی، سخن از جشنی است که احتمالا در زمان برداشت انجام می‌شده است. برای تهیه متن، از ۳۹ نسخه منتشر شده استفاده شده است.[۲]
تفسیر ویرایش
این دسته از اساطیر معمولا رویکرد سومریان به محیط را به خوبی نشان می‌دهند. با این حال، در واقع برآوردهای انسانی هستند.[۱] ظاهرا در مناظره بین گوسفند و غله، غله مفیدتر برای انسان تشخیص داده می‌شود (اشاره به این موضوع که انسان بدون حیوانات خانگی قادر به زندگی است اما نه بدون نان). در واقعیت، توازن استدلال هر دو طرف برابر است.[۴][الف]
یادداشت‌ها ویرایش
- ↑ مقدمه ۴۷ صفحه‌ای درباره ادبیات سومری + گیلگمش، انکیدو جهان زیرین ص۳۱ تا ۴۰، داستان طوفان ص۲۱۲ تا ۲۱۵، دو اسطوره آفرینش سومری، همراه با واژه‌نامه اسامی خاص سومری
پانویس ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Black 2006, p. 225.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Halo & Younger Jr. 2003, p. 575.
- ↑ Black 2006, pp. 225-226.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ Black 2006, p. 226.
- ↑ Black 2006, pp. 226-229.
منابع ویرایش
- Black, Jeremy A. (2006). The Literature of Ancient Sumer. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-929633-0. Retrieved 2023-04-09.
- Hallo, William W.; Younger Jr., K. Lawson (2003) [1997]. The Context of Scripture, Volume One: Canonical Compositions from the Biblical World. Netherlands: Brill. ISBN 90-04-135677.
برای مطالعه بیشتر ویرایش
- Hallo, William W.; Younger Jr., K. Lawson (2000). The Context of Scripture, Volume Two: Monumental Inscriptions from the Biblical World. Netherlands: Brill. ISBN 90-04-10619-7.
- Hallo, William W.; Younger Jr., K. Lawson (2002). The Context of Scripture, Volume Three: Archival Documents from the Biblical World. Netherlands: Brill. ISBN 90-04-10620-0.
- Younger Jr., K. Lawson (2017). The Context of Scripture, Volume Four: Supplements. Netherlands: Brill.
- Samuel Noah Kramer (1959). History begins at Sumer. Doubleday. ISBN 9780385094054. Retrieved 23 May 2011.
- Samuel Noah Kramer (1961). Sumerian mythology: a study of spiritual and literary achievement in the third millennium B.C. Forgotten Books. pp. 105–. ISBN 978-1-60506-049-1. Retrieved 23 May 2011.
- Samuel Noah Kramer (1964). The Sumerians: their history, culture and character. University of Chicago Press. pp. 218–. ISBN 978-0-226-45238-8. Retrieved 23 May 2011.