ابو الحکم منذر بن محمد امیر قرطبه و از امرای اندلس است. منذر (قرطبه) پس از دریافت خبر مرگ پدرش محمد بن عبدالرحمن برای بدست آوردن تاج و تخت راهی قرطبه شد. از همان ابتدای شروع سلطنتش با شورش‌هایی مواجه گشت که از زمان پدرش شروع شده بودند و با شنیدن خبر مرگ پدرش جانی تازه یافته بودند.[۱][۲][۳][۴]

ابوالحکم منذر بن محمد
ششمین امیر خلافت اموی در اندلس
امیر خلافت اموی در اندلس
سلطنت۸۸۶–۸۸۸
رسیدن به امارت اندلس۸۸۶ (۴۴ سال)
پس ازمحمد یکم
پیش ازعبدالله بن محمد
زاده۱ ژانویهٔ ۸۴۲
قرطبه
درگذشته۱ ژانویهٔ ۸۸۸ (۴۶ سال)
قرطبه
آرامگاهببشتر
فرزند(ان)۸ پسر ۵ دختر : عاصی • قاسم • عبیدالله • ابراهیم • احمد • هشام • مطرّف • عثمان.
نام کامل
کنیه: ابوالحکم
نام عربی:منذر بن محمد بن عبدالرحمن بن حکم بن هشام بن عبدالرحمن بن معاویه بن هشام بن عبدالملک بن مروان بن حکم بن ابی عاص بن امیه
دودمانخاندان اموی (شاخه اندلس)
پدرمحمد یکم
مادرأثل (أم ولد)

مواجهه با دربار ویرایش

در همان ابتدای امر مسند قضا را از سلیمان بن اسود گرفت و آن را به ابو معاویه بن زیاد سپرد. تمام بن علقمه و محمد بن جعور را نیز در مقام خود بازآورد.[۵] همچنین به ابو عروه و حفص بن بسیل فرمان داد تا هاشم بن عبد العزیز حاجب دربار و تمام بستگانش را دستگیر و اعدام کنند و عبد الرحمان بن امیه را به جای حاجب مقتول برگزید.[۶][۷]

سرکوبی شورش‌ها ویرایش

منذر بی درنگ پس از رسیدن به حکومت اندلس شخصاً علیه یاغیان و گردنکشان قدم به میدان گذاشت. نخستین سپاه تابستانی خود را در به فرماندهی محمد بن لب به منطقه البه و قلاع فرستاد که موجب کشتار جمع زیادی از مسیحیان و دست یابی به انبوهی از غنایم و اسیران شد.[۸][۹] در همین زمان اهالی طلیطله با گروهی از مردم بربر ساکن در شهر ترجیله بر ضد منذر متحد شدند که منذر آنان را شکست داد و شماری زیادی را کشت ولی تا پایان حکمت خود چندین بار مجبور به سرکوبی عصیان در این منطقه شد.[۱۰][۱۱] آنچه بیش از همه منذر را به خود مشغول داشت پایان دادن به کار عمر بن حفصون بود که در جنوب شورش کرده بود و ارشدونه و مالقه و جیان و استجه و غیره را در تصرف خود گرفت و همه عصیانگران در سراسر اندلس بدو پیوستند.[۱۲][۱۳][۱۴][۱۵] در تابستان ۲۷۳ ه‍.ق منذر سپاهی به فرماندهی عبدالله بن مضر و ایدون فتی به ناحیه قبره اندلس گسیل داشت که با برخی نیروهای ابن حفصون جنگید و به دژها و قلاع تحت امر وی حمله برد.[۱۶] در بهار سال ۲۷۴ ه‍.ق منذر شخصاً جهت سرکوبی شورش به طرف منطقه قبره حرکت کرد و آنجا را گشود و سپس دژ ببشتر مقر اصلی ابن حفصون را در محاصره گرفت در همین زمان به ارشدونه حمله برد و آنجا را تسخیر کرد.[۱۷][۱۸] ابن عیشون حاکم ارشدونه و انصارش را اسیر کرد و به قرطبه فرستاد و در آنجا اعدام کرد. همچنین به چند دژ و شهر در کوه باغه که تحت رهبری بنی مطروح از متحدان ابن حفصون بود حمله برد و آنجا را فتح کرد و رهبرانشان را در قرطبه اعدام کرد.[۱۹] در خلال محاصره ببشتر و در حالی که ابن حفصون در حال سقوط بود ناگهان منذر بیمار شد و برادرش عبدالله بن محمد را از قرطبه برای ادامه محاصره فرا خواند تا محاصره را ادامه دهد. منذر در همین زمان در ۱۵ صفر ۲۷۵ ه‍.ق به مرگ ناگهانی در گذشت و این پایانی بود بر حکومت کوتاه او و فاجعه‌ای برای اندلس.[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]

پانویس ویرایش

  1. عبدالله عنان، تاریخ دولت اسلامی در اندلس، ۳۴۸–۳۴۲.
  2. آیتی، آندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا، ۷۲ و ۷۳.
  3. ابن قوطیه، تاریخ فتح اندلس، ۱۲۰–۱۱۷.
  4. مجید نعنعی، دولت امویان در اندلس، ۲۵۹–۲۵۳.
  5. ابن قوطیه، تاریخ فتح اندلس، ۱۲۰–۱۱۷.
  6. ابن قوطیه، تاریخ فتح اندلس، ۱۲۰–۱۱۷.
  7. عبدالله عنان، تاریخ دولت اسلامی در اندلس، ۳۴۸–۳۴۲.
  8. مجید نعنعی، دولت امویان در اندلس، ۳۵۹–۳۵۳.
  9. عبدالله عنان، کتاب تاریخ دولت اسلامی در اندلس، ۳۴۸–۳۴۲.
  10. مجید نعنعی، دولت امویان در اندلس، ۲۵۹–۲۵۳.
  11. عبدالله عنان، تاریخ دولت اموی در اندلس، ۲۴۸–۲۴۲.
  12. عبدالله عنان، تاریخ دولت اسلامی در اندلس، ۳۴۸–۳۴۲.
  13. آیتی، آندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا، ۷۲ و ۷۳.
  14. ابن قوطیه، تاریخ فتح اندلس، ۱۲۰–۱۱۷.
  15. مجید نعنعی ۱۳۸۰، دولت امویان در اندلس، ۲۵۹–۲۵۳.
  16. مجید نعنعی، دولت امویان در اندلس، ۲۵۹–۲۵۳.
  17. آیتی، آندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا، ۷۲،۷۳.
  18. مجید نعنعی، دولت امویان در اندلس، ۲۵۹–۲۵۳.
  19. مجید نعنعی، دولت امویان در اندلس، ۲۵۹–۲۵۳.
  20. عبدالله عنان، تاریخ دولت اسلامی در اندلس، ۳۴۸–۳۴۲.
  21. آیتی، آندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا، ۷۲ و ۷۳.
  22. ابن قوطیه، کتاب تاریخ فتح اندلس، ۱۲۰–۱۱۷.
  23. مجید نعنعی، دولت امویان در اندلس، ۲۵۹–۲۵۳.

منابع ویرایش

  • نعنعی، عبد المجید (۱۳۸۰). دولت امویان در اندلس. ترجمهٔ محمد سپهری. حوزه و دانشگاه.
  • عبدالله عنان، محمد (۱۳۷۹). تاریخ دولت اسلامی در اندلس. ج. اول. ترجمهٔ عبد المحمد آیتی. کیهان.
  • آیتی، محمد ابراهیم (۱۳۶۶). آندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا. دانشگاه تهران.
  • ابن قوطیه (۱۳۷۸). ابراهیم ابیاری، ویراستار. تاریخ فتح اندلس. ترجمهٔ حمیدرضا شیخی. آستان قدس رضوی.