منیره‌خانم

منیره‌خانم (۱۸۴۷–۲۸ آوریل ۱۹۳۸) همسر عبدالبهاء، از چهره‌های برجستهٔ آیین بهائی بود. خاطرات او نخستین بار در سال ۱۹۲۴ چاپ شده‌است.

آرامگاه منیره‌خانم در باغ یادبود در مرکز جهانی بهائی.

دوران کودکی و سال‌های اولیه

منیره‌خانم، با نام اصلی فاطمه نهری، فرزند ارشد محمدعلی نهری و همسرش زهرا بود که در اصفهان به دنیا آمد. خاندان نهری خانواده‌ای سرشناس در این شهر بودند، و خانوادهٔ او از نخستین گروندگان به آیین بابی در اصفهان بودند که بعدها از بهائیان برجستهٔ ایران شدند. این خانواده همچنین با اعیان و روحانیون عالی‌رتبهٔ شهر، ارتباط زیادی داشت. دایی‌اش در چهارده‌سالگی به سبب مذهبش در ایران کشته شد. منیره در سال ۱۸۴۷ زاده شد، زمانی که والدین او تصور می‌کردند که هرگز صاحب فرزند نخواهند شد.

ازدواج

در سال ۱۸۷۱، بهاءالله و آسیه‌خانم از وی خواستگاری کردند تا به همسری عبدالبهاء درآید و او سفری به عکا، اسرائیل انجام داد. خواهر عبدالبهاء می‌گوید که والدینش منیره را پسندیده بودند، زیرا او «بسیار زیبا و دوست‌داشتنی و از هر نظر یک زوج مناسب» بود. والدین عبدالبهاء باور داشتند که زمان ازدواج او فرا رسیده‌است، و با وجود این‌که چندین زن جوان را به عنوان عروس احتمالی در نظر گرفته بودند، عبدالبهاء توضیح داد که نمی‌خواهد با آن‌ها ازدواج کند. سفر منیره‌خانم با خروج از اصفهان با همراهی برادر کوچک‌ترش آغاز شد. سپس به زیارت خانهٔ باب رفت و با خدیجه بگم همسر باب را دیدار کرد. خدیجه داستان‌های زیادی دربارهٔ زندگی باب برای منیره نقل کرد. او با اعضای خانوادهٔ باب نیز آشنا شد (بیشتر آن‌ها نسبت به دین باب خشمگین یا بی‌تفاوت بودند). سفر به شیراز برای منیرهٔ جوان بسیار لذت‌بخش بود.

او در اواسط سال ۱۸۷۲ به عکا رفت و تا زمان نامزدی در خانهٔ میرزا موسی اقامت کرد. منیره در ملاقات، فوراً دلبستهٔ عبدالبهاء جوان شد. عبدالبهاء تمایل چندانی به ازدواج نشان نمی‌داد تا این‌که در سال ۱۸۷۲ با منیره‌خانم ۲۴ ساله ملاقات کرد. پس از پنج ماه نامزدی، این زوج سرانجام ازدواج کردند. بهاءالله فاطمه را با نام منیره (منور) نامیده‌اند.

این زوج در ۸ مارس ۱۸۷۳ در خانهٔ عبود ازدواج کردند. منیره‌خانم بیست و پنج ساله بود و عبدالبهاء بیست و هشت سال داشت. آن‌ها دارای ۹ فرزند شدند: حسین افندی (درگذشتهٔ ۱۳۰۵/۱۸۸۷، پنج ساله)، مهدی (درگذشته در سن دو و نیم سالگی)، طوبی (درگذشت زمانی در عکا)، فؤادیه (درگذشته در کودکی). و روح‌انگیز (درگذشته در ۱۸۹۳، او نوهٔ مورد علاقهٔ بهاءالله بود) او بعداً به تلخی چنین تأمل کرد: «پنج نفر از فرزندانم در آب و هوای مسموم عکا درگذشتند». چهار فرزند تا بزرگسالی زنده ماندند که همگی دختر بودند. ضیاییه خانم (مادر شوقی افندی) (درگذشتهٔ ۱۹۵۱) طوبی خانم (۱۸۸۰–۱۹۵۹) روحی خانم و منوره‌خانم (د. 1971). منوره‌خانم از نظر عاطفی بسیار به فرزندانش وابسته بود و به همسرش فداکار بود.

درگذشت

منیره‌خانم در آوریل ۱۹۳۸ در سن ۹۱ سالگی درگذشت.

او در نزدیکی آرامگاه باب در باغ یادبود در مرکز جهانی بهائی به خاک سپرده شده‌است.

منابع

• Balyuzi, Hasan (2000). Baháʼu'lláh, King of Glory. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-328-3.
• Blomfield, Lady Sara Louisa (1975) [1940]. The Chosen Highway. London, UK: Baháʼí Publishing Trust. ISBN 0-87743-015-2.
• Esslemont, J.E. (1980). Baháʼu'lláh and the New Era (5th ed.). Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. ISBN 0-87743-160-4.
• Gail, Marzieh (1987). Summon Up Remembrance. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 978-0-85398-258-6.
• Khan, J.A.; Khan, P. (2003). Advancement of Women: A Baháʼí Perspective. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. ISBN 1-931847-03-7.
• Khanum, Munirih (1987). Sammireh Anwar Smith (ed.). Memoirs and Letters. Los Angeles, USA: Kalimat Press. ISBN 0-933770-51-0.
• Ma'ani, Baharieh Rouhani (2008). Leaves of the Twin Divine Trees. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 978-0-85398-533-4.
• Phelps, Myron Henry (1912). Life and Teachings of Abbas Effendi. New York: GP Putman's Sons. pp. xliii, 78, 90. ISBN 978-0-524-00955-0.
• Smith, Peter (2000). A Concise Encyclopedia of the Baháʼí Faith. Oxford: Oneworld Publications. ISBN 1-85168-184-1.
• Taherzadeh, Adib (2000). The Covenant of Baha'u'llah. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-344-5.
• Taherzadeh, A. (1977). The Revelation of Baháʼu'lláh, Volume 2: Adrianople 1863-68. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-071-3.
• Taherzadeh, A. (1972). The Covenant of Baháʼu'lláh. Oxford, UK: George Ronald. p. 357. ISBN 0-85398-344-5.