موزه قاجار

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

موزهٔ قاجار یکی از موزه‌های شهر تبریز است و در محل خانهٔ امیرنظام گروسی و در محلهٔ ششگلان (منطقهٔ ۱۰ شهرداری)[۱] تأسیس شده‌است. موزهٔ قاجار در سال ۱۳۸۵ خورشیدی پس از مرمت و بازسازی، به‌طور رسمی راه‌اندازی گردید.

موزهٔ قاجار
(خانهٔ امیرنظام)
Map
نامموزهٔ قاجار
(خانهٔ امیرنظام)
کشورایران
شهرستانتبریز
بخشمنطقهٔ ۱۰
اطلاعات اثر
کاربریخانه، موزه
دیرینگیقاجاریان
دورهٔ ساخت اثرقاجاریان
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۷۴۹
تاریخ ثبت ملی۳۱ تیر ۱۳۷۵

خانهٔ امیرنظام گروسی که در دورهٔ ناصرالدین‌شاه، در زمان پیشکاری امیرنظام گروسی و توسط وی ساخته شده‌است. این بنا در تاریخ ۳۱ تیر ۱۳۷۵ توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خریداری شد و با شمارهٔ ۱۷۴۹ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.[۲]

پس از مرمت و بازسازی بنا با حفظ ویژگی‌های معماری و شاخص‌های سنتی بنا به عنوان موزه قاجار مورد استفاده قرار گرفت. این موزه در نزدیکی مقبرةالشعرا تبریز که مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر نامی ایرانی از جمله شهریار، قطران تبریزی، اسدی توسی، ظهیرالدین فاریابی و خاقانی شروانی است، قرار دارد.[۳]

ویژگی‌های معماری

ویرایش

عمارت امیرنظام در دو طبقه و با زیربنای ۱۵۰۰ مترمربع ساخته شده‌است. ساختمان مشتمل بر دو حیاط اندرونی و بیرونی و دارای باغچه‌ها و حوض‌هایی است. ۱۶ ستون با سرستون‌های مربوطه، ایوان سراسری را نگه داشته‌اند. در طبقهٔ بالا پنجره‌های مشبک ارسی با شیشه‌های رنگی، گچبری‌های نمای شمالی و جنوبی، و همچنین آینه‌کاری‌ها و گچبری‌های تالارهای داخلی و طنبی‌ها به چشم می‌خورند و در زیرزمین حوض‌خانه وسیعی وجود دارد که یکی از قسمت‌های جالب بنا است. ستون‌های استوار حوضخانه و آجرکاری سقف آن نیز قابل توجه است.[۴]

تالارهای موزه

ویرایش

طبقه اول

ویرایش
  • تالار سکه
  • تالار بافته
  • تالار چینی
  • تالار آبگینه
  • تالار فلزات
  • تالار موسیقی
  • تالار خاتم

زیرزمین

ویرایش
  • تالار سنگ
  • تالار اسلحه
  • تالار رجال و فرامین
  • تالار معماری و شهرسازی
  • تالار قفل
  • تالار فانوس

نگارخانه

ویرایش

پانویس

ویرایش
  1. «تقسیم‌بندی مناطق دهگانه شهرداری تبریز» (PDF). اداره کل راه و شهرسازی استان آذربایجان شرقی. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۹ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۵ مهٔ ۲۰۲۰.
  2. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. «آشنایی با خانه امیر نظام گروسی - آذربایجان‌شرقی». وبگاه روزنامه همشهری. ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۰.
  4. راهنمای موزه، معاونت فرهنگی و ارتباطات سازمان میراث فرهنگی آذربایجان شرقی سال ۱۳۸۶

منابع

ویرایش

جستارهای وابسته

ویرایش

پیوند به بیرون

ویرایش