نحو

نحو یا جمله‌شناسی به دانش مطالعهٔ قواعد مربوط به نحوهٔ ترکیب و در کنار هم آمدن واژه‌ها به‌منظور ایجاد و درک جملات در یک زبان اطلاق می‌شود. پدید آورنده این زبان علی ابن ابی طالب است که با دستور به یکی از صحابه خود به نام ابوالاسود دوئلی این راه را ادامه دهد

این شاخهٔ مهم از دستور هر زبان، نظام‌مندی و خلاقیت فراوانی را طلب می‌کند. درست است که انسان‌ها می‌توانند مجموعه کلمات یک جمله را با ترتیب گوناگونی در کنار هم قرار دهند، ولی تمامی آن‌ها جملات معنی‌دار نخواهد شد.

1. مرد خرید کتاب را.
2. مرد کتاب را خرید.

در اینجا، جملهٔ اول غیرمجاز است از نظر زبان فارسی و بر اساس گرامر زبان انگلیسی مرتب شده‌است (.He bought the book)؛ ولی، دومی، که درست همان مجموعهٔ کلمات را داراست، ساختاری قابل قبول از نظر قواعد و دستورهای نحویِ زبان فارسی دارد.

جستارهای وابسته

• سیبویه
• ابوالاسود دؤلی
• صرف

منابع

• نحو زبان فارسی برپایهٔ نظریهٔ حاکمیت و مرجع‌گزینی، سیدعلی میرعمادی، تهران: انتشارات سمت، ۱۳۷۶
• گفتارهایی در نحو، محمد راسخ مهند، تهران: نشر مرکز، ۱۳۸۸

• Crystal, D. , The Cambridge Encyclopedia of Language, 2nd edition, Cambridge University Press, 1996. ISBN 0-521-55967-7
• O'Grady, W. , Dobrovolsky, M. , and Aronoff, M. , Contemporary Linguistics, An Introduction, 2nd edition, St. Martin Press, Inc. , 1993. ISBN 0-312-06780-1

پیوند به بیرون

• پیکرهٔ وابستگی نحوی زبان فارسی مجوعه‌ای شامل حدود ۳۰هزار جملهٔ برچسب‌خورده با اطلاعات نحوی بر اساس دستور وابستگی.
• وبگاه زبان فارسی
• مشخصه‌های معنایی به «نحو» مربوطند