هومی جی. بهابها
هومی جهانگیر بهابها (انگلیسی: Homi J. Bhabha) (زاده ۳۰ اکتبر ۱۹۰۹ – درگذشته ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۶۶) یکی از زرتشتیان پارسیان هند، فیزیکدان و پدر برنامهٔ هسته‌ای آن کشور بود.[۲] او مدیر بنیانگذار و استاد فیزیک در انستیتوی تحقیقات بنیادی تاتا (TIFR) و همچنین مدیر مؤسس سازمان انرژی اتمی، ترومبای (AEET) هندوستان بود که هم‌اکنون به افتخار وی به عنوان مرکز تحقیقات اتمی بها بها نامگذاری شده است. TIFR و AEET سنگ بنای توسعه هند برای سلاح‌های هسته ای بودند که بهابها به عنوان مدیر بر آنها نظارت داشت.[۳][۴]
هومی جهانگیر بهابها | |
|---|---|
 هومی باباها (۱۹۰۹–۱۹۶۶) | |
| نام هنگام تولد | هومی جهانگیر بهابهازبان هندی: होमी भाभा |
| زادهٔ | ۳۰ اکتبر ۱۹۰۹ |
| درگذشت | ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۶۶ (۵۶ سال) |
| ملیت | هند |
| شهروندی | هند |
| محل تحصیل | کالج الفینستون مؤسسه سلطنتی علوم دانشگاه کمبریج |
| شناخته‌شده برای | برنامه هسته ای هند پرتو کیهانی ذره نقطه‌ای |
| جوایز | پادما بوشان (۱۹۵۴) انجمن سلطنتی[۱] |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | فیزیک هسته‌ای |
| محل کار | کمیسیون انرژی اتمی هند مؤسسه تحقیقات بنیادی تاتا آزمایشگاه کاوندیش مؤسسه دانش هند تأسیسات انرژی اتمی ترومبای |
| استاد راهنما | هارتلی اچ فاولر |
| دیگر راهنمایان دانشگاهی | پل دیراک |
| یادداشت‌ها | |
سالهای آغازین زندگی
ویرایشهومی جهانگیر بهابها در یک خانواده سنتی پارسی و صنعتگر ثروتمند و برجسته متولد شد که از طریق آن با بازرگانان پارسی دینشاه مانکنجی پیتیت و دورابجی تاتا یا داراب جی تاتا ارتباط داشت. وی در ۳۰ اکتبر ۱۹۰۹ به دنیا آمد. پدر وی جهانگیر هرمزد چی بهابها، وکیل مشهور پارسی و مادرش مهران بود. او تحصیلات اولیه خود را در کلیسای جامع بمبئی و مدرسه جان کَنون گذراند و پس از گذراندن امتحان ارشد کمبریج با افتخارات، در ۱۵ سالگی وارد کالج الفینستون شد.[۵][۶][۷]
وی سپس در سال ۱۹۲۷ قبل از پیوستن به کالج کایوس دانشگاه کمبریج در انستیتوی سلطنتی علوم شرکت کرد. این به دلیل اصرار پدر و عمویش داراب جی بود که امید داشتند جهانگیر را برای گرفتن مدرک مهندسی مکانیک از کمبریج به دست آورد و سپس به هند بازگردد، جایی که او به کارخانه فولاد تاتا یا تاتا استیل در جمشیدپوراس متالورژی پیوست.
مرگ یا ترور
ویرایش
هومی جهانگیر بهابها در سانحهٔ سقوط پرواز ۱۰۱ هند در نزدیکی مون بلان در ۲۴ ژانویه ۱۹۶۶ درگذشت. سوءتفاهم بین فرودگاه ژنو و خلبان در مورد موقعیت مکانی هواپیما در نزدیکی کوه دلیل رسمی این سقوط است.
نظریه ترور
ویرایشنظریات بسیاری در مورد چرایی مرگ بهابها وجود دارد، از جمله ادعای دخالت آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به منظور فلج کردن برنامه هسته‌ای هند. در سال ۲۰۱۲ یک کیف دیپلماتیک هندی حاوی تقویم و یک نامهٔ شخصی در نزدیکی محل سقوط کشف شد، یک کیف دیپلماتیک "نوع C" که اسناد مهمی داخلش نبود.
گرگوری داگلاس، روزنامه‌نگار که به مدت چهار سال مصاحبه‌های خود با مدیر سابق سیا، روبرت کرولی را ضبط کرد، بعداً یافته‌های خود را در کتابی با عنوان مکالمات با کلاغ منتشر کرد. کرولی می‌نویسد که سیا مسئول ترور هومی جهانگیر بهابها بوده است. به عقیدهٔ کرولی بمبی که در بخش بار هواپیما بوده، هنگام پرواز منفجر شده و باعث سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۰۷ شده است. کرولی ادعا کرد که ایالات متحده از پیشرفت هسته‌ای هند و شکست متحد آنها (پاکستان) در جنگ ۱۹۶۵ نگران بوده است.
منابع
ویرایش- ↑ "Homi Jehangir Bhabha, 1909-1966". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 13: 35–55. 1967. doi:10.1098/rsbm.1967.0002. ISSN 0080-4606.
- ↑ Penney, William George (1967). "Homi Jehangir Bhabha, 1909–1966". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society (به انگلیسی). 13: 41. doi:10.1098/rsbm.1967.0002. ISSN 0080-4606. S2CID 72524347.
- ↑ "Deceased Fellow: Prof. Homi Jehangir Bhabha". Indian National Science Academy. Retrieved 4 August 2023.
- ↑ "Homi Jehangir Bhabha". Indian Academy of Sciences. Retrieved 4 August 2023.
- ↑ Raj, Baldev and Amarendra, G. "A legend lives on Homi Jehangir Bhabha (1909–1966)". Indira Gandhi Centre for Atomic Research. Archived from the original on 22 May 2013. Retrieved 24 July 2013.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ Penney, William George (November 1967). "Homi Jehangir Bhabha, 1909–1966". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society (به انگلیسی). 13: 36. doi:10.1098/rsbm.1967.0002. ISSN 0080-4606. S2CID 72524347.
- ↑ Venkataraman, Ganesan (1994). Bhabha and His Magnificent Obsessions. Hyderguda, Hyderabad: Universities Press (India) Ltd. p. 2. ISBN 81-7371-007-4.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Homi J. Bhabha». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ مارس ۲۰۱۴.
 | این یک مقالهٔ خرد افراد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |