پشتکوه (استان ایلام): تفاوت میان نسخه‌ها

منطقه پشتکوه، در قسمت غربی سرزمین [[لرستان]] قدیم است که رشته کوه [[کبیرکوه]] آن را از لرستان پیشکوه جدا می‌سازد و قرار گرفتن آن در پشتِ (مغرب) این کوه، وجه تسمیه نام آن است. در منابع قرن سیزدهم از این منطقه نام برده شده‌است.<ref>علی رزم آرا-جغرافیای نظامی ایران: پشت کوه</ref> این منطقه از شمال غرب به سرزمین کلهرها، از شمال شرق و جنوب شرق به رودخانه سمیره و کرخه، و از جنوب و جنوب غرب به جلگه بین‌النهرین محدود است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دومورگان، ژاک، جغرافیای غرب ایران، ج 2، ترجمه کاظم ودیعی، 1339، ص 222.}}</ref> جغرافیای لرستان از جنوب کرمانشاهان شروع و به خوزستان ختم می‌شده‌است. کبیرکوه به عنوان حد فاصل بین لرستان پیشکوه و لرستان پشتکوه به‌شمار می‌رفت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=لرستان (پیشکوه و پشتکوه) و آثار تاریخی آن. ص ۱۷۱}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دومورگان، ژاک، جغرافیای غرب ایران، ج 2، ترجمه کاظم ودیعی، 1339، ص 224 و 225.}}</ref> پشتکوه بیش‌تر از پیشکوه شناخته شده‌است، زیرا در سده ۱۳ ه‍.ق/۱۹م، فرمانروایانی بر این ناحیه حکومت کرده‌اند که توانسته بودند نظم را در این سرزمین برقرار سازند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=گابریل، آلفونس، تحقیقات جغرافیایی راجع به ایران، ج 1، ترجمه فتحعلی خواجه نوری،1348، ص 372.}}</ref> منطقه پشتکوه به سبب مرز مشترک با عراق، همواره از اهمیت بیشتری از منطقه پیشکوه برخوردار بوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کریمی، بهمن، راه‌های باستانی و پایتخت‌های قدیمی غرب ایران، ج 1، 1329، ص 129.}}</ref> ولایت تاریخی [[ماسبدان]] از ولایت‌های [[پهله]] باستان، بخش عمده‌ای از منطقه پشتکوه را در بر می‌گرفته‌است.<ref>{{Cite journal|last=اسدی|first=علیرضا|date=1399-04-01|title=جغرافیای تاریخی ایالات ماسبذان و مهرجانقذق در دوران خلفای اموی|url=http://noo.rs/m1Kdc|journal=جندی شاپور|language=fa|volume=22|issue=6|pages=22–48}}</ref><ref>{{Cite journal|last=اکبری|first=مرتضی|date=1394-01-04|title=بررسی و تحلیل جایگاه ایالات ماسبذان و مهرجانقذق (ایلام) در دورهٔ خلافت عباسی|url=http://noo.rs/9By5L|journal=فرهنگ ایلام|language=fa|volume=46-47|issue=16|pages=55–74}}</ref><ref>{{Cite journal|last=رحمتی|first=محسن|date=1395-07-01|title=جغرافیای تاریخی ماسبذان در دورهٔ سلجوقی|url=http://noo.rs/LCHPq|journal=فرهنگ ایلام|language=fa|volume=52-53|issue=17|pages=7–24}}</ref><ref>{{Cite journal|last=علی‌بیگی|first=حسین|date=1391-07-01|title=جغرافیای تاریخی ولایات ماسبذان و مهرجانقذق و حاکم نشین آنها|url=http://noo.rs/liQym|journal=تاریخ نو|language=fa|volume=4|issue=2|pages=123–142}}</ref><ref>{{Cite journal|last=کرم‌زاده|first=فرشاد|last2=یوسف‌وند|first2=یونس|date=1400-01-04|title=بازشناسی شهر ساسانی ـ اسلامی سیروان بر پایهٔ متون تاریخی و شواهد باستان‌شناسی|url=http://noo.rs/dcduJ|journal=پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی|language=fa|volume=22|issue=54|pages=259–283}}</ref> منطقه پشتکوه به دو صفحه: صفحه کرد و صفحه مهکی تقسیم می‌شد.<ref>{{Cite journal|last=مقدم*|first=سید محمد طاهری|last2=مقدم|first2=مراد مرادی|title=صفحه کردجا به جایی جمعیت و مسئله امنیت|url=https://www.magiran.com/paper/25798|journal=نشریه مطالعات تاریخ انتظامی|language=Persian|volume=3|issue=9|pages=37–52}}</ref>[[File:Osmanli Ortadogu.jpg|بندانگشتی|نقشه عثمانی سال ۱۸۹۳ میلادی، در این نقشه ولایتبخش لرستانعمده پشتکوه پیشکوهجزو کردستان، و پشتکوهبخش آندیگر مشخصپشتکوه شدهجزو لرستان است.]]