محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۷۲:
 
'''چـَرکَس''' نام قومی [[مردمان قفقاز|قفقازی]] هم‌ریشه با [[مردم گرجی|گرجی]]هاست که در جمهوری [[آدیغیه]] روسیه و ترکیه ساکن هستند.<ref name="Čerkes. Encyclopaedia of Islam">Čerkes." Encyclopaedia of Islam</ref> چرکس‌ها به [[زبان چرکسی]] از گروه [[زبان‌های قفقازی شمالی|زبان‌های قفقازی شمال غربی]] سخن می‌گویند، و بیشترشان [[مسلمانان]] [[سنی]] هستند.
در طول [[جنگ جهانی دوم]] نازی‌ها چرکس‌ها را با [[نازیسم و نژاد|سلسله‌مراتب نژادی]] مرتبط دانستند و برخی نژادشناسان آمریکایی و آلمانی مانند [[یوهان فریدریش بلومنباخ]] از چرکس‌ها به عنوان زیباترین مردم آریایی در تمام دنیا یاد کردد، به همین به [[نژاد آریایی]]، [[نژاد قفقازی]] هم می‌گفتند.<ref>{{cite book|last=Serbes|first=Nahit|title=Yaşayan Efsane Xabze|publisher=Phoenix Yayınları|year=2012|isbn=9786055738884}}</ref><ref>{{cite web|title=The Circassian Beauty Archive|url=http://chnm.gmu.edu/lostmuseum/searchlm.php?function=find&exhibit=star&browse=star|access-date=28 November 2009|publisher=The Lost Museum}}</ref><ref>{{cite book|last=Winthrop|first=Jordan|url=https://archive.org/details/whiteoverblackam00jord|title=White over Black|publisher=Chapel Hill: University of North Carolina Press|year=1968|pages=[https://archive.org/details/whiteoverblackam00jord/page/222 222–3]|url-access=registration}}</ref>
 
چرکس‌ها یکی از اقوام ساکن شمال غرب قفقاز هستند که به زبان چرکسی از شاخه زبان‌های شمال باختری قفقازی (ایبری- قفقازی) سخن می‌گویند. این قوم از تبار قفقازی آدیغه‌ای- آبخازی‌ست که هم‌اکنون در سه جمهوری [[قفقاز شمالی]] یعنی جمهوری [[کاباردینو-بالکاریا|کاباردینو]]- [[بالکارها|بالکاریا]] (قبارطه- بلغار)، [[قره‌چای و چرکس|جمهوری کاراچای- چرکسیا]] (قره چای- چرکس) و جمهوری آدیغه پراکنده هستند. ناحیهٔ چرکسستان که منظور [[جغرافیای تاریخی]] چرکس‌ها است، در تاریخ ۳۰۰ سالهٔ اخیر خویش، تبدیل به محل مجادلات منطقه‌ای سه دولت ایران، روس و عثمانی شده بود. چرکس‌ها در طول تاریخ همواره به‌صورت برده و غلام برای حکومت‌های گوناگون جنوبی از جمله ایرانیان و عثمانیان آورده می‌شدند، بدین ترتیب این قوم توانستند در نواحی جنوب و به‌خصوص در دربار ایران و عثمانی نفوذ کنند و تأثیرات به‌سزایی در برخی از دوران تاریخی داشته باشند. بعد از فروپاشی شوروی، تمایلات استقلال‌طلبانه در این ناحیه آغاز شد و چرکس‌ها نیز وارد مناقشات قفقاز شدند. از جمله مهم‌ترین مناقشات، می‌توان درگیری میان گرجس‌ها و آبخازها را اشاره کرد که نهادها و نیروهای نظامی چرکسی با گرجیان به مبارزه پرداختند.<ref>{{Cite journal|last=زرگری‌نژاد|first=غلامحسین|last2=کاظم‌زاده|first2=حامد|date=1387-04-01|title=چرکس ها؛ بحران خاموش|url=http://noo.rs/U5t7V|journal=مطالعات اوراسیای مرکزی|language=fa|volume=2|issue=1|pages=67–86}}</ref>