تعین‌گرایی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جبرگرایی'''، '''تعین‌گرایی''' یا '''دترمینیسم''' {{انگلیسی|determinism}} یک موضوع فلسفی ستفلسفی‌ست که بر طبق آن هر رویدادی از جمله شناخت، رفتار، تصمیمات و کنش‌های آدمی به صورت علی توسط یک زنجیرهٔ پیوسته‌ای از رخدادهای پیشین تعیین شده‌است. جبرگرایی را به شکل دیگری نیز می‌توان تعریف نمود: فرضیه‌ای که بر طبق آن در هر لحظه یک و تنها یک آیندهٔ فیزیکی ممکن و شدنی وجود دارد. در نتیجهٔ جدال‌های تاریخی بیشماری که بر سر مسالهمسالهٔ جبرگرایی صورت گرفته‌استگرفته است، دیدگاه‌های فلسفی گوناگونی در این باره وجود دارد.

تصور غلط بسیار رایجی که در مورد '''جبرگرایی''' وجود دارد اینستاین است که بسیاری گمان می‌کنند جبرگرایی لزوماً گویای اینستاین است که [[بشریت|بشر]] یا افراد هیچ تأثیری بر آینده و رویدادهای آینده ندارند. به این دیدگاه سرنوشت گرایی یا [[تقدیر گرایی]] (fatalism) گفته می‌شود. در حالی که جبر گرایان عقیده دارند که آدمی بر آینده و رویدادهای آینده تأثیر دارددارد، اما میزان ِ تأثیر فرد، خود به رویدادهای گذشته و آینده بستگی دارد. به عبارت دقیق تر جبرگرایی علی (سببی) به ایده‌ها یایده‌های [[ماتریالیسم]] و [[علیت]] مربوط می‌شود. از فیلسوفانی که با این مساله درگیر بوده‌اند می‌توان به [[توماس هابز]]، [[اسپینوزا]]، [[لایب نیتس]]، [[دیوید هیوم]]، [[کانت]]، [[شوپنهاور]]، [[نیچه]] و اخیراً [[جان سیرله]]، [[تد هاندریخ]] و [[دانیل دنت]] اشاره کرد.