تاریخ بختیاری: تفاوت میان نسخه‌ها

''تاریخ بختیاری'' (یا ''خلاصة الاعصار فی تاریخ البختیار'') اثری برجسته در حوزه قوم نگارانه شمارمی آید.<ref> نشریه خورشید خاورویژنامه پژوهشهای منتخب دههٔ هشتاد شمسی -شماره169شماره۱۶۹ آبان1390آبان۱۳۹۰/</ref> در ۱۳۲۷ [[عبدالحسین خان سپهر]] ملقب به ''لسان السلطنه'' و ''ملک المورخین'' به فرمان علیقلی بختیاری سردار اسعد [[وزیر جنگ]] و زیرنظر او تحریر کتاب را آغاز کرد.

نگارش تاریخ بختیاری حدود هفت سال طول کشید زیرا سردار اسعد برای معالجه چشم به [[اروپا]] سفر کرد و تألیف کتاب متوقف شد. در ۱۳۳۳ [[سلطان محمد]] نائینی به فرمان سردار اسعد کتاب را به پایان رساند.<ref>تاریخ بختیاری (خلاصة الاعصارفی تاریخ البختیار)، چاپ جمشید کیان فر، تهران 1376ش؛۱۳۷۶ش؛ خانبابا مشار، فهرست کتابهای چاپی فارسی، تهران 1350ـ1355ش۱۳۵۰ـ۱۳۵۵ش ص 655،۶۵۵، 765ـ766۷۶۵ـ۷۶۶</ref>

تاریخ بختیاری دربردارنده اطلاعاتی وسیع و بی نظیر درباره تاریخ [[جغرافیای تاریخی]] آداب و رسوم باستان‌شناسی ساختار ایلی مردم و سرزمین بختیاری است. نثر کتاب به طور کلی ساده و روان است اما یکدست نیست، زیرا برگرفته از منابع مختلف و با ترجمه‌های گوناگون است.<ref>علیقلی بن حسینقلی بختیاری (سردار اسعد) و دیگران، تاریخ بختیاری، چاپ سنگی تهران 1333،۱۳۳۳، چاپ افست 1361ش۱۳۶۱ش</ref>

بخش اصلی کتاب نخستین بار میان سال‌های ۱۳۲۹ و ۱۳۳۱ در ۵۴۱ صفحه با تصاویر و نقشه‌ای از منطقه بختیاری در [[قطع رحلی]] به طور ناقص [[چاپ سنگی]] شد. این چاپ دربردارنده آن بخش از تاریخ بختیاری بود که در ۱۳۲۷ و ۱۳۲۸ تألیف شده بود و سردار اسعد خود آن را دیده و تأیید کرده بود. این نسخه بدون تغییر در ۱۳۵۵/۱۳۱۵ش تجدید چاپ شد. قسمت دوم تاریخ بختیاری که از کوه رنگین تا [[رود کارون]] را دربرمی‌گیرد جداگانه به چاپ رسیده‌است، اما سردار اسعد که پیش از نابینا شدن این نسخه را خوانده بود دستور جمع‌آوری و سوزاندن آن را داد زیرا این قسمت را خلاف واقع و بی اعتبار می‌دانست. چاپ دیگری از تاریخ بختیاری در دست است که از ترجمه کتاب شش ماه در ایران تألیف «ادوارد استاک» صاحب منصب انگلیسی در حکومت هندوستان شروع می‌شود و وقایع کشته شدن [[ناصرالدین شاه]] و محاکمه «[[میرزا رضا کرمانی]]» را دربردارد و با یادداشت سردار اسعد درباره کتاب تاریخ بختیاری پایان می‌یابد.<ref>تاریخ بختیاری (خلاصة الاعصارفی تاریخ البختیار)، چاپ جمشید کیان فر، تهران 1376ش؛۱۳۷۶ش؛ خانبابا مشار، فهرست کتابهای چاپی فارسی، تهران 1350ـ1355ش۱۳۵۰ـ۱۳۵۵ش ص پانزده، 639ـ۶۳۹ـ</ref>۷۶۶

تاریخ بختیاری (یا خلاصة الاعصار فی تاریخ البختیاری) به عنوان یکی ازسه اثر برجسته درحورزه قوم نگارانه درکنار دواثر حکومتگران بختیاری اثرمهراب امیری و نظری به تاریخ بختیاری درعصرافشار اثرمهرزادقنبری سرداراکبری خرادآذربه شمارمی آید<ref> نشریه خورشید خاور ویژنامه پژوهشهای منتخب دههٔ هشتاد شمسی -شماره۱۶۹ آبان1390آبان۱۳۹۰/</ref>

[[رده:آثابرگذیهکتاب‌های تاریخ ایران]]