برخورددهنده هادرونی بزرگ: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش و تصحیح (جزئی) |
جز ویرایش و تصحیح (جزئی) |
||
خط ۳:
{{فراتر از مدل استاندارد}}
{{LHC}}
'''برخورددهندهٔ هادرونی بزرگ''' {{انگلیسی|Large Hadron Collider}} یا به طور مختصر '''ال‌اچ‌سی (LHC)''' یک [[شتاب‌دهنده ذره‌ای|شتاب‌دهندهٔ ذرّه‌ای]] و [[برخورددهنده]] مستقر در سازمان تحقیقاتی [[سرن]] در نزدیکی [[ژنو]] [[سوئیس]] است. این پروژه در ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۸ میلادی (۲۰ شهریور ۱۳۸۷ هجری شمسی) پس از ۲۰ سال آماده‌سازی، آغاز به کار کرد. هدف از ساختن آن شناخت اجرام مادّه در حدّ فاصل {{چر}}<math>10^{-23}</math> سانتی‌متر، آزمون [[مدل استاندارد (ذرات بنیادی)|مدل استاندارد ذرّات]]، کشف اجزای یافت نشدهٔ مدل استاندارد، آزمون [[ابرتقارن|نظریّهٔ ابرتقارن]] و [[نظریه وحدت بزرگ]] است. از دیگر اهداف مهمّ این پروژه کشف ذرّه بنیادی [[بوزون هیگز|هیگز]] است که فیزیکدانان ذرات بنیادی وجود آن را پیشگویی کرده‌اند. ذرهٔ هیگز یا بوزون هیگز دخیل در ایجاد جرم در ذرّات بنیادی است.
در این آزمایشگاه، [[پروتون|پروتون‌ها]]، در یک تونل ۲۷ کیلومتری شتاب گرفته و به اندازه ۱۴ تریلیون [[الکترون ولت]] انرژی می‌گیرند و به هم برخورد می‌کنند تا این برخورد، ردّی از [[بوزون هیگز]] را نشان‌دهد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/science/story/2007/03/070228_si-cern-milestone.shtml آزمایشگاهی برای کشف اسرار کیهان]</ref>
خط ۲۳:
''ال‌اچ‌سی‌بی'' و ''آلیس'' برای کاوش پدیده‌های خاص فیزیکی، و ''اطلس'' و ''سی‌ام‌اس'' آشکارسازهایی برای اهداف عمومی هستند.
هدف هر دو نوع آنها شناسایی ذرات [[بوزون]] [[بوزون هیگز|هیگز]] و همچنین جستجوی ذرات ابرمتقارن و تلاش برای یافتن ابعاد اضافی در فضا خواهد بود.
آزمایش‌های آلیس و اطلس و سی‌ام‌اس برای برخود دادن یون‌ها و تولید [[پلاسمای کوارک گلوئون]] نیز به کار می‌روند و تا کنون توانسته‌اند چندین پلاسمای کوارک گلوئون در دمای ده‌ها تریلیون درجه سلسیوس بسازند.
| |||