محمود جم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''محمود جم''' (۱۲۵۹ خورشیدی در [[تبریز]] - ۱۹ مرداد ۱۳۴۸ در [[تهران]])، دولت‌مرد [[مردمان ایرانی|ایرانی]] از اواخر دوران [[قاجار]] و [[فهرست نخست‌وزیران ایران پس از مشروطه|نخست‌وزیر ایران]] در دورهٔ [[رضاشاه پهلوی]] بود.

محمود جم در ۱۲۵۹ در [[تبریز]] به دنیا آمد. پدرش محمدصادق کرمانی از کارمندان دولت بود که از [[کرمان]] به [[تبریز]] مهاجرت کرده بود. تحصیلات خود را در مدارس جدید در [[تبریز]]، از جمله مدرسه میسیونری [[تبریز]]، به پایان برد. چون زبان [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] را در مدرسه مبلّغان مذهبی [[مسیحی]] به خوبی فراگرفته بود، نزد کوپن داروساز [[مردم فرانسوی|فرانسوی]] و پزشک مخصوص [[محمدعلی‌شاه|محمدعلی میرزا]] مشغول به کار شد و از این راه به نزد [[ولیعهد]] راه یافت. در ۱۲۸۸ از [[تبریز]] عازم [[تهران]] شد. ابتدا به‌عنوان مترجم در [[گمرک]] تهران، و سپس به واسطه نفوذ [[حسینقلی نواب]] [[وزیر امور خارجه]] دولت [[مستوفی‌الممالک]] (که از بستگان او بود)، به عنوان منشی در سفارت [[فرانسه]] در تهران مشغول به کار شد. در ۱۲۹۸ به دستور [[وثوق‌الدوله]] به [[وزارت امور اقتصادی و دارایی ایران|وزارت مالیه]] انتقال یافت و رئیس انبار غله دولتی شد، و در همان سال به پیشنهاد [[وثوق‌الدوله]] و تصویب [[احمدشاه قاجار]]، لقب مدیرالملک به او داده شد. سال بعد در دولت [[میرزا حسن خان مشیرالدوله]] به ریاست خزانه‌داری کل کشور رسید.

دورهٔ اصلی زندگی سیاسی محمود جم از زمان [[کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹]] آغاز شد. او در جریان کودتا بازداشت شد، و سپس آزاد شد و در دولت [[سید ضیاءالدین طباطبایی]] [[وزیر امور خارجه]] گردید. طی سال‌های بعد، عهده‌دار سمت‌های [[وزارت مالیه]] در دولت [[میرزا حسین‌خان سپهسالار|مشیرالدوله]]، [[وزارت امور اقتصادی و دارایی ایران|وزارت مالیه]] در دو دولت [[رضاخان سردار سپه]]، معاونت نخست‌وزیر در دولت های [[محمدعلی فروغی]] و [[میرزا حسن مستوفی‌الممالک]]، استانداری [[کرمان]] و [[خراسان]] (۱۳۰۸)، [[وزارت فوائد عامه ایران|وزارت فواید عامه]] در دولت [[مخبرالسلطنه هدایت]]، و [[وزارت داخله]] (کشور) در دولت دوم [[محمدعلی فروغی]] از ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۴ بود.

در آبان ۱۳۱۸ [[احمد متین دفتری]] مأمور تشکیل دولت شد، و محمود جم [[وزارت دربار|وزیر دربار]] گردید. در شهریور ۱۳۲۰ مأمور شد [[رضاشاه]] و همراهان او را در راه خروج از کشور تا بندرعباس بدرقه کند. در اسفند ۱۳۲۰ به عنوان سفیر ایران به [[مصر]] رفت و تا خرداد ۱۳۲۶ در این سمت بود. در شهریور ۱۳۲۶ در دولت [[احمد قوام]] [[وزارت جنگ|وزیر جنگ]] شد. در آذر ۱۳۲۶ پس از سقوط دولت قوام، بار دیگر [[وزیر دربار]] شد و تا مهر ۱۳۲۸ در همین سمت بود تا اینکه سفیر ایران در [[ایتالیا]] شد. در مرداد ۱۳۲۹ به ایران بازگشت و دورهٔ کوتاهی در ۱۳۳۳ استاندار [[آذربایجان (ایران)|آذربایجان]] شد. در دورهٔ دوم [[مجلس سنا]] در ۱۳۳۲ نماینده [[کرمان]] در مجلس سنا گردید. در ۱۳۳۶ در پی کوشش [[محمدرضا پهلوی]] برای ایجاد احزاب پارلمانی در ایران، جم به ریاست شورای مرکزی حزب تازه‌تأسیس ملّیون انتخاب و مأمور تهیهٔ اساسنامهٔ آن حزب شد. عضویت محمود جم در دوره‌های سوم، چهارم و پنجم [[مجلس سنا]] تا پایان عمر او در ۱۹ مرداد ۱۳۴۸ ادامه داشت.