پست: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش Miladvox (بحث) به آخرین تغییری که مهرنگار انجام داده بود واگردانده شد
جز /* درخواست مدرک
خط ۱:
{{بهبود منبع|تاریخ=آوریل ۲۰۱۶}}
'''پستپُست''' روشی برای فرستادن نامه و مرسولات می‌باشدپُستی کهاست. معمولامعمولاً مرسولاتفرسته‌ها و مدارک در پاکتی قرار می‌گیرند و [[تمبر|تمبری]] بر آن چسبانده می‌شود که نشان دهنده پرداخت حق‌الزحمه[[دستمزد]] اداره پست است.
[[Image:Iran C5.jpg|thumb|300px| مهرهاییمُهرهایی که [[اداره پست ایران]] بر نامه‌ای زده‌است.]]
ایرانیان با پایه‌گذاری [[چاپارخانه]]‌ها در دوران [[هخامنشی]] اولین سیستم پستی قابل اعتنا در جهان را ایجاد کردند. [[هرودت]] در این زمینه می‌نویسد: «گفته می‌شود به تعداد روزهایی که کل سفر به طول می‌انجامد، اسبان و مردانی در طول مسیر ایستاده‌اند، هر اسب و مردی مسیری یک روزه را می‌پیماید و هیچ‌چیز ایشان را باز نمی‌دارد، نه برف، نه باران، نه گرما و نه تاریکی تا مأموریت خویش را با تمام سرعت انجام دهند.»<ref>HERODOTUS, Herodotus, trans. A.D. Godley, vol. 4, book 8, verse 98, pp. ۹۶–۹۷ (۱۹۲۴).</ref>
 
== تاریخ پست ==
=== چاپارها ===
بخش زیر از فرهنگ باستان کرونر (Kröner) آلمانی که در مورد پست و تاریخچه مختصر آن نوشته شده، به فارسی برگردانده شده‌است. نبشته‌های میان [.... ] از من می‌باشد: پست با بهره‌گیری از سرمشق بابلی(؟) ابتکار ایرانیان می‌باشد و آنهم بصورت پست دولتی که رابط بین دولت و استانهای کشور پهناور ایران یعنی از شرق فلات قاره ایران تا آخرین مرزهای مودرایه (مصر) قرار داشت. همان‌طور که از نام پارسی آن انگرئیون = رفتن (----» فرشته) [فرشته = فرسته = فرستاده و مأمور ایزد که پیامها را به آدمیان می‌رساند] برمی‌آید، ابتدا پیادگان و سپس سواران آنرا بعهده داشتند. پیوسته در ایستگاه‌ها اسپان تازه‌نفس نگاهداری می‌شدند، بگونه‌ای که انسان می‌توانست بسرعت براه خویش ادامه دهد. این اصل کلی پست تا اختراع راه آهن باقی بود. راه‌ها بوسیله سنگهای مخصوصی جزء بندی شده بودند که به پارسی پاره سنگ = پرسنگ = فرسنگ = ۶، ۷۲ کیلومتر نامیده می‌شدند (گزنفون کتاب بازگشت) [ این اصل جزء بندی راه‌ها از روی روش هخامنشیان تا اوایل سده بیستم میلادی هنوز حتی در اروپا تقلید می‌شد و مورد استفاده داشت. عباراتی نظیر مایل ستون و یا مایلن شتاین در زبانهای اروپای خود موید این جریان هستند و از این امر سرچشمه می‌گیرند. اصل ایده پاره سنگ هخامنشیها خود از اقتباسی بود از کارهای سارگون دوم پادشاه آشوریها. واژه مایل استون به انگلیسی و یا مایلن شتاین به آلمانی برگرفته شده از میلیاریوم لاتین است که خود برگرفته از میله سنگی یا همان پاره سنگ پارسی می‌باشد].
[[ایران|ایرانیان]] با پایه‌گذاری [[چاپارخانه]]‌ها در دوران [[هخامنشی]] اولین سیستم پستی قابل اعتنا در جهان را ایجاد کردند. [[هرودت]] در این زمینه می‌نویسد: «گفته می‌شود به تعداد روزهایی که کل سفر به طول می‌انجامد، اسبان و مردانی در طول مسیر ایستاده‌اند، هر اسب و مردی مسیری یک روزه را می‌پیماید و هیچ‌چیز ایشان را باز نمی‌دارد، نه برف، نه باران، نه گرما و نه تاریکی تا مأموریت خویش را با تمام سرعت انجام دهند.»<ref>HERODOTUS, Herodotus, trans. A.D. Godley, vol. 4, book 8, verse 98, pp. ۹۶–۹۷ (۱۹۲۴).</ref>
 
ابتدا پیادگان و سپس سواران، وظیفه‌ی انتقال را به‌عهده داشتند. پیوسته در ایستگاه‌ها اسب‌های تازه‌نفس نگاهداری می‌شدند. بگونه‌ای که [[چاپار]] می‌توانست بسرعت براه خویش ادامه دهد. این اصل کلی پست تا اختراع راه‌آهن باقی بود. راه‌ها بوسیله سنگ‌های مخصوصی جزءبندی شده بودند که به پارسی [[فرسنگ]] نامیده می‌شدند.{{مدرک}}
در یونان بواسطه دولتشهرها پست وجود نداشت. در مصر بطالمه (پتولومه ایها = جنگجویان) شیوه پست ایرانی را بکار می‌بردند که از گاه آگوستوس مورد تقلید رومیان نیز قرار گرفت [ پتولومه ایها (بطالمه) همان‌طور که در پیش نیز اشاره رفت، جنگجویان اسکندر بودند که پس از مرگ وی در مودرایه دولت مستقل بپا نمودند و از سال ۳۲۳ تا ۴۰ پ.م. که دولت ایشان توسط ژولیوس سزار برچیده شد، حکومت مصر را در دست داشتند. همگی فرمانروایان این سلسله نام پتولمه و نام دومی را دارا بودند].
=== یونان و مصر ===
در [[یونان]] بواسطه [[دولت‌شهرها]] پست وجود نداشت. در مصر بطالمه شیوه پست ایرانی را بکار می‌بردند که از گاه آگوستوس مورد تقلید رومیان نیز قرار گرفت.{{مدرک}}
 
واژه پست تا به امروز در تمامی زبان‌های اروپائی و برخی دیگر زبان‌ها خود را حفظ نموده است.
پست رومی کورزوس پوبلیکوس = گردش همگانی دولتی نامیده می‌شد [هدف از ایجاد کورزوس پوبلیکوس در متصرفات روم، ایجاد ارتباط سریع میان استانهای متصرفات بود و برای اینکار از دوندگان جوانی استفاده می‌شد که پیام یا نامه از نفر قبل خویش دریافت کرده و سریعاً به نقطه دوم می‌رساندند].
=== روم ===
پست دولتی [[روم]] نامه‌ها را توسط مأمورینی که از این طریق منبع درآمدی دولتی نداشتند و خود دولت هم از این بابت درآمدی نداشت، پخش می‌گردید. مخارج تعمیر جاده‌ها، ساختمانها و ایستگاه‌های پست و اصطبلهای و حقوق مأمورین را می‌بایستی که اهالی شهرهایی که مأمورین پست از آنها عبور می‌کردند، فراهم می‌کردند بدون اینکه بعضاً از آن مورد استفاده‌ای داشته باشند و این امر موجبات نارضایتی عمومی را فراهم کرده بود.
 
اما ایده کلی استفاده از پست به شیوه امروزی رااز مدیون ابتکارنوآوری‌های هخامنشیان و تکامل روش ایشان می‌باشیماست.{{مدرک}}
واژه پست تا به امروز در تمامی زبانهای اروپائی و برخی دیگر زبانها خود را حفظ نموده و همچنین است خود تأسیسات پست [منظور اینستکه تأسیسات پست هنوز در برخی کشورها نهادی دولتی هستند، امری که روز بروز بیشتر به بخش خصوصی واگذار می‌گردد].
 
پست دولتی روم نامه‌ها را توسط مأمورینی که از این طریق منبع درآمدی دولتی نداشتند و خود دولت هم از این بابت درآمدی نداشت، پخش می‌گردید. مخارج تعمیر جاده‌ها، ساختمانها و ایستگاه‌های پست و اصطبلهای و حقوق مأمورین را می‌بایستی که اهالی شهرهایی که مأمورین پست از آنها عبور می‌کردند، فراهم می‌کردند بدون اینکه بعضاً از آن مورد استفاده‌ای داشته باشند و این امر موجبات نارضایتی عمومی را فراهم کرده بود.
 
حقیقتاً به گاه باستان اسباب مراسلات عمومی وجود نداشته و برای فرستادن نامه‌های ضروری مردم مجبور بودند که از ابتکارات خود بهره برند و متکی بر رفت و آمدهای احتمالی باشند. در قرون وسطی پست رومی کورزوس پوبلیکوس تا فرو ریختن قسطنطنیه به سال ۱۴۵۳ م. در روم شرقی هنوز وجود داشت. در غرب این پست تا حد زیادی از بین رفته بود و عمدتاً از نظایر پست قصابان (مردم نامه‌های خود را به قصابان که برای خرید دام جهت ذبح کردن، از محلی به محل دیگر می‌رفتند، می‌سپردند) استفاده می‌گردید. بهنگام رنسانس، سیستم پست باستانی توسط خانواده اشرافی میلان «دلا توره ا تاسو» دوباره بازسازی گردید که نخست شمال ایتالیا و تیرول و سپس تمامی متصرفات روم را در آلمان زیر پوشش خویش قرار می‌داد...
 
بر این نوشته فرهنگ کرونر باید افزود که پست بمعنای غیرهمگانی یا کاملاً در خدمت مقاصد دولتی، بسیار پیشتر از هخامنشیان وجود داشته‌است. اصولاً از زمان پیدایش خط و دریافتن اینکه پیامهای دیپلماتیک و یا نظامی را می‌توان بصورت نوشتاری (کتبی) به مقصد اعزام داشت، پست بوجود آمد، هرچند که مورد استفاده همگانی نداشت. در کشورهای مصر، هتیتی و بابل باستان مراسلات نظامی را توسط پست پیاده (در موارد عاجل پست سواره) و یا بعضاً کبوترهای نامه بر انجام می‌دادند.
 
اما ایده کلی استفاده از پست به شیوه امروزی را مدیون ابتکار هخامنشیان و تکامل روش ایشان می‌باشیم.
 
== ریشه واژه پست ==
واژه پست از واژه قرون وسطی poste گرفته شده که آن نیز از اسم مفعول فعل monere لاتین ("وضع یا محل") نشات می‌گیرد.</small><ref>Webster's Seventh New Collegiate Dictionary, G. & C. Merriam Company, 1963, pp 662–3.</ref>
 
== منابعپانویس ==
* http://farhangi-sanati.blogspot.com/2010/05/blog-post_2924.html
{{انبار-رده|Post}}
{{پانویس}}
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/پست»