مقیاس زمانی زمین‌شناسی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ویرایش صوری |
گسترش مقاله/ابرابزار برچسب: افزودن پیوند بیرونی به جای ویکی‌پیوند |
||
خط ۱:
{{زمان‌بندی ساده زمین‌شناسی}}
'''مقیاس زمانی زمین‌شناسی''' تقسیم‌بندی تاریخ زمین به بخش‌هایی از زمان شامل [[ابردوران]]، [[دوران (زمین‌شناسی)|دوران]]، [[دوره (زمین‌شناسی)|دوره]]، [[دور (زمین‌شناسی)|دور]] و [[عصر (زمین‌شناسی)|عصر]] است. این مقیاس زمانی با استفاده از اصول تعیین سن نسبی ایجاد شده است. به عبارت دیگر مقیاس زمانی زمین‌شناسی سیستم اندازه‌گیری اتفاقات مختلفی است که در دوران زندگی زمین رخ داده است. تمام اتفاقات مختلف اعم از انقراض‌ها، پیدایش‌ها و رخ‌دادهای زمین‌شناسی در آن مشخص است. از آنجا که تفسیر تاریخ زمین یکی از هدف‌های اساسی دانش زمین‌شناسی است، نیاز به مقیاسی جهت تفسیر زمین‌شناختی تاریخ زمین وجود دارد که آن را مقیاس زمانی زمین‌شناسی می‌نامند.
== دید کلی ==
در زمین‌شناسی مدرن، از همان اوایل تقسیم سکانس‌های ناحیه‌ای [[چینه‌شناسی]] به واحدهای بزرگ و قابل تشخیص از یکدیگر، بر اساس فسیل‌ها معمول بوده است. [[چینه‌شناسی|چینه‌شناسان]] ابتدا مرز بین دوره‌ها را بر اساس ناپیوستگی مشخص در آثار جانوری و گیاهی قرار می‌دادند. بسیاری از این مرزها امروزه نیز صحیح به نظر می‌رسند، زیرا بعضی از آنها تغییرات تکاملی یا انقراضی مشخصی را در موجودات نشان می‌دهند که در طی دوره کوتاهی از زمان در مقیاس جهانی صورت گرفته است. البته باید دانست که مقیاس زمانی زمین‌شناسی نسبی است و پس از کشف تعیین زمان به [[تعیین سن رادیواکتیو|روش رادیواکتیو]] توانستند این مقیاس را با [[زمان مطلق]] که بر حسب سال تعیین می‌شود، ارتباط دهند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=مقیاس+زمانی+زمین+شناسی&SSOReturnPage=Check&Rand=0 |عنوان=مقیاس زمانی زمین‌شناسی | ناشر =دانشنامه رشد |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۱۹ آوریل ۲۰۱۷}}</ref>
== پیشینه ==
{{زمان‌بندی زمین‌شناسی}}
از اواخر قرن ۱۷ میلادی، محققان زمین‌شناسی به دنبال کشف الگویی در سنگ‌ها بودند تا تشخیص واحدهای سنگی در نقاط مختلف آسان‌تر گردد. در زمانی که اکثر محققان معتقد بودند که لایه‌های سنگی نتیجه [[طوفان نوح]] است، اسمیت نقشه‌بردار انگلیسی برای تشخیص واحدهای سنگی که در مسیر نقشه‌برداری خود قرار داشت به توالی برگشت‌ناپذیر و یکتای فسیل‌های جانوری و گیاهی در هر لایه اشاره کرد و بدین‌ترتریب وی به‌طور غیرمستقیم به تعیین سن نسبی واحدهای سنگی پرداخت. هم‌زمان با اسمیت محققان دیگری در [[فرانسه]] به مطالعه توالی فسیل‌ها پرداختند و الگویی در این‌باره ارائه دادند. از جمله این محققان [[کوویه]] بود که با توسعه ایده تغییر در فسیل‌ها و پیدایش آنها توانست نتایجی در خصوص تحولات در طول [[تاریخ زمین‌شناختی زمین]] به‌دست‌آورد. بدین‌ترتریب با گذشت زمان با بررسی آثار حوادث زیستی مانند [[انقراض]]ها و ظهور جاندارن مختلف در لایه‌های سنگی (فسیل‌ها)، حوادث [[زمین‌ساخت]]ی بزرگ مانند [[کوه‌زایی]]ها و [[آتشفشان]]ها، حوادث فرازمینی مانند برخورد شهاب‌سنگ‌ها، [[چرخه‌های میلانکوویچ]] و نیز با استفاده از ابزارهای [[تعیین سن مطلق]]، گام‌های اساسی در جهت تعیین مقیاس جهانی زمان زمین‌شناسی برداشته شد. جدیدترین مقیاس‌های زمانی زمین‌شناسی توسط [[کمیسیون بین‌المللی چینه‌شناسی]] تهیه می‌شود.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =مریم عابدینی |نشانی= http://www.roshdmag.ir/Roshdmag_content/media/article/14.21%20from%20MATN%20ZAMIN%20SHENASI%2075-4_0.pdf|عنوان=واحدهای زمانی زمین‌شناسی | ناشر =رشد آموزش زمین‌شناسی |تاریخ =زمستان ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی=۱۹ آوریل ۲۰۱۷}}</ref>
== زمان زمین‌شناسی ==
زمان زمین‌شناسی نسبت به زمان پیدایش زمین در حدود ۴/۶ میلیارد سال پیش در نظر گرفته می‌شود.
زمان زمین‌شناسی به ابردوران‌ها (Eon)، دوران‌ها(Era)، دوره‌ها(Period)، دورها(Epoch) و عصرهایی(Age) تقسیم شده است که برای هر کدام از این تقسیمات رنگ استاندارد آن در نظر گرفته شده و در تمام نقشه‌ها و نمودارهای تهیه شده در دنیا از این رنگ‌ها استفاده می‌شود. رنگ‌های استفاده شده برای واحدهای زمانی بر اساس طرح اتحادیه برای نقشه زمین‌شناسی جهان می‌باشد. برای نمونه رنگ مورد استفاده برای دوره [[ژوراسیک]] آبی و برای دوره [[کرتاسه]] سبز است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://ngdir.ir/GeoportalInfo/PSubjectInfoDetail.asp?PID=165&index=1|عنوان= مقیاس زمانی زمین‌شناسی 2004| ناشر =پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۱۹ آوریل ۲۰۱۷}}</ref>
== توصیف واژه‌ها ==
* [[ابردوران]] یا ابرگشتمان (Eon): به مدت‌زمانی گفته می‌شود که دارای چندین عصر است که با یک تغییر عظیم در ساختار زمین آغاز می‌شود و با یک تغییر عظیم دیگر به پایان می‌رسد.
* [[دوران (زمین‌شناسی)|دوران]] یا گشتمان (Era):
* عصر یا روزگار: به مدت‌زمانی گفته می‌شود که تغییرات در ساختار زمین جزئی‌تر از دوره است ولی تغییراتی در شکل زمین رخ می‌دهد.▼
* [[دوره (زمین‌شناسی)|دوره]] یا گشتاره (Period):
* [[دور (زمین‌شناسی)|دور]] یا گشتارک (Epoch):
▲* [[عصر (زمین‌شناسی)|عصر]] یا روزگار (Age): به مدت‌زمانی گفته می‌شود که تغییرات در ساختار زمین جزئی‌تر از دوره است ولی تغییراتی در شکل زمین رخ می‌دهد.
== نوشتارهای وابسته ==
* [[تاریخ زمین‌شناختی زمین]]
== منابع ==
{{پانویس}}
* https://en.wikipedia.org/wiki/Geologic_time_scale
{{زمین}}
{{موضوعات زمان}}
{{تاریخ زمین‌شناختی|c}}
{{
[[رده:مقیاس زمانی زمین‌شناسی]]
| |||