نجمالسلطنه: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
پرونده بیمارستان |
|||
خط ۷:
| اندازه تصویر = 200px
| عنوان تصویر =
| زادروز = ۱۲۷۱ه. ق
| زادگاه = [[تهران]]
| تاریخ مرگ = ۱۳۵۰ه. ق
| مکان مرگ = [[تهران]]
| علت مرگ =
| آرامگاه = شهر [[نجف]]
| بناهای یادبود =
خط ۳۲:
| تأثیرپذیرفتگان =
| شهر خانگی =
| لقب =
| دوره =
| حزب =
| جنبش =
| دین =
| مذهب =
خط ۵۵:
| پانویس =
}}
'''ملکتاج فیروز''' ملقب به '''نَجمالسلطنه''' (زاده ۱۲۳۳ش؛ درگذشته ۱۳ آبان ۱۳۱۱) از زنان [[نیکوکار]] ایرانی، پایهگذار [[بیمارستان نجمیه تهران]] و مادر [[نخستوزیر]] معروف ایران [[محمد مصدق]] بود.
سطر ۶۲ ⟵ ۶۱:
ملکتاج خانم نوه [[عباس میرزا]] ولیعهد روشن ضمیر و با اراده [[قاجار]]، و دختر [[فیروز میرزا|فیروز میرزا نصرت الدوله]] بود<ref>منصوره اتحادیه (نظام مافی) زنانی که زیر مقنعه کلاهداری نمودهاند: زندگی ملک تاج خانم نجم السلطنه - 1233-1311 ش/1270-1350 ق. نشر تاریخ ایران، تهران، 1388، ISBN 978-964-6082-61-8 ص۱</ref> و در سال [[۱۲۷۰ (قمری)|۱۲۷۰ ق]] / [[۱۲۳۳]] ش متولد شد. مادر او حاجیه همایون سلطان (هما) خانم، دختر [[بهمن میرزا بهاءالدوله]] و واقفه مسجد<ref>اعظام قدسی (اعظام الوزاره)، حسن، خاطرات من: یا، تاریخ صد ساله ایران، تهران: نشر کارنگ، ۱۳۷۹، ص. 21</ref>و مدرسه شاهزاده خانم (مسجد الزهراء کنونی)<ref>http://press.jamejamonline.ir/Newspreview/1454859062526784760</ref> در گذر وزیردفتر (جنب خیابان شاهپور سابق و وحدت اسلامی کنونی) بود.<ref>عاقلی، باقر، خاندانهای حکومت گر ایران، نشر علم، تهران، 1381، صص. 9-8</ref> ملک تاج بزرگترین فرزند خانواده و دارای دو خواهر به نامهای ماه سماءخانم و [[سرورالسلطنه]] (همسر مظفرالدین شاه) بود و تنها یک برادر تنی به نام [[عبدالحسین میرزا فرمانفرما]] داشت.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.parsine.com/fa/news/190910/نجم-السلطنهمادر-دكتر-مصدق|عنوان=نجم السلطنه؛ مادر دکتر مصدق}}</ref>
خواندن و نوشتن را با خواهرانش نزد معلمهای خانگی فراگرفت و در سن شانزده سالگی با [[مرتضیقلی خان نوری]]، وکیل الملک و حاکم [[کرمان]] از خاندان [[اسفندیاری]]، (۱۲۸۴تا ۱۲۹۶ه ق) که از او بسیار بزرگتر و دارای همسر و اولاد بود ازدواج کرد.<ref name=":0" /> نجم السلطنه از این ازدواج صاحب دو دختر به نامهای عشرت الدوله و شوکت الدوله شد. اندکی بعد، وکیلالملک به تهران خوانده شد و آنجا درگذشت.
در سال ۱۲۶۰ هـ. ش نجمالسلطنه با [[میرزا هدایتالله وزیر دفتر]] آشتیانی ازدواج کرد. حاصل این ازدواج هم دو فرزند بود، آمنه دفترالملوک و [[محمد مصدق]] که بعدها نخستوزیر و یکی از چهرههای معروف تاریخ ایران شد. بعد از درگذشت وزیر دفتر، نجمالسلطنه سرپرستی دو فرزندش را برعهده گرفت. او دو سال بعد به ازدواج [[فضلالله خان وکیلالملک]] از [[سادات طباطبایی]] و منشی باشی [[مظفرالدین شاه]] درآمد. این ازدواج نیز در سال ۱۲۸۵ هـ. ش با مرگ میرزا فضلالله خان پایان یافت و حاصل آن فرزندی بود به نام ابوالحسن دیبا (ملقب به ثقه الدوله).<ref name="Iranica">{{یادکرد وب |نام خانوادگی=Ettehadieh |نام=Mansoureh |عنوان=NAJM-AL-SALṬANA |نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/najm-al-saltana |بازبینی= Agust 2012 |ناشر=Iraninca |کد زبان=انگلیسی}}</ref>
سطر ۶۹ ⟵ ۶۸:
== احداث بیمارستان نجمیه ==
[[پرونده:Najmadoleh-hospital.jpg|بندانگشتی|200px|left| ورودی [[بیمارستان نجمیه]] در تهران
نجم السلطنه از سال ۱۳۰۷ش به ساخت و وقف بیمارستانی در محل سکونت خود، خیابان دروازه یوسف آباد (حافظ امروزی)، همت گمارد که این موقوفه به نام [[بیمارستان نجمیه تهران]] تا به امروز باقی است. نجم السلطنه برای مخارج این بیمارستان درآمد چندین ملک خود را اختصاص داد و تا زمانی که خود زنده بود نظارت بر امور آن را برعهده داشت. پس از آن طبق وقف نامه، تولیت به دست دکتر محمد مصدق و بعد از وی به میرزا ابوالحسن خان ثقه الدوله دیبا و پس از این دو پسر به فرزندان بزرگشان تعلق میگرفت. او همچنین نظارت بر این بیمارستان را به دخترانش؛ زرینتاج شوکتالدوله، ملوک خانم عشرتالدوله و آمنه دفتری (دفترالملوک) واگذار کرد. این بیمارستان در ۱۵ آذر ۱۳۰۸ افتتاح شد و همچنان به فعالیت خود ادامه میدهد.
سطر ۸۴ ⟵ ۸۳:
== خانواده ==
* پدر
▲* پسر : [[محمد مصدق]]
▲* برادر : [[عبدالحسین میرزا فرمانفرما]]
▲* خواهر : حضرت علیا سرورالسلطنه
▲* پدربزرگ : [[عباس میرزا نایب السلطنه]]
== فرزندان ==
|