زبان اسلوونیایی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +مرتب (۱۰.۶ core): + رده:زبان‌های صربستان |
|||
خط ۲۵:
[[پرونده:Map-Slovenephone World.png|بندانگشتی|320px|گسترهٔ اسلوونیایی‌زبانان]]
'''زبان اسلووِنیایی''' یا '''زبان اسلووینیایی''' (به اسلوونیایی: slovenski jezik اسلووِنسکی یِزیک، یا slovenščina اسلووِنش‌چینا) [[زبان‌های هند و اروپایی|زبانی هندواروپایی]] از خانوادهٔ [[زبان‌های اسلاوی]] [[زبان‌های اسلاوی جنوبی|جنوبی]] است. نزدیک به ۲میلیون تن در گسترهٔ جهان به این زبان سخن می‌گویند که بیشترشان در کشور [[اسلوونی]] می‌زیند.
این زبان یکی از چند زبانی‌ست که [[شمارش دستوری دوگانه]] را از [[زبان نیاهندواروپایی]] در خود نگاه داشته‌است. همچنین، این زبان در کنار [[زبان اسلوواک]] زبان‌هایی‌اند که معنای واژه به واژهٔ نامشان اسلاوی (slověnьskъ در اسلاوونی باستان) است. همچنین این زبان یکی از زبان‌های رسمی [[اتحادیه اروپا|اتحادیهٔ اروپا]]<nowiki>ست.</nowiki>
== تاریخچه ==
مانند همهٔ زبان‌های اسلاوی، این زبان نیز ریشه در [[زبان نیااسلاوی]] دارد که از دل آن [[زبان کلیسایی اسلاوونیک باستان]] پدید آمد. کهن‌ترین دستنوشته به زبان‌های اسلاوی که به [[الفبای لاتین]] نوشته شده‌است به میان سال‌های [[۹۷۲ (میلادی)|۹۷۲]] تا [[۱۰۹۳ (میلادی)]] برمی‌گردد.
ادبیات اسلوونیایی نخستین‌بار در [[سده ۱۶ (میلادی)|سدهٔ ۱۶ میلادی]]، هنگامی که کشور کنونیِ اسلوونی بخشی از [[امپراتوری اتریش-مجار]] و زبان برگزیدهٔ آن سرزمین [[زبان آلمانی|آلمانی]] بود، با کوشش گروهی سر برآورد، در آن هنگام، اسلوونیایی زبان تودهٔ مردم بود. در آن زمان آلمانی بسیار چیره بود و بسیاری از آلمانی‌گرایان، واژگان زبان آلمانی را به‌کار می‌بردند. همچنین برخی واژگان، به‌ویژه واژگان فنی، از آلمانی به اسلوونیایی وارد شدند، ولی بیشتر به ریختِ دست‌وپاشکسته. تا پیش از [[دهه ۱۹۲۰ (میلادی)|دههٔ ۱۹۲۰]] نیز، هم برخی از دانشمندان اسلوونیایی از زبان آلمانی در جایگاه یک زبان بیگانه سود می‌بردند.
خط ۳۹:
== الفبا و آواشناسی ==
{| border="0" cellspacing="۳"
! حرف !! آوا !! صداها !! نخستین حرف واژه!! آوانگاری واژه
|-
| '''A (a)''' || /a/ || [ɑ, (ʌ)] || ''abecéda'' (="الفبا") || [abɛtsed̪a]
|-
| '''B (b)''' || /b/ || [b, (p)] || ''beséda'' (="واژه") || [bɛsed̪a]
|-
| '''C (c)''' || /ts/ || [ts, (dz)] || ''cvét'' (="شکوفه") || [t̪sʋet̪]
|-
| '''Č (č)''' || /tʃ/ || [tʃ, (dʒ)] || ''časopís'' (="روزنامه") || [tʃasɔpis]
|-
| '''D (d)''' || /d/ || [d̪, (t̪)] || ''dánes'' (="امروز") || [d̪anəs]
|-
| '''E (e)''' || /e/ || [e] || ''sédem'' (="هفت" یا "من نشستم") || [sedəm]
|-
| '''F (f)''' || /f/ || [f, (v)] || ''fànt'' (="پسر") || [fan̪t̪]
|-
| '''G (g) || /g/ || [g, (k)] || ''grad'' (="دژ") || [grad]
|-
| '''H (h)''' || /h/ || [x, (ɣ)] || ''híša'' (="خانه") || [xiʃa]
|-
| '''I (i)''' || /i/ || [i] || ''iméti'' (="داشتن") || [imeti]
|-
| '''J (j)''' || /j/ || [j] || ''jábolko'' (="سیب") || [jabɔlkɔ]
|- ▼
| '''K (k)''' || /k/ || [k, (g)] || ''kmèt'' (="روستایی") || [kmɛt̪] ▼
|-
| '''
|-
| '''
|-
| '''
|-
| '''
|-
| '''
|-
| '''R (r)''' || /r/ || [ɾ, ɾ̩, r̩] || ''rokenrol'' (="rock'n'roll") || [rɔkenrɔl]
|- ▼
| '''S (s)''' || /s/ || [s, (z)] || ''svét'' (="جهان") || [sʋet] ▼
|-
| '''
|-
| '''T (t)''' || /t/ || [t̪, (d̪)] || ''tip'' (="گونه") || [t̪ip]
|-
| '''U (u)''' || /u/ || [u] || ''ulica'' (="خیابان") || [ulit̪sa]
|-
| '''V (v)''' || /ʋ/ || [ʋ, u, ṷ, w, u̥] || ''vôda'' (="آب") || [ʋɔda]
|-
| '''Z (z)''' || /z/ || [z, (s)] || ''zrélo'' (="بالغ") || [zrelo]
|-
| '''Ž (ž)''' || /ʒ/ || [ʒ, (ʃ)] || ''življènje'' (="زندگی") || [ʒiʋljɛnjɛ]
|}
خط ۱۰۰:
{{زبان‌های رسمی اتحادیه اروپا}}
{{زبان‌های اسلاوی}}
{{کد زبان‌های معرفی‌شده در ایزو
[[رده:زبان اسلونیایی]]
| |||