آشتیان: تفاوت میان نسخه‌ها

آشتیان از شهرهای تاریخی ایران است چنان‌که نام این شهر در کتاب تاریخ قم نوشته [[حسن بن محمد بن حسن قمی]] نوشته شده در سال ۳۷۸ هجری قمری ابراشتجان یا اشتجان آمده‌است. مؤلف کتاب [[مختصرالبلدان]] آشتیان را ابرشتیجان نوشته و نقل کرده‌اند که براثر [[زلزله]] ابرشتیجان کاملاً تخریب و بعد از آن آبادی مجددی بنا شده است و نام آن را به آشتیجان تغییر داده‌اند و چون مردم حرف (ج) را درگویش محلی به صورت خیلی خفیف به کار می‌بردند با گذشت زمان این محل به نام آشتیان مشهور شده است. در تاریخ [[قم]]، آشتیان به صورتهای ا برشتیجان، براشتیجان، استجان، اشتیجان، سیجان آمده است و مرحوم دهگان در تاریخ [[اراک]] آورده است: «ابر به معنی فراز است و چون شهر جدید بر فراز ده مخروبه بنا شده ا بر آشتیجان نام نهاده‌اند.» ولی برخی نویسندگان معاصر صورتهای مختلف را که در [[تاریخ قم]] آمده است منطبق بر آشتیان نمی‌دانند. آشتیان مرکب ازمصوت بلند، آ، واژه ” یشتی “ و پسوند مکان ” ان “ است. یشتی واژه‌ای است اوستایی از ماده کلمه یسنا به معنی ستایش و نیایش و پرستش و فدیه و قربانی کردن، وجود آتشکده‌های متعدد در این منطقه که مهمترین آنها آتشکده وره بوده است نشانگر آنست که این شهر در گذشته پرستشگاه و جایگاه قربانی بوده است. ویژگیهای تاریخی آشتیان از جمله شهرهای بسیار کهن ایران است که در گذشته جزء «ماد سفلی» یا «ماد بزرگ» بوده است و آثار و دژهای فراوانی از دوران ماد در این منطقه به چشم می‌خورد. اسامی اماکن آن ریشه اوستایی و پهلوی دارند.

این اسامی و نیز شمار زیاد قلاع گبری و وجود آتشکده‌ها در این منطقه، مانند آتشکدهِ «فردجان و فراهان» ارتباط واژه آشتیان را با دین زرتشتی قوی می‌سازد.

[[ابن فقیه]] صاحب [[مختصرالبلدان]] رستاق ابرشتجان را با ۱۰ ده، از متعلقات [[همدان]] عنوان کرده و صاحب [[تاریخ قم]] آن را باشمول ۱۰ ده، از طموجهای [[قم]] برشمرده است.